Öz
Fazla tuz tüketimi uzun bir zamandır kardiyovasküler hastalıklarla ilişkilendirilmektedir. Dünya Sağlık Örgütüne göre yüksek tansiyonu önlemek için günlük tuz tüketimi 5 gramı geçmemelidir. Ancak, gıdalarda tuzun azaltılması tüketici beğenisini etkilemektedir. Tuzun azaltılmasından sonra istenilen tuzlu tadı sağlamanın bir yolu, ağızda tuzluluk algısının değiştirilmesidir. Gıdanın tüketimi sırasında hissedilen tuzluluk seviyesinde gıdadaki diğer bileşenlerin de rolü vardır. Ayran ülkemizde yaygın tüketilen ve temelde yoğurda su ve tuz ilavesiyle elde edilen bir üründür. Bu çalışmada pH değerinin ayranın tuzluluk algısı üzerine etkisi araştırılmıştır. Ayran örnekleri 3 farklı pH değerinde üretilmiştir; pH 4.2, 4.4 ve 4.6. Her gruba aynı oranda tuz ilave edilmiştir (%0.5 w/w). Örneklere ait pH, bileşim, duyusal özellikler, viskozite, serum ayrılması ve mikrobiyolojik özellikler (starter kültür, maya ve küf sayısı) belirlenmiştir. Örneklere ait pH değerleri 7. günden itibaren farksız bulunduğundan, duyusal analiz sadece depolamanın başında yapılmıştır. Farklı pH değerleri tuzluluk puanlarını önemli derecede etkilemiştir. Tuzluluk puanları pH 4.2 örneklerinde, pH 4.6 örneklerinden önemli düzeyde yüksek bulunmuştur. Depolama süresince pH 4.4 ve 4.2'deki ayran örneklerinde pH 4.6'daki örneklerden daha yüksek viskozite değerleri bulunmuş, depolamanın 1. gününde serum ayrılması gözlenmemiştir. Depolamanın 20. gününde pH 4.2 örneğinin serum ayrılması %10'un altındayken, pH 4.4 ve 4.6 örnekleri daha yüksek serum ayrılması göstermiştir. Örneklerde 20 günlük depolama süresince herhangi maya küf gelişimi tespit edilmemiştir. Streptococcus thermophilus sayısı pH 4.2 ve 4.4 örneklerinde daha yüksek bulunmuş ve depolama süresince değişmemiş, Lactobacillus bulgaricus sayıları ise 20 günlük depolama sonunda 1 log düşüş göstermiştir.
Teşekkür
This study was financially supported by the Research Fund of Harran University (Project no:14025).