“YOLCU HİZMETLERİ MEMURLUĞU” YAPAN KADINLARIN ÇALIŞMA HAYATINDA KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 6, 150 - 177, 09.11.2015

Emel İslamoğlu , Sinem Yıldırımalp

Öz

Son yıllarda kadınlar çalışma yaşamında daha sıklıkla yer almaya başlamış ve pek çok başarı elde etmişlerdir. Kadınların çalışma yaşamına katılımları son yıllarda artmış olsa da, erkeklere oranla bu oran halen çok düşük seviyede bulunmaktadır. Ayrıca kadınlar çalışma yaşamında her zaman erkeklere nazaran daha fazla sorunla karşılaşmaktadırlar. Tüm dünyada çalışan kadınların yaşamış oldukları sorunlara bakıldığında pek çoğunun aynı nitelikte olduğu görülmektedir. Türkiye’de de kadınlar çalışma yaşamında birçok sorunla karşı karşıya gelmekte ve haklarının korunması konusunda sıkıntılar yaşamaktadırlar. Bu çalışma ile “Yolcu Hizmetleri Memurluğu” mesleğini yapan kadınların çalışma hayatında karşılaştıkları sorunları ortaya koymak amaçlanmış ve 20 yolcu hizmeti memuru kadın ile mülakat yapılmıştır. Yapılan çalışmanın neticesinde; genellikle yolcu hizmeti memuru olarak görev yapan kadınların vardiyalı çalışma sisteminin zorluğu, ücretlerin düşüklüğü, işe giriş ve görev değişikliklerinde cinsiyet ayrımcılığı yapılması, ev ile ilgili sorumlulukların işteki performansı kötü etkilemesi, güvencesiz çalışma, mobbing, toplumun kendilerine olumsuz bakması gibi konularda sorunlar yaşadığı ortaya çıkmıştır. 

 

Anahtar kelimeler: Çalışma Hayatı, Kadın, Yolcu Hizmeti Memurluğu.

Anahtar Kelimeler

Çalışma Hayatı, Kadın, Yolcu Hizmeti Memurluğu

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• AĞDUK GEVREK, Meltem (1996), “Kadınlarla Birlikte Kadınlar İçin”, “4. Ulusal Kadın Çalışmaları Toplantısı: Kadın Sorunlarının Çözümüne Doğru Yöntem, Strateji ve Politikalar, EKAM, İzmir.
• ARAT, Yeşim (1992), “1980’ler Türkiye’sinde Kadın Hareketi: Liberal Kemalizm’in Radikal Uzantısı”, Türkiye’de Kadın Olgusu, Yayına Hazırlayan: Necla Arat, İstanbul: Say Yayınları, Kasım.
• AYTAÇ, Serpil, Mustafa Sevüktekin, Özlem Işığıçok, Bayram Nuran, Selver Yıldız ve Eryiğit Yasin (2002), ''Çağdaş Sanayi Merkezlerinde Kadın İşgücü Konumu: Bursa Örneği”, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Yayın No:219, Mart.
• BAYPINAR, Başak (2003), “İşyerinde Cinsel Taciz”, İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt: 5 Sayı: 2 Sıra: 3 / No: 137.
• BİÇERLİ, Kemal ve M. Özer (2003-2004), “Türkiye’de Kadın İşgücünün Panel Veri Analizi”, Sosyal Bilimler Dergisi, ss:55-86, http://kybele.anadolu.edu.tr/makaleler/ sb2003_3_1/194880.pdf.
• BUDAK, G. ve E. Mayatürk (2008), Çalışma Yaşamında Kadına Yönelik Negatif Ayrımcılık Üzerine Bir Araştırma. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt:10 Sayı:1, 2-30.
• BULUTAY, Tuncer (2000), "Kadın İstihdamı, İstihdam Ve Eğitim Projesi İşgücü Piyasası Bilgisi," T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara: DİE Yayın Bölümü.
• CINAMON, Rachel Gali (2006), “Anticipated Work-Family Conflict: Effects of Gender, Self Efficiancy and Family Background”, The Career Development Quarterly, March, Volume: 54.
• ÇAKIR, Özlem (2008), “Türkiye’ de Kadının Çalışma Yaşamından Dışlanması”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Sayı: 31, Temmuz-Aralık, ss:25-47.
• ÇETİNEL, Fatma Gül ve Tülin Dalkıranoğlu, (2008), "Konaklama İşletmelerinde Kadın Ve Erkek Yöneticilerin Cinsiyet Ayrımcılığına Karşı Tutumlarının Karşılaştırılması," Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:20, Nisan, Kütahya ss: 277-299.
• ÇUBUKÇU, Nimet (2006), “Kadın İstihdamı Zirvesi”, TİSK, 10-11 Şubat, İstanbul.
• ECEVİT, F. Yıldız (1995), “Kentsel Üretim Sürecinde Kadın Emeğinin Konumu ve Değişen Biçimleri”, 1980’ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, Derleyen Şirin Tekeli, İletişim Yayınları, , 3. Baskı, İstanbul.
• EĞİTİM-SEN (2004), "Sendikalardaki Erkek Egemenliği ve Çözüm Önerileri", II. Kadın Kurultayı Bildirgesi, ss: 82-96, http://www.egitimsen.org.tr/ekler/12e8b2aea521f76_ ek.pdf.
• EKEN Hurigül (2006), “Toplumsal Cinsiyet Olgusu Temelinde Mesleğe İlişkin Rol ile Aile İç Rol Etkileşimi: Türk Silahlı Kuvvetlerindeki Kadın Subaylar”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 15, ss: 247-279 http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr /sos_mak/articles/2006/15/HEKEN.PDF, Erişim Tarihi: 03.02.2013.
• ERGENEKON Sevda (2006), “İşyerinde Duygusal Taciz (Mobbing)”, www.beykent.edu.tr/yeni_beykent/dosyalar/Sevda_ERGENEKON_makalesi.doc.
• KASNAKOĞLU, Zehra ve Gülfer Dikbayır (2002), "Gender Segregation in Turkish Manufacturing Industry: 1985-1998", METU Studies in Development, 29 (3-4), 2002, ss: 333-353 http://kutuphane.dogus.edu.tr/makale/10109935/2002/cilt29/sayi3-4/M0000608.pdf
• KAPIZ, Serap (2003), “Yeni İş Kanunu ve Kadın İşgücü”, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu İstihdam, Kadın İşgücü ve Yeni İş Kanunu Sempozyumu, III. Oturum, Muğla
• KOCACIK, Faruk ve B. Veda Gökkaya (2005), “Türkiye'de Çalışan Kadınlar ve Sorunları”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 6, Sayı 1, ss:195-219
• KSSGM (2000), Kadın İstihdamı İçin Yeni Perspektifler ve Kadın İşgücüne Muhtemel Talep, Ankara: Cem Web Ofset, Nisan
• KSSGM (1999a), "Çalışmaya Hazır İşgücü Olarak Kentli Kadın ve Değişimi", Ankara: Cem Web Ofset, Kasım.
• KSSGM (1999b), “Gıda İşkolunda Çalışan Kadınların Koşulları ve Geleceği” Ankara: Cem Web Ofset, Aralık.
• KSSGM (1998), “Ulusal Eylem Planı”, Ağustos, Ankara.
• KORAY, Meryem ve Şirin Tekeli (1991) “Devlet-Kadın-Siyaset”, Türkiye Sosyal Ekonomik Siyasal Araştırmalar Vakfı Yayınları, Aralık, İstanbul.
• MOROĞLU, Nazan (2006) “Kadın İstihdamı Zirvesi”, TİSK, 10-11 Şubat, İstanbul.
• ÖRÜCÜ, E. R. Kılıç ve T. Kılıç (2007), “Cam Tavan Sendromu ve Kadınların Üst Düzey Yönetici Pozisyonuna Yükselmelerindeki Engeller: Balıkesir İli Örneği”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14 (2), ss:117-135.
• ÖZÇATAL, Ö. (2009), “Kadınların İşgücü Piyasasına Katılımını ve Çalışma Koşullarını Etkileyen Sosyo-Demografik ve Kültürel Faktörler”, Uluslararası Disiplinlerarası Kadın Çalışmaları Kongresi, Bildiri Kitabı Cilt:1, Mart, Sakarya.
• ÖZEN Serap, Turgay Uzun (2005) “İşyerinde Çalışanın Yaşadığı Çatışmanın Azaltılmasında Örgütün ve Ailenin Rolü: Polis Memurlarına Yönelik Bir Uygulama”, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 7, Sayı:3, ss:128-147.
• ÖZPOLAT A. ve M. Yıldırım (2009), “In Developing Countries, Relationship between Women’s Education and Growth”, Anadolu International Conference in Economics, Eskişehir.
• ÖZTÜRK, Mustafa ve Başak Işıl Çetin (2009), “Dünyada ve Türkiye’de Yoksulluk ve Kadınlar”, Journal Of Yaşar University, 3 (11), ss. 2661-2698 http://joy.yasar. edu.tr/makale/no16-vol409-OZTURK-CETIN.pdf.
• SAYAR Özkan, G. ve B. Özkan (2010), “Kadın Çalışanlara Yönelik Ücret Ayrımcılığı ve Kadın Ücretlerinin Belirleyicilerine Yönelik Bir Araştırma” Çalışma ve Toplum, Sayı 24, ss:91-104.
• SGK (2013), İstihdamda ve Sosyal Güvenlikte Cinsiyet Eşitliği Paneli ve Çalıştay Bildirileri, SGK Yayın No: 64, Şubat, Ankara. http://www.sgk.gov.tr/wps/wcm/connect/ 7f1b68c9-16c8-4b73-975a-fe157b597b66/istihdamdacinsiyetesitligi.pdf?MOD=AJPERES.
• SEVEN, M. ve A. Engin (2009), “Türkiye’de Kadının Eğitimi Alanındaki Eşitsizlikler”, Uluslararası Disiplinlerarası Kadın Çalışmaları Kongresi, Bildiri Kitabı Cilt:3, Mart, Sakarya.
• SEYYAR, A. (2008), Sosyal Siyaset Terimleri Ansiklopedisi, 2. Baskı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• SOLMUŞ, Tarık (2005), "İş Yaşamında Travmalar: Cinsel Taciz Ve Duygusal Zorbalık/Taciz (Mobbing)," İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt:7, Sayı:2 http://www.isgucdergi.org/?p=arc_view&ex=245&inc=arc&cilt=7&sayi=2.
• ŞAHİN, S. ve M. Türk (2009), “Çalışanlarda Psikolojik Şiddet Algılaması ve Kadın Çalışanlar Üzerine Bir Araştırma”, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:13, Sayı:1, ss: 88-96.
• TİSK (2008), OECD Ülkelerinde Kadınlar ve Erkekler, Yayın No:289, Ocak. http://tisk.org.tr/tr/e-yayinlar/289_oecd_ulkelerinde_kadinlar/pdf_289_oecd_ulkelerinde_kadinlar.pdf.
• TOKSÖZ Gülay, Alev Özkazanç ve Bedriye Poyraz (2001), “Kadınlar, Kalkınma ve Sosyal Adalet”, Ankara Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi, Ankara
• TZOB (2004), "Türkiye'de ve Dünya'da Kadın Çiftçiler" http://www.tzob. org.tr/Portals/0/Dokumanlar/FaaliyetRaporlari/docs/kadin_ciftciler.pdf.
• VOYDANOFF, Patricia (1988), “Work-Role Characteristics, Family Structure Demands and Work-Family Conlict”, Journal of Marriage and Family, Vol.50 No.3, August
• http://www.ucansupurge.org/index.php?option=com_content&task=view&id=3352&Itemid=76; Erişim Tarihi: 28.04.2013.