Farklı Anaçlar Üzerine Aşılı Kokulu Kara Üzüm (Vitis labrusca L.) ve Şiraz (Vitis vinifera L.) Üzüm Çeşitlerinin Fidan Randımanı ve Gelişimi Üzerine Ağır Bünyeli Toprakların Etkileri

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 2, 135 - 145, 27.10.2016

Bülent Köse , Seda Ateş Hüseyin Çelik

https://doi.org/10.29050/harranziraat.259104

Cited By: 2

Öz

Bağ kurarken filoksera ile bulaşık alanlarda tek seçenek aşılı asma fidanı kullanmaktır. Yeni kurulacak bağlarda kullanılan aşılı asma fidanlarının iyi gelişmiş, sağlıklı ve çeşit/anaç kombinasyonunun iyi belirlenmiş olması gerekir. Aşılı asma fidanı üretiminde yüzdesel olarak I.Boy fidan üretimini en yüksek düzeyde tutmak en önemli hedeftir. Fidanlık toprağının fidan randımanı ve kalitesi bakımından önemi çok fazladır. Bu araştırmada, üç farklı anaca aşılı (5BB, SO4 ve 11OR) ‘Kokulu Kara Üzüm’ (V. labrusca L.) ve ‘Şiraz’ (Vitis vinifera L.) çeliklerinin ağır killi toprak yapısına sahip fidanlık şartlarında köklenme ve fidan gelişim düzeyleri belirlenmiştir. Araştırmada anaçların kaynaştırama odası performansı, fidan randımanı ile bazı büyüme parametreleri incelenmiştir. Elde edilen veriler ‘Tartılı Derecelendirme Metodu’ kullanılarak değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucuna göre ağır bünyeli fidanlık toprağı şartlarında 5BB anacı Kokulu Kara Üzüm ve Şiraz çeşidi için en yüksek puanı almıştır.

Anahtar Kelimeler

Ağır bünyeli toprak, Aşı; Anaç; Aşılı fidan; Tartılı derecelendirme

Kaynakça

• Ağaoğlu, Y.S., Çelik, H., 1982. Effect of grafting machines on success of grafted vine production. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1: 25-32, Bursa.
• Alço, T., Dardeniz, A., Sağlam, M., Özer, C., Açikbaş, B., 2015. Aşılı asma fidanı üretiminde farklı çeşit/anaç kombinasyonlarının aşı odası randımanı ile kallus gelişim düzeyi üzerine etkileri. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, Cilt A-27, s8-16.
• Cangi, R., 1998. Asma fidanı gelişimine anaçların etkileri üzerine bir araştırma. 4. Bağcılık Sempozyumu, Yalova, s 412-416.
• Çelik, H., Ağaoğlu, Y.S., 1979. Aşılı köklü asma fidanı üretiminde farklı çeşit/anaç kombinasyonlarının aşıda başarı üzerine etkileri. Ankara Üniv. Ziraat Fakültesi Yıllığı, 79:222-232.
• Çelik, H., 1984. Türkiye Bağcılığında Fidan Sorunu. Tokat Bağcılığı Sempozyumu, 25-28 Ekim 1984, Tokat. Tekel İşl. Gn. Müdürlüğü, Cumhuriyet Üniversitesi Tokat Ziraat Fakültesi, Tokat.
• Çelik, S., Delice, A., Arın, L., 1992. Fidanlık kosullarında asılı asma fidanı üretimi. DOĞA, Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 16: 507-518.
• Çelik, H., 2000. The effects of different grafting methods applied by manual grafting units on grafting success in grapevines. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 24: 499-504.
• Çelik, H., Odabaş, F., 1994. Bağcılıkta uyuşma ve afinite. Hasat Dergisi, (Ocak): 37-41.
• Çelik, H., Odabaş, F., 1995. Farklı anaçlar üzerine aşılanan bazı üzüm üzerinde aşı tipi ve aşılama zamanlarının fidanların büyüme ve gelişmeleri üzerine etkileri. Türkiye II. Bahçe Bit.Kong. Cilt II, Adana, s. 464-468.
• Çelik, H., Odabaş, F., 1999. Fidanlık koşullarında aşılı asma fidanı üretiminde aşı tipi ve aşılama zamanlarının fidan kalitesi üzerine etkileri, Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23: 87-95.
• Çoban, H., Kara, S., 2003. Bazı üzüm (Vitis vinifera L.) çeşitlerinin asma anaçları ile aşı tutma durumu ve fidan kalitesine etkileri üzerine araştırmalar. Anadolu Ege Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü Dergisi, 13: 176-187.
• Dardeniz, A., Kısmalı, İ., Şahin, A.O., 2005. Bazı sofralık üzüm çeşitlerinin aşılı fidan randımanları ile fidanlıktaki vejetatif gelişmelerinin belirlenmesi. Türkiye 6. Bağcılık Sempozyumu, Cilt: 2, 498–505,19–23 Eylül, Tekirdağ.
• Dardeniz, A., Şahin, A.O., 2005. Aşılı asma fidanı üretiminde farklı çeşit ve anaç kombinasyonlarının vejetatif gelişme ve fidan randımanı üzerine etkileri. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Dergisi, Bahçe, 43: 1–9.
• Doğan, A., Aşkın, M.A., 1996. Aşılı Asma Fidanı Üretiminde IBA (Indol Butirik Asit) NAA (Naftalen Asetik Asit) ve Plastik Malç Uygulamalarının Fidan Randıman ve Kalitesine Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Van.
• Doğan, A., Cangi, R., Yarılgaç, T., 2000. Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Aşı Kalemine IBA Uygulamasının Kallus Oluşumu ve Aşı Kaynaşmasının Gelişimi Üzerine Etkileri. II. Ulusal Fidancılık Sempozyumu, 25-29 Eylül, 2000.
• Ecevit, F., Baydar, N., 2000. Aşılı asma fidanı üretiminde farklı aşılama yöntemlerinin aşıda başarı üzerine etkileri. II. Ulusal Fidancılık Sempozyumu, Ödemiş, s21.
• Elsner, E.A., Jubb, G.L., 1988. Leaf Area Estimation of Concord Grape Leaves from Simple Linear Measurements. American Journal of Enology and Viticulture, 39: 95-97.
• Eriş, A., Soylu, A., Türkben, C., 1989. Aşılı köklü asma fidanı üretiminde bazı uygulamaların aşı yerinde kallus oluşumu ve köklenme üzerine etkileri. Bahçe, 18: 29-34.
• Hamdan, A.J.S., Salimia, R.B., 2010. Preliminary Compatibility between some table-grapevine scion and phylloxera-resistant rootstock cultivars. Jordan Journal of Agricultural Sciences, 6: 1-9.
• Jogaiah, S., Oulkar, D.P., Vijapure, A.N., Maske, S.R., Sharma, A.K., Somkuwar, R.G., 2013. Influence of canopy management practices on fruit composition of wine grape cultivars grown in semiarid tropical region of India. African Journal of Agricultural Research, 8: 3462-3472.
• Karakır, M.N., Uzun, H.I., İlter, E., 1988. 5BB 99R anaçlarına aşılı yuvarlak çekirdeksiz üzüm çeşidinde aşı başarısı, köklenme ve aşı yerini anatomik incelenmesi Türkiye Üçüncü Bağcılık Sempozyumu, s88-92, Bursa.
• Kısmalı, İ., 1978. Yuvarlak Çekirdeksiz üzüm çeşidi ve farklı amerikan asma anaçları ile yapılan aşılı-köklü asma fidanı üretimi üzerinde araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Meyve ve Bağ Yetiştirme ve Islahı Kürsüsü. Doçentlik Tezi, s102, Bornova–İzmir.
• Köse, B., Çelik, H., Karabulut, B., 2015. Determination of callusing performance and vine vine characteristics on different rootstocks of 'Merzifon Karasi' grape variety (Vitis vinifera L.). Anadolu Tarim Bilimleri Dergisi, 30: 87-94.
• Richards, D., 1983. The grape root system. Horticultural Reviews, 5:127-168.
• Şen, A.B., Yağcı, A., 2016. Tüplü Asma Fidanı Üretiminde Farklı Köklendirme Yerlerinin Fidan Randıman ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Meyve Bilimi, 3: 22-28.
• Şengel, E., 2005. A Research on the effects of three different rooting material on the quality and yield on tubed grape graft production under the conditions of hydrophonic culture methods. Ege University Science Institute, Master's thesis, 87 p, (Unpublished), (Turkish).
• Smart, D.R., Schwass, E., Lakso, A., Morano, L., 2006. Grapevine rooting patterns: a comprehensive analysis and a review. American Journal of Enology and Viticulture, 57: 89-104.
• Striegler, R.K., Howell, G.S., 1991. The influence of rootstock on the cold hardiness of Seyval grapevines. I. Primary and secondary effects on growth, canopy development, yield, fruit quality and cold hardiness. Vitis 30: 1–10.
• Tandonnet, J.P., Cookson, S.J., Vivin, P., Ollat, N., 2010. Scion genotype controls biomass allocation and root development in grafted grapevine. Australian Journal of Grape and Wine Research 16: 290-300.
• Tangolar, S., Ergenoglu, F., Gök, S., Kamiloğlu, Ö., 1997. Research on determination of on Temperate Zone Fruits, Ed. A.B. Küden, F.G. Dennis, Acta Horticulturae, 441: 399-401. Fifth International Symposium on TZFTS, May 29-June 1, 1996, Adana, Turkey.
• Tunçel, R., Dardeniz, A., 2013. Aşılı asma çeliklerinin fidanlıktaki vejetatif gelişimi ve randımanları üzerine katlamanın etkileri. TABAD Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, Tarım Sempozyumu Özel Sayısı (Prof. Dr. Selahattin İptaş anısına), 6 (1): 118–122.
• Türkben, C., Sivritepe, N., 2000. Aşılı köklü asma fidanı üretiminde bazı dışsal uygulamaların aşı yerinde kallus oluşumu ve kökleşme üzerine etkileri. II. Ulusal Fidancılık Sempozyumu Ödemiş, s29.
• Vršič, S., Valdhuber, J., Pulko, B., 2004. Compatibility of the rootstock Börner with various scion varieties. Vitis, 43: 155–156.
• Williams, L.E., Smith, R.J., 1991. The effect of rootstock on the portioning of dry weight, nitrogen and potassium, and root distribution of Cabernet Sauvignon grapevines. American Journal for Enology and Viticulture, 4:118-122.
• Yanmaz, M., Yücel, A., 2002. 110R Amerikan Asma Anacına Değişik Üzüm Çeşitlerinin Aşılanması Üzerine Bir Araştırma. Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi- Şanlıurfa.