Rize İlindeki Bazı Çay Bahçelerinin Toprak ve Yaprak Analizi İle Besin Element Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2015, Cilt: 19 Sayı: 2, 94 - 103, 09.12.2015

Faruk Özkutlu , Ömer Akkaya Özlem Ete Özge Şahin , Kürşat Korkmaz

Öz

Bu araştırma, Rize-Merkez’e bağlı köy ve mahallelerin yerleşim yerlerinden uzak bazı çay bahçelerinin bitki besin elementi düzeylerinin toprak ve yaprak analizleri ile belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Rize-Merkez’e ait çay yetiştirilen 50 farklı bahçeden toprak ve yaprak örnekleri alınmış, analiz sonuçları standart değerlere göre değerlendirilmiştir. Çay yetiştirilen alanlarda beslenme problemleri olduğu tespit edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, bahçelere ait toprakların bünyeleri bakımından % 66’sı “kumlu tınlı”, % 18’i “kumlu killi tın”, % 6 “tınlı kum”, % 6 “tınlı” ve % 4’ü “killi” bünyededir. Toprak pH’ları 3,49 ile 5,01 arasında değişmektedir. Toprakların organik madde durumu % 14 “az”, % 24 “orta”, % 34 “iyi” ve % 28 “yüksek” düzeydedir. Toprak örneklerinin % 12’sinde P, % 54’ünde K, % 10’unda Fe, % 36’sı Cu, % 92’sinde Zn, Mn ve % 100’ünde B bakımından noksanlıklar saptanmıştır. Yaprak örneklerinin üç sürgün ortalamasının, standart değerlere göre karşılaştırılması sonucunda makro element konsantrasyonları değerlendirildiğinde % 100’ü P bakımından yeterli, %70’i N konsantrasyonu bakımından, % 96’sı K konsantrasyonu bakımından noksanlık göstermiştir. Mikro element konsantrasyonları bakımından ise, % 100 Fe, % 96 Cu, % 100 Zn, % 80 Mn ve %100’ü B bakımından noksanlıklar belirlenmiştir. Bölgede besin elementleri bakımından problemler olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çay; Bitki Besin Elementleri; Yaprak Analizi; Toprak Analizi; Rize

Kaynakça

• Anonim, 1990. Micronutrient, Assessment at the Country Level: An International Study. FAO Soil Bulletin by Sillanpaa. Rome.
• Anonim, 2015. Türkiye İstatistik Kurumu Web Sayfası. Bitkisel Üretim İstatistikleri. http:// tuikapp.tuik.gov.tr
• /bitkiselapp/bitkisel.zul (Erişim:04 Şubat 2015).
• Anonim, 2015a. FAO, Tea Production. http://faostat3.fao.org (Erişim: 04. 02. 2015).
• Boss, C. B., Fredeen, K. J. 2004. Concept instrumentation and techniques in inductively coupled plasma optical emission spectroscopy, Perkin-Elmer, Bridgeport Avenue Shelton.
• Bouyocous, G.J. 1951. A Recalibration of Hydrometer for Making Mechanical Analysis of Soil. Agronomy Journal, 43:434-437.
• Bray, R.H. ve Kurtz, L.T. 1945. Determination of Total, Organic and Available Forms of Phosphorus in Soils. Soil sci.59: 39-45.
• Bremner, J.M. 1965. Total nitrogen. In C.A. Black et al. (ed.) Methods of soil analysis. Am. Soc. of Agron., Inc. Madison, Wisconsin, USA, Part 2. Agron. 9: 1149- 1178.
• Grewelling, T., Peech, M. 1960, Chemical soil tests. Cornell University, Agr. Expt. Station Bull,960.
• Kacar, B., Özgümüş, A., Katkat, A. V. 1978. Türkiye’de Üretilen Çayın ve Çay Topraklarının Potasyum Durumu. Uluslararası Potas Enstitüsü Türkiye Programı Araştırma Serisi,3, 1-20.
• Kacar, B. 1984. Bitki Besleme Uygulama Kılavuzu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 900, Ankara.
• Kacar, B. 2010. Çay bitkisi biyokimyası gübrelenmesi işleme teknolojisi. Nobel yayın dağıtım, Ankara, 355 s.
• Lindsay, W.L., Norvell, W.A. 1978. Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese and copper. Soil Sci. Amer. Jour., 42(3): 421-428.
• Müftüoğlu, N.M., Yüce, E., Turna, T., Kabaoğlu, A., Özer, S.P., Tanyel, G., 2010. Çay tarımı yapılan alanların bazı toprak ve bitki özelliklerinin değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Ziraat fakültesi dergisi özel sayı, 5. Ulusal bitki besleme ve gübre kongresi bildirileri, 15-17 Eylül 2010, İzmir, s.309-316, ISSN 1018-8851.
• Müftüoğlu, N.M., Özer, S.P., Tanyel, G., Kabaoğlu, A., 2012. Doğu Karadeniz bölgesinde çay tarımı yapılan topraklarda bazı bitki besin maddelerinde zamana bağlı olarak meydana gelen değişmeler. ISBN: 978-605-4613-36-6, 155s. Kriter yayınevi “alınmıştır”
• Müftüoğlu, N.M., Yazıcı, G., Özer, S.P., Tanyel, G., 2013. Doğu Karadeniz bölgesinde çay tarımı yapılan toprakların bazı özellikler bakımından değerlendirilmesi. 6. Ulusal bitki besleme ve gübre kongresi bildirileri, 03-07 Haziran 2013, Nevşehir, s.61-64.
• Özer, P. 2007. Çay Topraklarının verimlilik durumlarının belirlenmesi projesi. Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü Atatürk Çay ve Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Rize.
• Özer, P. 2010. Çay Topraklarının verimlilik durumlarının belirlenmesi projesi. Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü Atatürk Çay ve Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Rize.
• Özyazıcı, G, Özyazıcı, M.A, Özdemir, O, Sürücü, A.,2010. Some physical and chemical properties of tea grown soils in Rize and Artvin provinces. Anadolu J. Agric. Sci., 25(2): 94-99.
• Özyazıcı, M.A., Dengiz, O., Aydoğan, M., 2013. Çay yetiştirilen tarım topraklarının reaksiyon değişimleri ve alansal dağılımları. Toprak su dergisi, 2(1):23-29.
• Pratt, P.F. 1965. Methods of Soil Analysis Part 2. Chemical and Microbiolojical Properties. Ed. C.A. Black. Amer. Soc. Agr. Inc. Publisher Agronomy Series, 9: 999- 1034.
• Richards, L.A. 1954. Diagnosis and Improvement Saline and Alkaline Soils. U.S. Dep. Agr. Handbook 60.
• Reuters, D.J., Robinson, J.B. 1997. Plant Analysis. An Interpretation Manual. 2nd ed. CSIRO Publishing: Melbourne.
• Sillanpaa, M., 1990. Micronutrient assessment at the country level:. An international Study FAO Soils Bulletin: Rome, 60.
• Taban, S., Okay, Y. ve Kunter, B. 2000. Değişik dönem ve dozlarda uygulanan yaprak gübresinin çay bitkisi yaprağının kalite ve mineral madde içerikleri üzerine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi, 6(1): 58-62.
• Taban, S., Özer, P. ve Turan, M.A. 2006.“Çay tarımı yapılan toprakların potansiyel beslenme problemleri ve çayda gübre kullanımı, gübre verim-kalite ilişkisi” 1. Rize Sempozyumu, 16-17-18 Kasım, Rize, s.86-93.
• Wolf, B. 1971. The determination of boron in soil extracts, plant materials, composts, manures, water and nutrient solutions. Soil Science and Plant Analysis, 2: 363-374.