FARKLI SULAMA SEVİYELERİNİN İKİ SEBZE SOYA (GLYCİNE MAX [L.] MERR.) ÇEŞİDİNDE LİRİOMYZA TRİFOLİİ (BURGESS, 1880)’NİN POPULASYON YOĞUNLUĞUNA ETKİSİ

Yıl 2011, Cilt: 15 Sayı: 3, 29 - 35, 21.02.2014

Emine Çıkman , Nuray Çömlekçioğlu Mehmet Şimşek

Öz

Liriomyza trifolii (Burgess, 1880) (Diptera: Agromyzidae) sebze alanlarında önemli bir zararlıdır. İki sebze soya (Glycine max [L.] Merr.) çeşidinde farklı sulama seviyelerindeki Liriomyza trifolii
(Burgess, 1880)’nin populasyon yoğunluğunu belirlemek amacıyla semi arid iklim şartlarında bir tarla denemesi yürütülmüştür. Bu araştırma 2006-2007 yılları yetiştirme periyodunda Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi (Şanlıurfa, Türkiye) Deneme Alanında yürütülmüştür. Sulama uygulamaları; toplam uygulanan sulama suyu (IW)/kümülatif pan buharlaşma oranlarının (CPE) %33, %67, %100 ve %133 seviyelerinde 4 gün sulama aralıkları ile uygulanmıştır. Yetiştirme periyodu süresince deneme alanı haftada bir kez kontrol edilmiştir. Her parselden tesadüf olarak
on yaprak alınarak bulaşık yapraklardaki canlı larva sayımı yapılmıştır. Ayrıca her bir parsele yerleştirilen sarı yapışkan tuzaklarla da ergin sayımı yapılmıştır. Bakla verim değerleri
kaydedilmiştir. Çeşitler arasında ergin ve larva sayıları arasındaki fark önemli bulunmuştur. Fakat çeşitlerin arasında sulama sevilerine tepkisi önemli değildir. Canlı larva ve ergin sayısı Toyohomare çeşidinde Toyokomachi çeşidine göre daha fazladır. Zararlı populasyonu bütün sulama seviyelerinde ekonomik zarar eşiğinin üzerinde olmasına rağmen, en yüksek bakla verimi
Toyokomachi çeşidinde I133 sulama seviyesinde elde edilmiştir. Bulgular esas alındığında, çeşit karakterleri göz önüne alınmalıdır ve L. trifolii’ye daha az hassas çeşitler seçilmelidir. Su stresinin olduğu yarı kurak ve kurak bölgelerde sebze soya başarılı bir şekilde yetiştirilebilir. 

Anahtar Kelimeler

Liriomyza trifolii, populasyon yoğunluğu, sulama, sebze soya

EFFECTS of DIFFERENT IRRIGATION LEVELS on POPULATION DENSITIES of Liriomyza trifolii (Burgess, 1880) on TWO VEGETABLE SOYBEAN (Glycine max [L.] Merr.) CULTIVARS

Öz

Liriomyza trifolii (Burgess, 1880) (Diptera:Agromyzidae) is an important insect pest on vegetable areas. A field-experiment was conducted to investigate population densities of Liriomyza trifolii (Burgess, 1880) on two vegetable soybean (Glycine max [L.] Merr.) cultivars in different irrigation levels in the semi-arid conditions. This research was carried out at the Agricultural Experimental Field of the Harran University (Sanliurfa, Turkey) during the growth periods of 2006, and 2007. The irrigation treatments were 33%, 67 %, 100 %, and 133 % ratios of total irrigation water applied (IW)/cumulative pan evaporation (CPE) with four day irrigation interval. The experiment area was checked once a week during the whole production period. Ten leaves were removed randomly from each plot and living larvae counted. Adult counts were made on yellow sticky trap which placed randomly in each plot. Bean yield was also recorded. Differences of adult number and living larvae were significant between varieties, but showed no significant changes in response to irrigation levels within variety. The number of living larvae and adult of L. trifolii were higher on cultivar Toyohomare than Toyokomachi. However, the population was over the economical damage threshold on all irrigation levels. The highest green pod yield was obtained from Toyokomachi, with I133 irrigation level. Based on the findings, varietal characteristics should be considered and select less sensitive cultivars to L. trifolii and water stress especially in semi-arid and arid areas for successfully growing soybean

Anahtar Kelimeler

Liriomyza trifolii, population density, irrigation, vegetable soybean