The impact and control of Brown marmorated stink bugs on Turkish hazelnut production

Yıl 2024, , 39 - 48, 25.03.2024

Mahir Demir

https://doi.org/10.29050/harranziraat.1278092

Öz

The Turkish hazelnut is a crucial commodity both in Turkey and globally, with Turkey accounting for approximately 70% of the world's hazelnut production. However, hazelnut harvesting faces significant challenges, one of which is the presence of stink bug pests such as the brown marmorated stink bug (BMSB). This study utilized a mathematical model to examine the adverse impact of pests such as the brown marmorated stink bug [Halyomorpha halys (Stål, 1855) (Hemiptera: Pentatomidae)] and similar stink bug pests on hazelnut production. The findings revealed that between 2017 and 2022, hazelnut yields in Turkey suffered damage from stink bug pests like the brown marmorated stink bug, amounting to 106,820 tonnes annually and 640,920 tonnes cumulatively. Furthermore, this study demonstrated that the application of control measures, whether through biocontrols, traps, or chemicals, to increase the death rate of BMSB-type pests by 25% or 50%, or to decrease the egg ratio by 25% or 50%, has the potential to save up to 82,506 tonnes of hazelnut production from these pests annually. Overall, this study highlights the importance of managing pest infestations in agricultural production and the potential benefits of using control methods to mitigate their impact.

Anahtar Kelimeler

Turkish hazelnut, harvesting, brown marmorated stink bug-type pests, mathematical modeling.

Kahverengi kokarca böceklerinin Türk fındık üretimine etkisi ve kontrolü

Öz

Türk fındığı hem Türkiye'de hem de küresel olarak önemli bir tarım ürünü olup, dünya fındık üretiminin yaklaşık %70'ini Türkiye sağlamaktadır. Ancak, fındık hasadı önemli zorluklarla karşı karşıyadır, bunlardan biri de brown marmorated stink bug ve benzeri zararlılarının varlığıdır. Bu çalışma, matematiksel bir model kullanarak brown marmorated stink bug (Halyomorpha halys) ve benzeri zararlılarının fındık üretimi üzerindeki olumsuz etkisini incelemektedir. Bulgular, 2017 ile 2022 yılları arasında Türkiye'deki fındık veriminin brown marmorated stink bug türü zararlılarından kaynaklanan zararı yıllık olarak 106.820 ton ve kümülatif olarak 640.920 ton olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, bu çalışma, brown marmorated stink bug türü zararlıların popülasyonlarındaki ölüm oranını %25 veya %50 artırarak veya yumurtlama oranını %25 veya %50 azaltarak uygulanan kontrol önlemlerinin, bu zararlıların neden olduğu kaybı yıllık olarak 82.506 ton kadar azaltma potansiyeline sahip olduğunu göstermektedir. Genel olarak, bu çalışma, tarımsal üretimde zararlıların yönetilmesinin önemini ve etkilerini azaltmak için kontrol yöntemlerinin kullanımının potansiyel faydalarını vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türk fındığı, Hasat, Kahverengi kokarca böceği benzeri zararlılar, Matematiksel modelleme

Kaynakça

• Acebes, A. L. (2016). Host plant effects on the biology, behavior and ecology of brown marmorated stink bug, Halyomorpha Halys (STÅL) (Hemiptera: Pentatomidae). Ph.D. Dissertation, Virginia Polytechnic Institute and State University.
• Ak, K., Uluca, M., Aydın, Ö., Göktürk, T. (2019) Important invasive species and its pest status in Turkey: Halyomorpha halys (Stål)(Heteroptera: Pentatomidae). Journal of Plant Diseases and Protection, 126(5):401-408.
• AliNiazee, M.T. (1998). Ecology and management of hazelnut pests. Annu. Rev. Entomol. 43 (1), 395–419 https://doi.org/10.1146/annurev.ento.43.1.395. PubMed
• Aslan, I.H., Demir, M., Wise, M.M., Lenhart, S. 2022. Modeling COVID-19: Forecasting and analyzing the dynamics of the outbreaks in Hubei and Turkey. Math Meth Appl Sci. 2022;1-14. doi:10.1002/mma.8181
• Çerçi, B., Koçak, Ö., 2017. Further contribution to the Heteroptera (Hemiptera) fauna of Turkey with a new synonymy. Acta Biologica Turcica, 30 (4):121-127
• Çerçi, B. (2021) First record of Halyomorpha halys (Stål, 1855) (Pentatomidae: Heteroptera) in Aegean Region of Turkey. Acta Biologica Turcica, 34(1):35-37.
• Demir, M. (2019). Optimal Control Strategies in Ecosystem-Based Fishery Models, Ph.D. dissertation, University of Tennessee in Knoxville. Available from: https://trace.tennessee.edu/ utk_graddiss/5421.
• Demir, M. and Lenhart, S. 2019. Optimal sustainable fishery management of the Black Sea anchovy with food chain modeling framework. Natural Resource Modeling, 33(2), 1–29.
• Demir, M. and Lenhart, S. 2021. A Spatial Food Chain Model for the Black Sea Anchovy and its Optimal Fishery. Discrete and Continuous Dynamical Systems Series B, 26(1), 155-171.
• EPPO Global Database. https://gd .eppo.int/taxon/HALYHA. Accessed. 24 November 2019.
• Göktürk, T., Burjanadze, M., Supatashvili, A., 2018. Artvin ve Çevresinde Halyomorpha halys (Hemiptera: Pentatomidae)’ın Biyolojisi ve Zararı”. III. Türkiye Orman Entomolojisi ve Patolojisi Sempozyumu 10-12 Mayıs Artvin. Sempozyum Kitabı, s.11
• Göktürk, T. (2020) Halyomorpha halys (Stål) mücadelesinde ışık ve feromon tuzaklarının etkinliliklerinin araştırılması. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 21(2):270-275.
• Göktürk, T., Tozlu, G. (2019) Türkiye İçin Önemli Bir Tarımsal Zararlı: İstilaci Tür Halyomorpha halys. International Black Sea Coastline Countries Symposium. s. 283-297
• Güncan, A., Gümüş, E., 2019. Brown Marmorated Stink Bug, Haylomorpha halys (Stål, 1855) (Hemiptera: Heteroptera, Pentatomidae), a new and important pest in Turkey, Entomological News, 128 (2): 204-211.
• International Nut and Dried Fruit Council. https://www.nutfruit.org/industry/statistics. Accessed 23 October 2019.
• Kurt, M.A. (1975). Doğu Karadeniz Fındıklarında zarar yapan Palomena prasina (Heteroptera: Pentatomidae)’ nın biyo-ekolojisi üzerine araştırmalar (Gıda-Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Zir.Müc.ve Zir. Kar. Gen. Müd. Samsun Bölge Zir. Mü c. Araş. Enst. Yayınları No:25), pp.57.
• Marino S, Hogue IB, Ray CJ, Kirschner DE. A methodology for performing global uncertainty and sensitivity analysis in systems biology. J Theor Biol. 2008;254(1):178-196.
• Meskhi N (2017) Monitoring and control strategy of Brown marmorated stink bug (Halyomorpha halys) in Georgia Halyomorpha halys- Global Challenge International Experience for Best Solution. Tbilisi, Republic of Georgia. 7 September, Tbilisi.
• Murvanidze M, Krawczyk G, Inasaridze N, Dekanoidze L, Samsonadze N, Macharashvili M, Shengelaia S (2018) Preliminary data on the biology of brown marmorated stink bug Halyomorpha halys (Hemiptera, Pentatomidae) in Georgia. Turkish Journal of Zoology. 42(6) 617-624. https://doi:10.3906/zoo-1802-34
• Neimirovets VV (2018) Brown marmorated stink bug Halyomorpha halys (Heteroptera: Pentatomidae): morphology, biology, distribution, and threats to agriculture in the Russian Federation. Vestnik. 4, https://doi: 10.31993/2308-6459-2018-1(95)-11-16
• Özdemir, İ. O., Tunçer, C. (2021) Türkiye'de Yeni Bir İstilacı Polifag Zararlı, Kahverengi Kokarca [Halyomorpha halys (Stål, 1855) (Hemiptera: Pentatomidae)]: Tanımı, Benzer Türler ve Mevcut Durum. Black Sea Journal of Engineering and Science, 4(2):58-67.
• Tavella, L., Arzone, A., Sargiotto, C., and Sonnati, C. (1997). Coreidae and Pentatomidae harmful to hazelnuts in Northern Italy. Acta Hortic. 445, 503–510 https://doi.org/10.17660/ActaHortic.1997.445.65.
• Tuncer, C., and Ecevit, O. (1997). Current status of hazelnut pest in Turkey. Acta Hortic. 445, 545–552. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.1997.445.70
• Tuncer, C., Saruhan, I., and Akca, I. (2005). The insect pest problem affecting hazelnut kernel quality in Turkey. Acta Hortic. 686, 367-376 https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2005.686.51
• Viggiani, G. (1984). Avversita, malttie e fitogafi del nocciolo. In Serie manuali 7 (Italy: Regione campania servizio agricoltura, caccia e pesca).
• FAO (2021), Food and Agriculture Organization of the United Nations, Crops and livestock products, Hazelnut in shell yields 2017-2021, FAOSTAT.
• TUIK (2022), Türkiye İstatistik Kurumu, istatiksel veri partalı, Tarım, Bitkisel üretim istatistikleri 2022, Meyve ürünleri içecek ve baharat bitkileri üretim miktarları, hazelnut production in shell. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Bitkisel-Uretim-Istatistikleri-2022-45504