BİLGİ YÖNETİMİNİN BAŞARI KÜLTÜRÜNE ETKİSİ: SAĞLIK SEKTÖRÜ ÖRNEĞİ

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 1, 169 - 187, 27.03.2024

Ali Bakırcı , Oğuzhan Bozbayır , Musa Özata

https://doi.org/10.61859/hacettepesid.1337552

Öz

Günümüz işletmeleri hızlı gelişen bilim ve teknoloji ortamında başarılı olmak için birçok yönetimsel araç kullanmaktadır. Bu araçların etkinliğini ve verimliliğini arttırmak bilgi yönetiminin profesyonel şekilde icra edilmesinden geçmektedir. Bu bağlamda örgüt genelinde başarı kültürünün özümsenerek oturtulması için bilgi yönetim faktörlerinin tam olarak anlaşılması bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı sağlık çalışanlarının bilgi yönetim eğilimlerinin çalıştıkları kurumun başarı kültürüne etkilerini incelemektir. Ayrıca çalışma; sağlık kurumu çalışanlarının bilgi yönetimi eğilimleri, başarı kültürü algıları, bunların birbirleriyle olan ilişkisi ve birbirlerine olan etkilerini ortaya çıkarmayı amaçlamıştır. Tanımlayıcı nitelikte olan bu çalışmada genel tarama modeli ile ilişkisel araştırma modeli bir arada kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında Bilgi Yönetim Ölçeği (BYÖ) ile Başarı Kültürü (BK) ölçeği kullanılmıştır. Yapılan güvenirlik analizlerinde ölçeklerin yüksek güvenirlikli oldukları görülmüştür. Çalışma 336 sağlık çalışanı ile yüz yüze anket tekniği kullanılmış olup verilerin toplanmasında tesadüfi örneklem yöntemi kullanılmıştır. Toplanan verilere bağımsız gruplar arası t testi, korelasyon ve yapısal eşitlik modeli ile çoklu regresyon analizleri yapılmıştır. Analizler sonucunda bilgi yönetimi ile başarı kültürü arasında orta şiddette pozitif yönlü ve istatistiksel açıdan anlamlı ilişkiler olduğu ayrıca bilgi yönetimi alt boyutlarının bir bütün olarak başarı kültüründeki değişimin %56’sını açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilgi yönetimi, başarı kültürü, sağlık çalışanları

Teşekkür

Çalışmamız süresince desteğini esirgemeyen kıymetli hocam Prof. Dr. Musa ÖZATA'ya, çalışmamıza katılım sağlayarak katkı veren Kırşehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi çalışanlarına ve aile yükümü paylaşan kıymetli eşim Kiraz BAKIRCI'ya teşekkürlerimi sunarım.

THE EFFECT OF INFORMATION MANAGEMENT ON SUCCESS CULTURE: THE CASE OF THE HEALTHCARE SECTOR

Öz

In today's rapidly evolving scientific and technological environment, companies use a variety of management tools to achieve success. Increasing the effectiveness and efficiency of these tools depends on the professional implementation of knowledge management. In this context, understanding the factors of knowledge management is crucial in order to assimilate and establish a culture of success throughout the organisation. The primary objective of this study is to examine the impact of healthcare professionals' knowledge management tendencies on organizational culture of success. In addition, the study aims to identify the relationships and influences between healthcare professionals' knowledge management tendencies, perceptions of success culture, and their interactions. This descriptive study uses both a general survey model and a relational research model. Data were collected using the Knowledge Management Scale and the Success Culture Scale. Reliability analyses indicated high reliability for the scales. The study involved 336 healthcare professionals who were interviewed using face-to-face convenience sampling. İndependent samples t-test, correlation, and structural equation modeling with multiple regression analyses were performed on the collected data. The analyses revealed a moderate, positively directed, and statistically significant relationship between knowledge management and culture of success. It was also found that the sub-dimensions of knowledge management together explained 56% of the variation in 'culture of success.

Anahtar Kelimeler

Information management, success culture, healthcare professionals

Kaynakça

• Akyol, M. M., & Gülseçen, S. (2011). Toplam kalite yönetimi, bilgi yönetimini nasıl tamamlar ve destekler? Bilgi Çağında Varoluş: “Fırsatlar ve Tehditler” Sempozyumu Ekim 2009 - Yeditepe Üniversitesi Bildiriler Kitabı.
• Alsaqqa, H. (2020). Gazze Şeridi’ndeki hastanelerde örgüt kültürü, liderlik tarzı ve liderlik sonuçları arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Altınışık, A., & Sarpkaya, P. Y. (2020). Ortaokul öğretmenlerinin örgütsel sessizlik davranışları ile örgüt kültürü arasındaki ilişki. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(3), 107-136.
• Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım, E., & Altunışık, R. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı (7. Baskı). Sakarya Yayıncılık.
• An, Y., & Kang, J. (2016). Relationship between organizational culture and workplace bullying among Korean nurses. Asian Nursing Research, 10 (3), 234-239.
• Assem, P. B., & Pabbi, K. A. (2016). Knowledge sharing among healthcare professionals in Ghana. VINE Journal of Information and Knowledge Management Systems, 46(4), 479-491.
• Azeem, M., Ahmed, M., Haider, S., & Sajjad, M. (2021). Expanding competitive advantage through organizational culture, knowledge sharing, and organizational innovation. Technology in Society, 66, 101635.
• Balcı, A. (2022). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. (16. Baskı). Pegem Akademi.
• Cameron, K. S., & Quinn, R. E. (2011). Diagnosing and changing organizational culture: based on the competing values framework. Jossey-Bass.
• Cegarra-Navarro, J. G., & Martelo-Landroguez, S. (2020). The effect of organizational memory on organizational agility: Testing the role of counter-knowledge and knowledge application. Journal of Intellectual Capital, 21(3), 459-479.
• Chaithanapat, P., Punnakitkashem, P., Ou, N.C.K., & Rakthin, S. (2022). Relationships among knowledge-oriented leadership, customer knowledge management, innovation quality and firm performance in SMEs. Journal of Innovation & Knowledge, 7(1).
• Chang, C. L. H., & Lin, T. C. (2015). The role of organizational culture in the knowledge management process. Journal of Knowledge Management, 19(3), 433-455.
• Chen, P. T., Lin, C. L., & Wu, W. N. (2020). Big data management in healthcare: Adoption challenges and implications. International Journal of Information Management, 53, 102078.
• Chin-Loy, C., & Mujtaba, B. G. (2007). The influence of organizational culture on the success of knowledge management practices with North American Companies. International Business & Economics Research Journal, 6(3).
• Choy, C. S., & Suk, C. Y. (2005). Critical Factors in the Successful İmplementation of Knowledge Management. Journal of Knowledge Management Practice, 6(1), 234-258.
• Çakır, Y. N., & Güneş, M. Ş. (2017). Örgütsel stresin, örgütsel sessizlik ve tükenmişlik üzerine etkisi: eczane çalışanları üzerine bir araştırma. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 45-67.
• Çetin, A., & Şentürk, M. (2016). Bilgi paylaşma davranışının planlı davranış teorisi ve sosyal değişim teorisi bağlamında incelenmesi: dermatologlar üzerine ampirik bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 16(2).
• De Bem Machado, A., Secinaro, S., Calandra, D., & Lanzalonga, F., (2022). Knowledge management and digital transformation for Industry 4.0: a structured literature review. Knowledge Management Research & Practice, 20(2), 320-338.
• Doğan, B., & Altunoğlu, E. (2014). Bilgi yönetimi, örgüt kültürü, örgüt yapısı ve performans ilişkileri: Sivil toplum kuruluşları üzerine bir inceleme. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(3), 41-52.
• Doğan, S., & Yılmaz, M. (2020). The effects of organizational culture on organizational silence in the health institutions. Business & Management Studies: An International Journal, 8(2), 1523-1545.
• Du Plessis, M. (2007). The role of knowledge management in innovation. Journal of Knowledge Management, 11(4), 20-29.
• Durnalı, M., & Limon, İ. (2020). Bilgi yönetimi eğilimi ölçeğinin türkiye kültürüne uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 95-106.
• Ertaş, A. (2019). Hastanelerde örgüt kültürü ve bilgi yönetimi (1.Baskı), Hiper Yayın.
• Güçlü, N. (2003). Stratejik yönetim. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 61-85.
• Gürbüz, S. (2019). AMOS ile yapısal eşitlik modellemesi temel ilkeler ve uygulamalı analizler (2. Baskı) Seçkin Yayıncılık.
• Hussinki, H., Kianto, A., Vanhala, M., & Ritala, P. (2017). Assessing the universality of knowledge management practices. Journal of Knowladge Management, 21(6), 1596-1621.
• İpek, C. (1999). Resmi liseler ile özel liselerde örgütsel kültür ve öğretmen-öğrenci ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19(19),411-442.
• İra, N., & Şahin, S. (2011). Örgüt kültürü ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlilik çalışması Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 1-13.
• Kaplan, D. (2008). Structural equation modeling: Foundations and extensions (2th edition). SAGE publications.
• Karagöz, Y. (2017) SPSS ve AMOS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Akademik Yayıncılık ve Danışmanlık.
• Krystal, J. H., (2020). Responding to the hidden pandemic for healthcare workers: Stress. Nature Medicine(26), 5.
• Lam, L., Nguyen, P., Le, N., & Tran, K. (2021). The relation among organizational culture, knowledge management, and innovation capability: Its implication for open innovation. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 7(1), 66.
• Lee, C. C., & Yang, J. (2000). Knowledge value chain. Journal of Management Development, 19(9), 783-793.
• Bengtsson, L., & Skog, P. (2018). Improving business performance with organizational learning : A case study of factors affecting organizational learning and its relationship with business performance (Dissertation). Retrieved from https://urn.kb.se/resolve?urn=urn:nbn:se:kth:diva-236486
• Naldöken, Ü. (2014). Sağlık kurumlarında örgütsel iklimin sosyal etkileşim açısından bilgi yönetimine etkilerinin belirlenmesine yönelik bir alan çalışması. (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Nkararo, N. G. (2018). İnfluence of strategic knowledge management practices on organizational competitiveness of large scale manufacturing firms in Nakuru County Juja Kwale Kenya. [Degree of Master in Business Administration]. Jomo University Agriculture and Technology.
• Özhan, E. (2017). Kurumsal hafızanın korunmasında sistemin önemi. Arşiv Dünyası Dergisi (17-18), 1-10.
• Pacharapha, T., & Ractham, V. V. (2012). Knowledge acquisition: the roles of perceived value of knowledge content and source. Journal of Knowledge Management, 16(5), 724-739.
• Pheysey, D. C. (1993). Organizational Cultures: Types and Transformations (1st Edition) Routledge.
• Shahzad, M., Qu,Y., Zafar, A.U., Rehman, S.U., & Islam, T. (2020). Exploring the influence of knowledge management process on corporate sustainable performance through green innovation. Journal of Knowledge Management, 24(9), 2079-2106.
• Sönmez, M. A. (2006). Meslek liselerinde örgüt kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45, 85-108.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S., (2013). Using multivariate statistics (7th Edition) Pearson.
• Terzi, A. R. (2005). İlköğretim okullarında örgüt kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 43, 423-442.
• Tuncay, A. H. (2020). Pandemi döneminde hastane bilgi yönetim sistemleri ve tıbbi dokümanların önemi. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, 2(1), 27-41.
• Ülgen, H., & Mirze, S. K. (2020). İşletmelerde Stratejik Yönetim (10. Baskı) Beta Yayınları.
• Wang, C. L., Ahmed, P.K., & Rafiq, M., (2008). Knowledge management orientation: construct development and empirical validation. European Journal of Information Systems, 17(3), 219-235.
• Zaim, H. (2005). Bilginin artan önemi ve bilgi yönetimi. İşaret Yayınları.