YATAY YÜZEY ALTI AKIŞLI YAPAY SULAK ALAN SİSTEMLERİNİN KULLANILMASIYLA STABİLİZASYON HAVUZU ÇIKIŞ SUYU KALİTESİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ

Yıl 2010, Cilt: 14 Sayı: 4, 3 - 11, 21.02.2014

Güzel Yılmaz , Erkan Şahinkaya Sinan Uyanık , Hale Uruş İhsan Akyüz

Öz

Evsel atık su arıtımında stabilizasyon havuzları yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Bunun ana nedeni stabilizasyon havuzlarının ekonomik ve kolay işletime sahip olmalarıdır. Ancak özellikle sıcak yaz aylarında stabilizasyon havuzu çıkış suyunda yüksek alg konsantrasyonundan dolayı alıcı ortamda istenmeyen durumlar meydana gelmekte ve alıcı ortamda çürüyen algler oksijen tüketimine neden olmaktadır. Yüksek alg ve kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ) içeriği nedeniyle stabilizasyon havuzu çıkış sularının tarımsal sulamada kullanılamaması veya sadece bazı ürünlerin sulanmasına izin verilmesi bu sistemin iyileştirmesi gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Bu amaçla, çalışmamızda stabilizasyon havuzu çıkış sularının iyileştirilmesi için yine işletimi kolay ve ekonomik bir sistem olan yatay yüzey altı akışlı yapay sulak sistemi kullanılmıştır. Pilot ölçekli çalışma sonucunda; stabilizasyon havuzu çıkış suları önemli ölçüde iyileştirilerek, toplam KOİ (TKOİ) giderim verimi %56±15, ortalama çözülmüş KOİ (ÇKOİ) giderim verimi %40±13, ortalama askıda katı madde (AKM) ve uçucu askıda katı madde (UAKM) giderim verimi %90 civarında ve ortalama toplam azot giderim verimi %57±22 olarak tespit edilmiştir. Yatay yüzey altı akışlı yapay sulak alanı çıkış suları kirletici konsantrasyonları deşarj standartlarının altında kalmıştır. Sonuç olarak, yüzey altı akışlı yapay sulak alan sistemlerinin stabilizasyon havuzu çıkış sularının iyileştirilmesinde etkili olduğu gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Stabilizasyon havuzu, Yapay sulak alan, Askıda katı madde, Atık su arıtım

TREATMENT OF STABILIZATION POND EFFLUENTS USING HORIZONTAL SUBSURFACE FLOW CONSTRUCTED WETLAND PROCESS

Öz

Stabilization ponds are commonly used for wastewater treatment purposes in rural small regions due to low-cost and easy operation. But algae blooms in the lagoon cause secondary pollution of following streams, and algae decomposition can deplete oxygen in the receiving environment. High algae and chemical oxygen demand (COD) concentrations in the effluent of stabilization ponds restrict its use for irrigation purposes. In this context, this study aims at evaluating the efficiency of a low-cost horizontal sub-surface flow constructed wetland process to improve the quality of stabilization ponds effluent. The pilot scale constricted wetland removed around 56±15% total COD, 40±13% soluble COD, 90% suspended and volatile suspended solids and 57±22% total nitrogen from stabilization pond effluents. The pollutant concentrations in constructed wetlands effluent were always below the values given in related discharge guidelines. Therefore, it was shown that the constructed wetland systems are effective for polishing stabilization pond effluents.

Anahtar Kelimeler

Stabilization ponds, Constructed wetland, Suspended solids, Wastewater treatment

Kaynakça

• EPA, 2000. Guiding Principles for Constructed Wetlands. EPA 843-B-00-003, Washington. D. C.
• Kaya, D., Dilek, B.F., Gökçay, F.C., 2007. Reuse of lagoon effluents in agriculture by post-treatment in a step feed dual treatment process. Desalination, Volume 215, Issues 1-3, 5, Pages 29-36.
• Kimwaga, R.J., Mashauri, D.A., Mbwette, T.S.A., Katima, J.H.Y., Jørgensen, S.E., 2004. Use of coupled dynamic roughing filters and subsurface horizontal flow constructed wetland system as appropriate technology for upgrading waste stabilisation ponds effluents in Tanzania. Physics and Chemistry of the Earth, Parts A/B/C, Volume 29, Issues 15-18, Pages 1243-1251.
• Naz, M., Uyanik, S., Yesilnacar, M. I., Sahinkaya E., 2009. Side-by-side comparison of horizontal subsurface flow and free water surface flow constructed wetlands and artificial neural network (ANN) modelling approach. Ecological Engineering, Volume 35, Issue 8, Pages 1255-1263.
• Reed, S., Middlebrooks, E. and Crites, R., 1995. Natural Systems for Waste Management and Treatment, McGraw Hill.
• Torrens, A., Molle, P., Boutin C., Salgot, M., 2009. Impact of design and operation variables on the performance of verticalflow constructed wetlands and intermittent sand filters treating pond effluent. Water Research, Volume 43, Issue 7, Pages 18511858.