METHODOLOGICAL APPROACH TO PERFORM PRAYER IN THE KERÂHE HOURS

Yıl 2019, Sayı: 42, 57 - 82, 15.12.2019

Rifat Yıldız

https://doi.org/10.30623/harranilahiyatdergisi.614729

Cited By: 2

Öz

The prayer is one of
the basic worships of Islam. The framework of the boundaries determined by
Shari of this worship, how to perform correctly has an important place in the
fıqh literature. As in many issues, there are differences of opinion among the
jurists in the determination of prayer times. One of the issues that the
jurists set different views on is the prayer times related to kerâhet. These
differences may arise from whether the narrations conveyed in this regard reach
the jurists or sometimes they may arise from the procedural rules that the
jurists take as a basis when interpreting the narrations. Therefore, the aim of
this study is to examine the differences of opinion about the times of kerâhet
t and the procedural principles on which they are based, to determine the
reasons for different judgments of the jurists and to determine the methods
they have followed in reaching these provisions. In the study, prayer times,
narrations that determine the prayer times, the meaning of these narrations and
the meaning of the jurisprudence of the jurists, the opinions about the times
were examined.

Anahtar Kelimeler

Prayer, PrayerTime, Kerâhet, Method, Tahsis

Kerâhet Vakitlerinde Namaz Kılınması Konusuna Usûlî Yaklaşım

Öz

Namaz İslam’ın temel
ibadetlerinden biridir. Bu ibadetin Şâri‘ tarafından belirlenen sınırları,
sahih olarak yerine getirilmesinin nasıllığı, fıkıh literatüründe önemli yer
tutmaktadır. Birçok meselede olduğu gibi namaz vakitlerinin tespitinde fakihler
arasında görüş farklılıkları bulunmaktadır. Fakihlerin farklı görüş
belirttikleri meselelerden biri de namaz vakitleriyle ilintili kerahet
vakitleridir. Bu farklılıklar, bu konuda nakledilen rivayetlerin fakihlere
ulaşıp ulaşmamasından kaynaklanabildiği gibi bazen de rivayetleri yorumlarken
fakihlerin esas aldıkları usûlî kaidelerden kaynaklanabilmektedir. Bu nedenle
bu çalışmanın amacı kerahet vakitleriyle ilgili görüş farklılıklarını ve
bunların dayandıkları usûlî esasların incelenmesi, fakihlerin bu konuda farklı
hüküm verme nedenlerinin ortaya konması ve bu hükümlere varırken izlemiş
oldukları yöntemleri tespit etmektir. Bu nedenle namaz vakitleri, namaz
vakitlerini tayin eden rivayetler, bu rivayetlerin hamledildiği manalar ve
bunun sonucunda fakihlerin vakitlerle ilgili ulaştıkları/vardıkları görüşler
incelendi. 

Anahtar Kelimeler

Namaz, Namaz Vakti, Kerâhet, Usul, Tahsis

Kaynakça

• Abdulaziz el-Buhârî, Alâuddin Abdülaziz b. Ahmed. Keşfü’l-esrâr an usûliFahri’l-İslam el-Pezdevî. 1.Baskı. Beyrut: Dâru kütubi’l-ilmiyye, 1997-1418.
• Apaydın, H. Yunus. “Ta’lil”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 39: 513-514. İstanbul: TDV Yayınları, 2010.
• Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail b. İbrahim. Sahihu’l-Buhârî. 2.Baskı. Riyad: Mektebetü’r-rüşd, 2006-1427.
• Cürcanî, eş-Şerif Ali b. Muhammed. Kitâbu’t-tarîfat. Beyrut: Dâru kütubi’l-ilmiyye, 1995-1416.
• Dehlevî, Şah Veliyullah b. Abdurrahim. Hüccetüllahi’l-bâliğa. Thk es-Seyyid Sabık. 1. Baskı. Beyrut: Dâru’l-cîl, 1426/2005.
• Engin, Sezai. “Hikmet Boyutu Açısından Hadislerdeki Nehiylerin Değeri Kerahet Vakitleri Örneği”. Yakın Doğu Üniversitesi I. Uluslararası Hadis İhtisas Sempozyumu Bildirileri. ed. Yusuf Suiçmez, 367-385. Lefkoşa: Yakın Doğu Üniversitesi Yayınları, 2014.
• Ebû Dâvud, Süleyman b. Eş‘es es-Sicistânî. Sünenu Ebî Dâvud. Riyad: Beytü’l-efkâri’d-devliyye, ts.
• Ebû Hayyân, Muhammed b. Yusuf el-Endelüsî. Bahru’l-muhît. Thk. Adil Ahmed Abdulmevcud ve Ali Muhammed Muavved, 1. Baskı, Beyrut: Dârukütubi’l-ilmiyye, 1993-1413.
• Ebû Suûd, Muhammed b. Muhammed el-Amâdî. İrşâdu’l-akl ilâ mezâyâ’l-Kur’ani’l-Kerim. Kahire:Dâru’l-mushaf, ts.
• Ebû Zehra, Muhammed. Usûli’l-fıkh. b.y.: Dâru’l-fikri’l-Arabî, ts.
• Gazzâlî, Muhammed b. Muhammed Ebû Hamid. el-Mustasfâ fî ilmi’l-usûl. Thk. Hamza b. Züheyr Hâfız. Medine: b.y, ts.
• Heccavî, Şerefüddin Musa b. Ahmed b. Musa b. Sâlim Ebu’n-Necâ’l-Heccavî el-Makdisî. el-İknâ‘ li tâlibi’l-intifâ. 3. Baskı. Riyad: Dâretu’l-melik Abdulaziz, 2002-1423.
• İbn Abdilber, Ebû Yusuf b. Abdullah b. Muhammed b. Abdilber en-Nemerî el-Endelüsî, el-Kâfî fî fıkhi ehli’l-Medineti’l-Mâlikî, 2. Baskı. Beyrut: Dâru kütubi’l-ilmiyye, 1992-1413.
• İstizkâr. 1. Baskı. Beyrut: el-Mektebetü’l-asriyye, 2012-1433.
• et-Temhîd limâ fi’l-muvatta‘ mine’l-meâni ve’l-esânid. Thk. Muhammed el-Fellâh. b.y.: y.y, ts.
• İbn Abidin, Muhammed Emin. Reddü’l-muhtâr alâ’d-dürrü’l-muhtâr şerhi tenvîri’l-ebsâr. Thk. Adil Ahmed Abdulmevcud ve Ali Muhammed Muavved. Özel Baskı. Riyad: Dârualemi’l-kütub, 2003-1423.
• İbn Kudame, Muvaffikuddîn Ebu Muhammed Abdullah b. Ahmed el-Makdisî. Umdetu’l-fıkh fî mezhebi’l-Hanbelî. Thk. Ahmed Muhammed Azûz, Beyrut: el-Mektebetü’l-asriyye, 2003-1423.
• İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezîd el-Kazvinî. Sünenu İbn Mâce. b.y. : Dâru ihyai’l-kütubi’l-Arabiyye, ts.
• İbn Manzûr, Ebû Fadl Cemaluddîn Muhammed b. Mukrim. “krh”. Lisanu’l-Arab. Beyrut: Dâru Sadr, ts.
• İbn Rüşd, Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Hafîd. Bidâyetü’l-müctehid ve nihâyetü’l-Muktesid. 6. Baskı. b.y.: Dâru’l-marife, 1982-1402.
• Mâlik b. Enes. el-Muvatta. Thk. Muhammed Fuad Abdulbaki. b.y. : Dâru ihyâi’t-türasi’l-Arabî, 1985-1406.
• Merğinânî, Burhânuddîn Ebû Hasan Ali b. Ebî Bekir. el-Hidâye şerhu bidâyeti’l-mübtedî. Pakistan Karatşi: İdâretü’l-Kur’an ve’l-ulûmi’l-İslamiyye, 1417.
• Müslim, Ebû Hüseyin Müslim b. Haccacel-Kuşeyrî en-Nisâbûrî. Sahihi Müslim. Riyad: Beytü’l-Efkâri’d-devliye, 1419-1998.
• Nesâî, Ebu Abdurrahman Ahmed b. Şuayb b. Ali. Sünenü’n-Nesâî. 1. Baskı. Riyad: Mektebetü’l-mearif, ts.
• Nevevî, Ebû Zekeriya Muhyiddin Yahya b. Şeref en-Nevevî. Kitâbu’l-mecmûşerhu’l-mühezzeb. Thk. Muhammed Necîb el-Mutiî. Cidde: Mektebetü’l-irşâd, ts.
• Özdemir, İbrahim. Fıkıh Usûlünde Ta’lil Tartışmaları. İstanbul: Rağbet yayınları, 2016.
• Sahnun b. Saîd et-Tenûh., Müdevvenetü’l-kübra. 1. Baskı. Beyrut: Dâru’l-kütubi’l-ilmiyye,1994-1415.
• Serahsî, Şemsuddîn. el-Mebsût. Beyrut: Dâru’l-marife, ts.
• Serahsî, Şemsuddîn. Usûlu’s-Serahsî. Thk. Ebu’l-vefâ el-Afğânî, 1. Baskı. Beyrut: Dâru’l-kütubi’l-ilmiyye, 1993-1414.
• Şâfiî, Muhammed b. İdris. el-Ümm. Thk. Rif‘at Fevzî Abdulmuttalib, 1.Baskı. el-Mansûra: Dâru’l-vefâ, 2001-1422.
• Şâfiî, Muhammed b. İdris. Müsnedü’ş-Şâfiî. Beyrut: Dâru kütûbi’l-ilmiyye, ts.
• Şeybânî, Ebu Abdullah Muhammed b. Hasan. Kitabu’l-asl (el-Mebsût). 1. Baskı. Beyrut: Âlemü’l-kütub, 1990-1410.
• Şirâzî, Ebû İshâk. el-Mühezzeb fî fıkhi İmam el-Şâfiî, 1. Baskı. Beyrut: ed-Dârü’ş-Şâmiyye, 1996-1416.
• Şirâzî, Ebû İshâk. el-Luma fî usûli’l-fıkh. Thk. Muhyiddin Dîb Mitû ve Yusuf Ali Bidîvî, 5. Baskı. Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 2011-1432.
• Şirbinî, Şemsuddin Muhammed b. el-Hatîb. Muğniu’l-muhtâc ilâ marifeti meânî elfâzi’l-minhâc, 1. Baskı. Beyrut: Dârü’l-marife, 1997-1418.
• Tahavî, Ebû Ca‘fer Ahmed b. Muhammed b. Selâme el-Ezdî el-Hacrî el-Mısrî et-Tahâvî. Muhtasaruihtilâfi’l-ulemâ. (İhtisar eden Ebu Bekir Ahmet Ali el-Cessas er-Razî). Thk. Abdullah Nezir Ahmed, 1. Baskı. Beyrut: Dâru beşairi’l-İslam, 1995-1416.
• Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa et-Tirmizî. el-Câmiu’l-kebîr, 1. Baskı. Beyrut: Dâru’l-ğarbi’l-İslamî, 1996.
• Zerkeşî, Şemsuddîn Ebu Abdullah Muhammed b. Abdullah. Şerhu’z-Zerkeşî alâ metni’l-Hırakî, 3. Baskı. Mekke: Mektebetü’l-Esedî, 2009-1430.