Changes of plant nutrients in olive (Olea europaea) fruit

Yıl 2020, Cilt: 24 Sayı: 4, 475 - 483, 16.12.2020

Tülin Pekcan , Erol Aydoğdu , Hatice Sevim Turan

https://doi.org/10.29050/harranziraat.795697

Öz

In Turkey, olive yield is generally lower than the world average which might be due to mis management of fertilization programmes or mis use of fertilizers. In order to increase the yield and quality and overcome the alternate bearing /periodicity, nutrient status of the trees should be examined via soil and leaf analysis for a right fertilization. This is the only way to contribute to the economy of olive sector. Nutrient concentrations and their variations in the olive fruits are important in the timing of fertigation which is an irrigation /fertilization system widely used in the recent years,
In this regard, the objective of this study was to examine the variation of essential plant nutrients (N, P, K, Ca and Mg ) in the fruits of Ayvalık olive variety at different growth periods. Moreover, the uptake of these specified nutrients by 100 kg yield was also determined. The current experiment was conducted in a 32 year old Ayvalık cv. olive orchard of Olive Research Institude- Bornova-İzmir- Turkey. In order to follow up the concentrations of the essential plant nutrients in the olive fruits , samples were taken at 6 different periods from full bloom to harvest. Results showed that N and K concentrations of the olive fruits significantly varied with respect to fruit growth. On the other hand, P, Ca and Mg concentrations were relatively stable. Potassium removal i.e K uptake by a 100 kg of fruit was found more than N and P uptakes which highlighted that K is a unique plant nutrient for olive fruits. It was concluded that when preparing a fertigation programme according to soil and leaf analysis, the rate and application time of the fertilizers should be in accordance with the fruit growth and its nutrient requirement at that specific growth stage.

Anahtar Kelimeler

Plant nutrient, Fertilization, Seasonal change, Olive fruit

Zeytin (Olea europaea) meyvesindeki bitki besin maddelerinin değişimi

Öz

Türkiye’de zeytin veriminin dünya ortalamalarının altında olmasının sebeplerinden biri de gübre uygulamalarının doğru bir şekilde yapılmamasıdır. Zeytin verimini arttırmak, kaliteyi yükseltmek, periyodisiteyi azaltmak, ülke çiftçisi ve ekonomisine katkıda bulunabilmek için toprak ve yaprak analizlerine dayalı olarak doğru bir gübreleme yapılması gerekmektedir. Son yıllarda yaygın bir şekilde kullanılan fertigasyon sisteminden uygulanacak gübrelerin verilme zamanlarının belirlenmesinde meyvedeki besin elementi hareketleri önem kazanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda, verim çağındaki ayvalık zeytin çeşidi meyvelerinin farklı gelişme dönemlerindeki N, P, K, Ca, Mg değişimi ve 100 kg ürün ile kalkan N, P₂O₅, K₂O, CaO ve MgO miktarları belirlenmiştir. Çalışma Zeytincilik Araştırma Enstitüsü bahçesinde bulunan 32 yaşındaki Ayvalık zeytin çeşidinde yapılmıştır. Tam çiçeklenmeden sonra (Haziran-Kasım) hasada kadar 6 dönemde alınan meyve örneklerinin bitki besin maddesi içeriklerinin değişimi belirlenmiştir. Bu çalışma ile zeytin meyvenin büyümesi ile birlikte dönemlere göre N ve K’un çok değişken bir durum gösterdiği P, Ca ve Mg içeriklerinin ise daha stabil olduğu gözlenmiştir. Bu da zeytin ağacının beslenmesinde ürün ile kaldırılan besin maddeleri içerisinde en çok K’un olduğunu göstermektedir. Bu çalışma sonucunda toprak ve yaprak analiz sonuçlarına göre fertigasyon programları hazırlanırken, meyvenin gelişme dönemlerine göre ihtiyacı olan bitki besin elementlerinin uygun dönem ve miktarlarda kullanılmasına katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Bitki Besleme, Gübreleme, Bitkisel Değişim, Mevsimsel değişim, Zeytin meyvesi

Kaynakça

• Anonim, (2015). “Türkiye Zeytin Çeşit Kataloğu” Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, ISBN:978-605-9175-04-3, s.11-45.
• Dikmelik, Ü. (1984). Farklı Yaşlardaki “Memecik” Zeytin Ağaçlarında Dane ve Budama Artıkları ile Topraktan Kaldırılan Azot, Fosfor ve Potasyum Miktarının Saptanması. Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Ülkesel Zeytincilik Araştırma Projesi Sonuç Raporu, Bornova, İzmir.
• Doran, İ., ve Aydın, R. (1999). İçel Yöresi Zeytinliklerinin Beslenme Durumunun Tespiti. Anadolu, J. Of AARI. 9(1):105-130.
• Eryüce, N., ve Püskülcü, G. (1995). Mineral Nutrition and Some Quality Characteristics of the main olivecultivars of western Turkey. International Symposium on Quality of fruit and Vegetables Influence of Pre-and Post Harvest Foctors and Technology. 20-24 Semptember 1993. Chania, Greece
• FAO. (2019). Food and Agriculture Organization of The United Nations Statistics. Retrieved From: Web: http://www.fao.org/faostat3.fao.org/download/Q/QC/E Date of Access: 19.02.2020 http://www.fao.org/land-water/databases-and-software/crop-information/olive/en/
• Ferreiera Llmas, J.F. (1984). Basis of Fertilization in Olive Cultivation and the Olive Tree’s vegetative Cycle and Nutritional Needs International Course on the Fertilization and Investive Cultivation of the Olive.
• IOC, (2019). Inter National Olive Council, Survey & Assesment Division. Retrieved From: Web:http://www.internationaloliveoil.org/estaticos/view/130-survey-and-asessment-division Date of Access:10.03.2020
• Jordao P.Y., Leitao,F. (1990). The Olive’s Mineral Composition and Some Parametres of Quality in Fifty Olive Cultivars Grown in Portugal. Acta Horticulture, 286. Olive Growing.
• Kacar B., ve İnal, A. (2008). Bitki Analizleri, Nobel Yayın No: 1241i Ankara, s: 171-212.
• Kacar B. (1972). Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri, II. Bitki Analizleri, A.Ü. Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, No: 3 Bizim Büro Basınevi, Ankara, s: 646.
• Mete, N., ve Çetin, Ö. (2017). Zeytinde Genom Haritalama Çalışmaları. Zeytin Bilimi. ISSN: 1309-5889. cilt 7. sayı 1. s: 33-37.
• Papastamataki, A.J. (1971). Travail Preliminaire concernent les changements de la Taneur en Composes Mineraux des Olives dele Variate “Concerviola” cito III.II-18.
• Sarıfakıoğlu, C. (1995). Bazı Zeytin Çeşitlerinde Yaprak ve Meyvede Mineral Besin Maddelerinin Mevsimsel Değişimi ve Ürün ile Kaldırılan Besin Maddelerinin Belirlenmesi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Doktara Tezi, Bornova-İzmir.
• Seferoğlu, S. (1996). Ayvalık ve Edremit Yöresinde Yetiştirilen Ayvalık Zeytin Çeşidinin Beslenme Statüsü ile Kimi Ögeleri Arasındaki İlişkiler, E.Ü.Z.F. Toprak Bölümü Doktora Tezi, Bornova-İzmir. s:80-88.
• TÜİK. (2019). Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri, Web: http://tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do.istab_id=1073 Erişim: 10.03.2020
• Zarcinas, B.,A., Cartwright, B., Spauncer, L.P.(1987). Nitric Acid Digestion and Multielement Analysis of Plant Materail by Inductively Coupled Plasma Spectrometry, Commun. Soil Sci. Plant Anal., 18: 131-147.
• Zincircioğlu N. (2010). Organik ve Geleneksel Zeytin Yetiştiriciliğinde Bitki Beslenme Durumunun Meyve, Yaprak ve Zeytin Yağında Önemli Kalite Ölçütleri Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Bornova-İzmir, 132s.
• Zincircioğlu N. (2018). Domat Zeytin Çeşidinde Meyve-Yaprak Besin Elementleri Değişimlerinin İncelenmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 55(2).