Moving Beyond The “West/Rest” Binary: Rifā'ah Rāfi' Al-Ṭahṭāwī’s Views On Turks and The French in An Imam In Paris

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 23 - 32, 31.12.2020

C. Ceyhun Arslan

Öz

An Imam in Paris (Takhlīṣ al-ibrīz fī talkhīṣ Bārīz, 1832), the famous travelogue that was written by Rifā'ah Rāfi' al-Ṭahṭāwī, has often been studied as a work that puts forth the observations of an Arab traveler about the Western culture that he had little familiarity with. However, East and West are not always described as two opposite poles in the travelogue. In fact, al-Ṭahṭāwī sometimes draws attention to similarities between the French and Arabs and emphasizes that Turks and Arabs are different from each other. In order to historically contextualize al-Ṭahṭāwī’s observations, this study will first examine various French sources. Most of these sources claimed that many students who came from Egypt to Paris such as al-Ṭahṭāwī were Turks. Furthermore, Edme-François Jomard and Pierre Nicholas Hamont, both of whom played a key role in al-Ṭahṭāwī’s education when he was in Paris, argued that Turks halt the progress of civilizations. The second section will give a close reading of al-Ṭahṭāwī’s work. In particular, sections in An Imam in Paris in which al-Ṭahṭāwī describes his views on Turks and the French will be examined. The conclusion of this essay will emphasize that critics need to examine how Arabic sources from the nineteenth century represent Turks to understand these sources’ vision of Westernization and modernization.

Anahtar Kelimeler

Rifā'ah Rāfi' al-Ṭahṭāwī, An Imam in Paris, Gustave Flaubert, Orientalism, Turk/Arab relationships, Khedive Mehmet Ali Pasha

“BATI/ÖTEKİ” İKİLEMİNİ AŞMAK: TAHLÎSÜ’L-İBRÎZ FÎ TELHÎSİ BÂRÎZ ESERİNDE RİFÂA RÂFİ' ET-TAHTÂVÎ’NİN TÜRKLER VE FRANSIZLAR HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ

Öz

Rifâa Râfi' et-Tahtâvî’nin ünlü seyahatnamesi Tahlîsü’l-ibrîz fî telhîsi Bârîz (1832), genelde Arap bir seyyahın aşina olmadığı Batı kültürü hakkındaki gözlemlerini ortaya koyan bir eser olarak incelenmiştir. Ancak eserde her zaman Doğu ve Batı birbirine zıt iki kutup olarak tasvir edilmez. Hatta, et-Tahtâvî bazen Fransızlar ve Araplar arasındaki ortak noktalara dikkat çeker ve Araplar ile Türklerin birbirine benzemediğini vurgular. Et-Tahtâvî’nin bu gözlemlerini tarihî bir bağlamda incelemek adına bu çalışmada önce bazı Fransızca kaynaklar incelenecektir. Bu kaynakların pek çoğu et-Tahtâvî gibi Hidiv Mehmet Ali Paşa tarafından Mısır’dan Paris’e gönderilen öğrencilerin Türk olduğunu iddia etmiştir. Ayrıca, et-Tehtâvî Paris’teyken onun eğitiminde önemli rol oynayan Edme-François Jomard ve Pierre Nicholas Hamont, Türklerin medeniyetin gelişmesine engel olduklarını savunmuştur. İkinci kısımda, et-Tahtâvî’nin eserinin yakın okuması yapılacaktır. Özellikle, et-Tahtâvî’nin Tahlîs eserinde Fransızlar ve Türkler hakkındaki görüşlerini ortaya koyduğu kısımlar incelenecektir. Bu çalışmanın sonucu, araştırmacıların on dokuzuncu yüzyılda ortaya konan Arapça kaynakların Batılılaşma ve modernleşme vizyonunu anlamak için bu kaynakların Türkleri nasıl temsil ettiklerini incelemesi gerektiğini vurgulayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Rifâa Râfi' et-Tahtâvî, Tahlîsü’l-ibrîz fî telhîsi Bârîz, Gustave Flaubert, Şarkiyatçılık, Türk/Arap ilişkileri, Hidiv Mehmet Ali Paşa

Kaynakça

• Abdelkader, Hamdi Abdelazim (2012). L’Egypte dans voyage en orient de Gérard de Nerval et la France dans l’Or de Paris de Rifà'a al-Tahtâwî. Paris: Connaissances et savoirs.
• Allin, Michael (1998). Zarafa: A Giraffe's True Story, from Deep in Africa to the Heart of Paris. New York: Walker.
• Barthélemy, Jean-Jacqueles & Méry, Joseph (1827). La Bacriade, ou la guerre d'Alger, poème héroi-comique en cinq chants. Paris: Ambroise Dupont.
• Fazlıoğlu, Şükran (2006). Arap Romanında Türkler. İstanbul: Küre Yayınları.
• Flaubert, Gustave (1991). Voyage en Orient. Paris: B. Grasset.
• Gautier, Théophile (1875). Constantinople. (Trans. Robert Howe Gould). New York: H. Holt.
• Hamont, Pierre Nicolas (1843). L'Égypte sous Méhémet-Ali, population, gouvernement, institutions publiques, industrie, agriculture, principaux événements de Syrie pendant l'Occupation Égyptienne, Soudan de Méhémet-Ali. Vol. 1. Paris: Lèautey et Lecointe.
• Hourani, Albert (2008). Arabic Thought in the Liberal Age, 1798-1939. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
• Jomard, Edme-François M (1836). Coup d'œil impartial sur l'état présent de l'Égypte, comparé à sa situation antérieure. Paris: Imprimerie Béthune et Plon.
• Montesquieu (1876), Burhān al-bayān wa-bayān al-burhān fī istikmāl wa-ikhtilāl dawlat al-Rūmān. (Trans. Ḥasan ibn al-Jubaylī ibn Ẓāhir ibn ʻAlī and Ed. Rifāʻah Rāfiʻ Ṭahṭāwī). Cairo: al-Maṭbaʻa al-Kubrā al-Khidīwiyya wa-Maṭbaʻat al-Madāris al-Malakiyya.
• Said, Edward (2014). Orientalism. New York: Vintage Books.
• Sand, George & Flaubert, Gustave (1904). Correspondence. Paris: Calmann-Lévy.
• al-Ṭahṭāwī, Rifāʻah Rāfiʻ (2002). Takhlīṣ al-Ibrīz fī Talkhīṣ Bārīz. Beirut: Dār al-Suwaydī li-l-Nashr wa-l-Tawzīʻ.
• al-Ṭahṭāwī, Rifāʻah Rāfiʻ (2004). An Imam in Paris. (Trans. Daniel L. Newman). London: Saqi.