EVALUATION OF THE DECISIONS TAKEN BY A PROVINCIAL SANITARY BOARD IN THE FIRST TWO YEARS OF THE PANDEMIC PERIOD

Yıl 2023, Cilt: 26 Sayı: 2, 353 - 362, 23.06.2023

Çiğdem Cerit , Ahmet Önder Porsuk

Öz

The aim of this study was to examine the decisions of a provincial sanitary board in the first two years of the COVID-19 pandemic. In this descriptive study, we analyzed the decisions taken by a provincial sanitary board according to health legislation, which were published as publicly available data. Decisions were classified according to whether they imposed or lifted bans, whether they were directed at individuals or institutions, whether they were made with central instruction. It was determined that 232 (96.6%) of the 240 decisions analyzed were COVID-19-related decisions, and 68.1% (n=158) of these decisions were taken in 2020.It was observed that a decision contained an average of 4.36±4.96 items. It was found that 71.6% (n=166) of the resolutions were adopted for the first time, 62.5% (n=145) contained recommendations, 92.7% (n=215) contained items for individuals, and 66.8% (n=155) contained items for institutions. It was observed that 36% (n=84) of the decisions were taken according to without a central instruction. The important finding of our study is that the highest number of decisions in the province were taken in the months before the peak of cases in Turkey. This shows that there is foresight in the decisions taken and thus the importance of taking measures at the local level by reacting before the central authority. The importance of the guidance and persuasive role of sanitation committees in combating extraordinary health problems is once again demonstrated by this study.

Anahtar Kelimeler

COVID 19, pandemic, provincial sanitary board, quarantine, public health

BİR İL HIFZISSIHHA KURULUNUN PANDEMİ DÖNEMİNİN İLK İKİ YILINDA ALDIĞI KARARLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu çalışma ile COVID-19 pandemisinin ilk iki yılında bir ilde alınan hıfzıssıhha kurulu kararlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu tanımlayıcı çalışmada, bir il hıfzıssıhha kurulunca sağlık mevzuatına göre alınan, kamuya açık veri olarak yayınlanan kararlar incelenmiştir. Kararlar yasaklama getirmesi ya da bunların kaldırılması, bireylere veya kurumlara yönelik olması, merkezi talimatlarla alınması gibi özellikleri bakımından sınıflandırılmıştır. İncelenen 240 kararın 232’sinin (%96,6) COVID-19 ile ilgili karar olduğu, bu kararların %68,1’inin (n=158) 2020 yılında alındığı belirlenmiştir. Bir kararın ortalama 4.36±4.96 sayıda madde içerdiği görülmüştür. Kararların %71,6’sının (n=166) ilk kez alındığı, %62,5’inin (n=145) tavsiye içerdiği, %92,7’sinin (n=215) bireylere yönelik, %66,8’inin (n=155) kurumlara yönelik maddeler içerdiği saptanmıştır. Kararların %36’sının (n=84) merkezi bir talimat olmaksızın alındığı görülmüştür. Çalışmamızın önemli bir bulgusu, ilde en fazla sayıda kararın Türkiye’deki vakaların en yüksek noktaya ulaşmadan önceki aylarda alınmış olmasıdır. Alınan kararlarda bir öngörü olduğunu ve böylece merkezi otoriteden önce reaksiyon göstererek, yerel düzeyde önlemler alınmasının önemi gösterilmiştir. Olağanüstü sağlık sorunlarıyla mücadelede hıfzıssıhha kurullarının rehberlik ve ikna edicilik gibi rollerinin önemi bu çalışmayla bir kez daha ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

COVID 19, pandemi, il hıfzıssıhha kurulu, karantina, halk sağlığı

Kaynakça

• Aslan, R. (2020). Tarihten günümüze epidemiler, pandemiler ve COVID-19. Ayrıntı Dergisi, 8(65), 35-41.
• Budak, F. & Korkmaz, Ş. (2020). COVID-19 pandemi sürecine yönelik genel bir değerlendirme: Türkiye örneği. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi, 1, 62-79.
• Chen, H., Guo, J., Wang, C., Luo, F., Yu, X., Zhang, W., … & Zhang, Y. (2020). Clinical characteristics and intrauterine vertical transmission potential of COVID-19 infection in nine pregnant women: a retrospective review of medical records. Lancet (London, England), 395(10226), 809–815.
• Coşar, V. A. (2020). Hukukun pandemi ile ya da pandeminin hukuk ile imtihanı!. İnsan Hakları Araştırma ve Uygulama Merkezi ve Unesco Felsefe ve İnsan Hakları Kürsüsü Bülteni, Maltepe Üniversitesi, 7, 8-9.
• Doru, S. R. (2020). COVID-19 (Koronavirüs) salgını sürecinde yapılan idari muamelelerin hukuka uygunluğu ve idarenin sorumluluğu meselesi. İstanbul Hukuk Mecmuası, 78(2), 769-807.
• Mecek, M. (2020). Bir mülki (taşra) idare birimi olarak Türkiye’de il yönetimleri ve hukuki – örgütsel yapıları. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 6(2), 296-325.
• Özkaya, Y. (2021). Tarihsel süreç içinde valilerin değişen yetkileri ve cumhurbaşkanlığı sistemindeki yeri. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 72-84.
• Sertdemir, A. (2020). Türkiye’nin koronavirüsle mücadele performansı üzerine bir değerlendirme. Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 15-26.
• Sever, Ç. (2020). COVID-19 günlerinde idare hukuku: salgınla mücadelede kolluk yetkileri üzerine bir inceleme. Anayasa Hukuku Dergisi, 9(17), 187-238.
• Tavukcu, M. & Eke, E. (2021). Covid-19 pandemi yönetim süreci: Türkiye perspektifi. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, 3(2), 116-133.
• Adıyaman UHSK (2022). T. C. Adıyaman Valiliği Adıyaman il umumi hıfzıssıhha meclisi kararları. 22.02.2022 tarih ve 2022 /02 – 22 nolu karar. http://www.adiyaman.gov.tr/kurumlar/adiyaman.gov.tr/duyurular /2022/SUBAT-2022/hifzissihha-_-22022022_2_22.pdf. Erişim Tarihi: 30.01.2023
• Bolu UHSK (2022). T.C. Bolu Valiliği Bolu il umumi hıfzıssıhha meclisi kararları. 20.01.2022 tarih ve 07 nolu karar. http://www.bolu.gov.tr/kurumlar/bolu.gov.tr/Haber%20resimleri/kararlar/2022/20012022-_-7.pdf. Erişim Tarihi: 30.01.2023
• Kırklareli UHSK (2020). T.C. Kırklareli Valiliği. Kırklareli il umumi hıfzıssıhha kurulunun kararları. 17.03.2020 tarih ve 03 nolu karar. http://www.kirklareli.gov.tr/kurumlar/kirklareli.gov.tr/duyuru-belgeler/2020/03-MART/20200325/KARAR2020_2.pdf . Erişim Tarihi: 30.01.2023
• T.C. Resmi Gazete (1930). Umumi hıfzıssıhha kanunu. 06.05.1930 Sayı:1489, Başbakanlık Basımevi, Ankara.
• T.C. Sağlık Bakanlığı (2022a). COVID-19 rehberi. https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66301/covid-19-rehberi.html. Erişim Tarihi: 30.01.2023
• T.C. Sağlık Bakanlığı (2022b). COVID-19 bilgilendirme platformu. https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html. Erişim Tarihi: 30.01.2023
• T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü (2019). Pandemi influenza ulusal hazırlık planı. Erişim Adresi: https://grip.gov.tr/depo/saglikcalisanlari/ulusal_pandemi_plani.pdf Erişim Tarihi: 30.01.2023
• T.C. Sağlık Bakanlığı (2022c). Sağlık hizmetlerinin yürütülmesi hakkında yönerge. https://www.ttb.org.tr /mevzuat /index.php?option=com_content&id=240 Erişim Tarihi: 30.01.2023
• Tekirdağ UHSK (2021). T.C. Tekirdağ Valiliği. Tekirdağ il umumi hıfzıssıhha meclisi kararları. 06.08.2021 tarih ve 188 nolu karar. https://tekirdagism.saglik.gov.tr/Eklenti/146349/0/hifzissihha-188-nolu-kararpdf.pdf Erişim Tarihi: 30.01.2023
• WHO (World Health Organization) (2020). Novel coronavirus (2019-nCoV) situation report–22. 11 february 2020. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200211-sitrep-22-ncov.pdf?sfvrsn=fb6d49b12 Erişim Tarihi: 30.01.2023
• Yapıcı, M. (2000). Ankara ili Umumi Hıfzıssıhha Kurulu kararlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Yücesan, B. & Özkan, Ö. (2020). COVID-19 pandemi sürecinin sağlık yönetimi açısından değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Health Sciences, (Covid-19 Special Issue), 3,134-139.