MUTLULUĞUN DURAĞAN DURUM HALİ: YOKSULLUK AÇISINDAN UYUM TEORİSİNE DAYALI BİR ANALİZ

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 10, 44 - 65, 15.12.2015

Munise Tuba Aktaş

Öz

Bu çalışmanın temel amacı yoksul ülkelerin mutluluk düzeyinin yoksulluğa uyum sağlayıp sağlamadığını tespit etmektir. Çalışma; mutluluk, insani gelişme ve yoksulluk arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik olarak mutluluk, insani gelişme, kişi başına düşen gelir ve çok boyutlu yoksulluk verilerine dayanmaktadır. Zengin ve yüksek insani gelişme düzeyine sahip ülkelerin ortalama mutluluk düzeyleri de yüksektir. Düşük insani gelişme düzeyine sahip en yoksul ülkelerde ise bireylerin ortalama mutluluk düzeyleri genel olarak oldukça düşüktür. Dolayısıyla gelişmiş ve az gelişmiş ülkeler arasında önemli bir mutluluk açığı söz konusudur. Diğer taraftan yoksulluğun çok şiddetli ve yaygın olduğu düşük insani gelişme düzeyine sahip bazı ülkelerin nispeten daha mutlu olduğu görülmektedir. Bu paradoksal durum uyum teorisinin geçerli olabileceğini akla getirmektedir. Uyum teorisi çerçevesinde yoksulluğun mutluluk üzerindeki olumsuz etkisi zamanla azalmakta, bireysel mutluluk adeta durağan duruma yönelmektedir. Başka bir ifadeyle, beklenenin aksine bireyler yoksulluk gibi olumsuz yaşam koşullarından kısa dönemli olarak etkilenmekte ve referans mutluluk düzeylerine geri dönme eğilimi taşımaktadır. Çalışmada; BM’in İnsani Gelişme Raporu, Dünya Mutluluk Raporu ve Oxford Yoksulluk ve İnsani Gelişim Girişimi (OPHI) verilerine dayalı olarak yapılan uluslararası karşılaştırmalarda, hem en yoksul hem de en mutsuz ülkeler olduğu gibi, en yoksul ülkelerin bazılarında mutluluk düzeyi ve bireysel mutluluk algısının düşük düzeyde olmadığı anlaşılmaktadır. Bu doğrultuda mutluluğun yoksulluğa uyum sağlayabildiği söylenebilir.

 

Anahtar Kelimeler: Mutluluk, Kalkınma, İnsani Gelişme, Yoksulluk, Uyum Teorisi

Anahtar Kelimeler

Mutluluk, Kalkınma, İnsani Gelişme, Yoksulluk, Uyum Teorisi

STEADY STATE OF HAPPINESS: AN ANALYSIS BASED ON ADJUSTMENT THEORY OF POVERTY

Öz

The main objective of the present study is to determine whether level of happiness in poor countries is well-adjusted to poverty. The study is based on happiness, human development, per capita income, and multidimensional poverty data in determination of the relationship between happiness, human development and poverty. Average happiness levels of rich countries with high level of human development are high as well. However, in the poorest countries with low human development levels, generally average happiness levels of individuals are quite low. Thus, there is a significant happiness gap between developed and underdeveloped countries. On the other hand, it was observed that certain countries with prevalent and extensive poverty and low human development levels were relatively happier. It is possible that this paradox could be explained with the adjustment theory. Adjustment theory proposes that the negative effect of poverty on happiness gradually decreases in time and individual happiness simply verges into a steady state. In other words, contrary to expectations, individuals are affected by negative living conditions such as poverty for a short period of time and tend to go back to their reference levels of happiness. In international comparisons conducted using UN Human Development Report, World Happiness Report and Oxford Poverty and Human Development Inıtiative (OPHI) data in this study, it was concluded that there were countries that were both the poorest and the unhappiest, whereas in certain countries with a high poverty level, levels of happiness and individual happiness were not low at all. Thus, it could be argued that happiness adjusts to poverty.

Anahtar Kelimeler

Happiness, Development, Human Development, Poverty, Adaptive Theory

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Baber, H.E. (2007). Adaptive Preference, Social Theory and Practice, Vol.33, No.1, 105-126
• Elster, J. (1983). Sour zGrapes: Studies in the Subversion of Rationality, Cambrid-ge, UK: Cambridge University Press.
• Ezop Masalları (2014). Çev. Tozan, Alkan, 2. Basım, İstanbul: Can Sanat Yayınları
• Fukuda-Parr, S. (2003). The Human Development Paradigm: Operationalizing Sen's Ideas on
• Capabilities. Feminist Economics, 9, (2-3), 301-317.
• Goulet, D. (1971). The Cruel Choice: A New Concept on the Theory of Development, Atheneum, New York.
• Gökçek-Karaca, N., ve Gökçek, B. (2014). Türkiye ve Geçiş Ekonomilerinde Çok Boyutlu Yoksulluk ve İnsani Gelişme, International Conference on Eurasian Econo-mies, http://avekon.org/papers/866.pdf, Erişim Tarihi: 02.11.2015
• Gökdemir, Ö. and Veenhoven, R. (2014). Kalkınmaya Farklı Bir Bakış: İyi Oluş [A Different Prospect to Development: Well-being] Yayına Hazırlayanlar: Ahmet Faruk AYSAN ve Devrim Dumludağ, Kalkınmada Yeni Yaklaşımlar, Ankara: İmge Kitabevi
• Han E. ve Kaya, A.A. (2013). Kalkınma Ekonomisi Teori ve Politika, Gözden Geçi-rilmiş 8. Basım, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
• Hançerlioğlu, O. (2000). Felsefe Ansiklopedisi, Kavramlar ve Akımlar, Cilt 4, 3. Ba-sım, İstanbul: Remzi Kitabevi
• İnsel, A.(2000). Özgürlük Etiği Karşısında İktisat Kuramı Amartya Sen’in Etik İk-tisat Önerisi. ODTÜ İktisat Kongresi, 13-16 Eylül 2000, Ankara
• Kabaş, T. ve Uğur M.S. (2011). Türkiye İçin Alternatif Bir Kalkınma Politikası Ola-rak İnsani Gelişme Yaklaşımı, Ekonomik Yaklaşım Kongreler Dizisi VII, Türkiye Eko-nomisi'nin Dinamikleri: Politika Arayışları, Ankara, 22-23 Aralık 2011, 1-16
• www.ekonomikyaklasim.org/eykongre2011/?download=23.pdf, Erişim Tarihi: 10.09.2015
• Kaynak, M.(2007). Kalkınma İktisadı, 2.Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi,
• Lucas, R.E., Clark A. E., Georgellis Y., Diener E. (2003). Reexamining Adaptation and The Set Point Model of Happiness: Reactions to Changes in Marital Status, Jour-nal of Personality and Social Psychology, Vol.84, No.3, 527-539.
• Oxford Poverty and Human Development Initiative (OPHI). 2014. Multidimensio-nal Poverty Index 2013: Brief Methodological Note and Results, http://www.ophi.org.uk/ wp -content/uploads/MPI-2013-Brief-Methodological-Note-and-Results1.pdf?79d835
• Oxford Poverty and Human Development Initiative (OPHI). http://www.ophi.org.uk/wp-content/uploads/MD-poverty presenta-tion_eng2.pdf?0a8fd 7&a403e4 Erişim Tarihi: 04.11.2015
• Oxford Poverty and Human Development Initiative (OPHI). http://www.ophi.org.uk/multidimensional-poverty-index/mpi-2015/mpi-data/, Erişim Tarihi: 02.10.2015
• Oxford Poverty and Human Development Initiative (OPHI) (2015). Multidimensi-onal Poverty Index - Winter 2014/2015: Brief Methodological Note and Results
• http://www.ophi.org.uk/wp-content/uploads/MPI-2015-Brief-Methodolo gical-Note_1-5-15.pdf?0a8fd7&90b6a2, Erişim Tarihi: 12.11.2015
• Oxford Poverty and Human Development Initiative (OPHI). http://www.ophi.org.uk/wp-content/uploads/Global-MPI-2014-anoverview.pdf?0a8fd7 Erişim Tarihi: 13.10.2015
• Özkan, H, Kırdaş, K., Koç, T.(2012). Yoksulluk Sorununu Görmeyen Bir Kalkınma Modeli Olarak Yönetişimci Kalkınma: Adana Örneği, Ankara Üniversitesi, SBF Dergisi, Cilt 67, No. 4, 89 - 124
• Qizilbash, M. (2007). The Adaptation Problem, Evolution and Normative Econo-mics, Papers on Economics & Evolution, https://www.uni-mar-burg.de/fb19/fachgebiete/wirtschaftsgeographie/wps_ag/archiv_evoec/2007/2007-08.pdf Erişim Tarihi: 21.09.2015
• Sen, A. (2004). Özgürlükle Kalkınma, Çev. Yavuz Alogan, Birinci Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Sen, A. (1981). Poverty and Famines. An Essay on Entitlement and Deprivation, Oxford: Clarendon Press.
• UNDP (2014a), Human Development Report (HDR) 2014. Sustaining Human Progress: Reducing Vulnerabilities and Building Resilience, http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14-report-en-1.pdf
• UNDP, Human Development Reports, http://hdr.undp.org/en/data, (Erişim Tari-hi: 10.09.2015)
• UNDP (2014b). Human Development Report (HDR), http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14_technical_notes.pdf, Erişim Tarihi: 11.10.2015
• UNDP, About Human Development, http://hdr.undp.org/en/humandev, Erişim Tarihi:05.09.2015
• Veenhoven, R.(1991). Is Happiness Relative?, Social Indicators Research 24, 1-34
• Veenhoven, R. (2005). Apparent Quality of Life in Nations How long and Happy People Live, Social Indicators Research, 71, 61-68.
• Veenhoven, R. (2009). Well-being in Nations and Well-being of Nations. Is There a Conflict Between Individual and Society, Social Indicators Research, 91, 5-21
• Veenhoven, R. (2012). Cross-national Differences in Happiness: Cultural Measu-rement Bias or Effect of Culture? International Journal of Wellbeing, 2(4), 333-353.
• Veenhoven. R. Average happiness in 149 nations 2000-2009. World Database of Happiness. Rank Report Average Happiness. Internet: http://worlddatabaseofhappiness.eur.nl/hap_nat/findingreports/RankReport_AverageHappiness.php, Erişim Tarihi:20.09.2015
• Vikander, N. (2007), Kahneman’s Objective Happiness and Sen’s Capabilities: a Cri-tical Comparison, http://www.tinbergen.nl/~vikander/KahnemanSen.pdf, Erişim Tarihi: 15.10.2015
• World Happiness Report, (2015). http://worldhappiness.report/wp-content/uploads/sites/2/2015/04/WHR15_Sep15.pdf, Erişim Tarihi: 10.10.2015
• World Database of Happiness http://worlddatabaseofhappiness.eur.nl/hap_nat/ nat_fp.php?mode=8. Erişim Tarihi: 10.11.2015
• http://www.bhutanstudies.org.bt/publicationFiles/2015GNH/Summaryof2015GNHIndex.pdf, Erişim Tarihi: 10.11.2015.