Çırçır İşletmelerinin Pamuk Lif Kalitesine Bakış Açıları

Yıl 2017, , 53 - 61, 25.03.2017

Ceren Odabaşioğlu Odabaşıoğlu Osman Çopur

https://doi.org/10.29050/harranziraat.303158

Öz

Bu çalışma, çırçır işletmelerinin pamuk lif kalitesine bakış açılarını
değerlendirmek üzere 2015-2016 sezonunda yapılmıştır. Bu amaçla, Şanlıurfa
organize sanayi bölgesi, Viranşehir, Mardin yolu ile Akçakale yolu üzerindeki
toplam 50 çırçır işletmesi ile görüşülerek çırçır işletmelerinin pamuk lif
kalitesi ile ilgili fikirlerini belirtmeleri istenmiştir. Çalışmada, çırçır
işletmeleri ile yapılan görüşmelerde; işletmeciye, kullandığı çırçırlama
yöntemi, makine sayısı, çırçır randıman oranı, pamukta kirlilik durumu, çırçır
işletmelerinin karşılaştığı sorunlar ile çiftçilerden beklentileri sorularak
Şanlıurfa ilinde çırçır işletmelerinin kullandığı çırçırlama teknolojisi ile
işletme kapasitesi, bölge pamuklarının randıman durumu, işletmeye getirilen
pamukların kirlilik durumu, işletmelerin çiftçilerle yaşadıkları sorun ve çözüm
önerileri belirlenmeye çalışılmıştır. Anket yapılan çırçır işletmeleri;
işletmeye getirilen pamukların genellikle kirli olduğunu, bu sorunun çözümü
için üreticilerin yaprak döktürücüleri zamanında ve yeterli miktarda uygulaması
gerektiğini bildirmişlerdir. Kütlü pamukta bulunan yabancı maddelerin ve
kirliliğin pamuğun çırçır randımanını düşürdüğünü, lif kalitesini ve lif uzunluğunu
etkilediğini belirtmişlerdir. Diğer bir sorun olarak da bölgedeki çırçır
işletme sayısının çok fazla olduğunu, bu yüzden rekabetin arttığını ve pamuk
fiyatının sabit olmadığını, işletmelerin verimli çalıştırılmadığını ve işletmelerin
yenilenmesi ve teknoloji transferi için çırçır işletmelerinin destekleme kapsamına
alınması gerektiğini belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Şanlıurfa, Pamuk, Çırçır işletmesi, Lif kalitesi

Cotton Fiber Quality Perspective of Cotton Gin Companies

Öz

This study was
carried out in the 2015-2016 season to evaluate the cotton fiber quality
perspectives of ginning companies. For this purpose, totaly 50 ginning
companies’ which are located in Sanliurfa and Viransehir industrial zones, Mardin
route and Akçakale route, views on cotton fiber quality of the business has
been requested. In the study, in an interview with gin companies; using ginning
process, number of machines, ginning efficiency ratio, pollution situation in
the cotton ginning company of the problems faced by asking the expectations of
the farmers in Sanliurfa province in the ginning company with a capacity of
ginning technology is used by businesses of efficiency status of cotton,
pollution status of cotton brought, operation and problems faced by farmers the
solutions were determined. Surveyed ginning companies reported that the cotton
which they buy is always dirty, so for the solution of this problem sufficient
amounts of defoliants should be applied by farmers. They stated that the
foreign materials and dirtiness in seed cotton, reduce gin efficiency, the
quality of fiber and affect the fiber length. Another problem was that it is
too much the number of ginning companies in the area, so the cotton prices is
not constant and competition increased, companies are inefficient operation and
that the company of renewal and should be covered to support the company gin
for technology transfer is reported.

Anahtar Kelimeler

Sanliurfa, Cotton, Ginning company, Quality of fiber

Kaynakça

• Çopur, O., 2014. Lif Bitkileri Ders Notları. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü. Şanlıurfa, 170s.
• Kaya, H., Toklu, P., Dolançay, A., Türkoğlu, Ş.R., Nasırcı, Z., Süllü, S., Özbek, B.S., 2007. Adana, Hatay, Gaziantep ve Kahramanmaraş İllerinde Bulunan Çırçır İşletmelerinin Genel Durumu, Kütlü Pamuğa İlişkin Kalite Beklentileri, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran, 548-553s. Erzurum.
• Oğlakçı, M., Bölek, Y., Çopur, O., 2007. Pamukta Hasat, Depolama ve Çırçırlama. 2007. Ticaret Borsası Yayınları-3, Şanlıurfa, 98s. ISBN: 978-9944-60-162-7.
• Oğlakçı, M., 2012. Pamuk Bitkisel Yapısı, Yetiştirilmesi, Islahı ve Lif Teknolojisi. Akademisyen Kitapevi, Ankara. ISBN: 978-605-464-922-8.
• Özel, E., 2015. Türkiye’deki Çırçır-Linter-Prese İşletmelerinin Durumlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş, 102s.
• TÜİK, 2016. www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: 05.06.2016).
• Tümer, H.T., 2010. Çırçırlama Yöntemlerinin Pamuk Kalitesi Üzerine Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, 51s.