Süt üretimini etkileyen faktörlerin path analizi ile belirlenmesi: Tokat ili örneği

Yıl 2022, Cilt: 26 Sayı: 1, 101 - 108, 25.03.2022

Kaan Kaplan , Adnan Çiçek

https://doi.org/10.29050/harranziraat.976139

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, yıllık süt miktarını etkileyen faktörlerin doğrudan ve dolaylı etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın materyalini, 2020 yılında Tokat ilinde süt sığırcılığı yapan 111 işletmeden elde edilen veriler oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre yıllık süt miktarını toplam yem masrafı hariç diğer bağımsız değişkenler pozitif yönde etkilemektedir. Yıllık süt miktarını doğrudan etkileyen en önemli değişken sağılan büyükbaş hayvan birimi iken, dolaylı olarak etkileyen en önemli değişkenler günlük süt verimi ve toplam yem masraflarıdır. Araştırmada sağılan büyükbaş hayvan birimi %68 ile yıllık süt miktarına en yüksek oranla doğrudan etki etmektedir. Günlük süt veriminin yıllık süt miktarına dolaylı etkisi %81, doğrudan etkisi %19 iken dolaylı etki işgücü masraflarından ve sağılan büyükbaş hayvan biriminden kaynaklanmaktadır. Toplam yem masrafları bağımlı değişken üzerinde doğrudan negatif bir etkiye sahiptir. Toplam yem masrafı değişkeni diğer tüm değişkenleri negatif yönde etkilemiştir ve yem masrafları yıllık süt üretim miktarını negatif yönde etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Path Analizi, Süt Sığırcılığı, Hayvancılık

Determination of factors affecting milk production by path analysis: The case of Tokat province

Öz

In this study, it was aimed to determine the direct and indirect effects of the factors affecting the annual milk yield. The material of the research consists of data obtained from 111 dairy cattle in Tokat in 2020. According to the result of the research, other independent variables affect the annual milk amount positively, except for the total forage cost. While the most important variable directly affecting the annual milk yield is the unit of cattle milked, the most important variables inderectly affecting it are daily milk yield and total forage cast. The cattle unit milked in the research directly affects the annual milk amount with the highest rate with 68%. While the indirect effect of Daily milk yield on the annual milk amount is 81% and the direct effect is 19%, the indirect effect is due to labor costs and the unit of cattle milked. Total feed cost has a direct negative effect on the dependent variable. The total feed cost variable affected all other variables negatively, and the feed cost negatively affected the annual milk production amount.

Anahtar Kelimeler

Path Analysis, Dairy Cattle, Livestock

Kaynakça

• Anonim, (2020). Türkiye İstatistik Kurumu. Alınan Yer: https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1002.
• Bars, T., & Akbay, C. (2013). Kahramanmaraş İlinde Süt ve Süt Ürünleri İşleyen Mandıra İşletmelerinin Yapısal Analizi. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 16(2), 9- 20.
• Çelik, M. (2002). Batı Akdeniz Bölgesinde Süt ve Süt Ürünleri Sektörünün Stratejik Durum Analizi ve Gelişme Olanakları. Akdeniz IIBF Dergisi, (4), 43- 83.
• Çiçek, A. ve Erkan, O., 1996. Tarım Ekonomisi Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No:12, 188 s, Tokat.
• Efe, E., Bek, Y. & Şahin, M. (2000). SPSS’te Çözümleri ile İstatistik Yöntemler II. T.C. Kahramanmaraş Sütçüimam Üniversitesi Rektörlüğü Yayın No:10.
• Gözener, B. ve Alyeşil, H. (2018). Kazova Vasfi Diren Tarım İşletmesi Süt Sığırcılığı Faaliyetinin Ekonomik Analizi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Arş. Dergisi, 7 (1): 87-100.
• Gülcü, Y. ve Hatırlı, S.A. (2018). Süt ve Süt Ürünü İşleyen Firmaların Etkinlik Analizi: TRB1 Bölgesi Örneği. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 10(18): 172-188.
• Günlü, A., İmik, H. & Tekerli, M. (2001). Afyon İli Süt Sığırcılık İşletmelerinin Genel Özellikleri ile Kârlılık ve Verimlilik Analizi. Lalahan Hayvan Araştırmaları Dergisi, 41 (1) 1-12.
• Mendes, M., Karabayır, A., & Pala, A. (2005). Path Analysis of the Relationship Between Various Body Measures and Live Weight of American Bronze Turkeys Under the Three Different Lighting Programs. Tarım Bilimleri Dergisi, 11(2), 184- 188.
• Michalickova, M., Krupova, Z. & Krupa, E. 2013. Technical Efficiency and its Determinants in Dairy Cattle. Acta Oeconomica et Informatica. Faculty of Economics and Management, Slovak Agricultural University in Nitra, 16 (1): 1-10.
• Nafees, M., Jeyamalar, R. (2005). Performance Analysis of Dairy Cattle and Socio-Economic Analysis of Dairy Cattle Farmers in Trinkomalee District. Annual Research Session 2005, At: Eastern University, Sri Lanka.
• Oktay, E., Akıncı, M.M., & Karaaslan, A. (2012). Yol Analizi Yardımıyla Dersler Arasındaki Etkileşimin Araştırılması: Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümünde Okutulan Dersler Üzerine Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3-4), 67- 83.
• Qadir, F., Tariq, M., Shahid, J. & Zada, K. (2016). Profitability Analysis of Milk Production in District Peshawar. Journal of the Research Seciety of Pakistan 53 (2): 56-78.
• Şahin, K. (2001). Kayseri İlinde Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Yapısal Özellikleri ve Pazarlama Sorunları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 11 (1), 79- 86.
• Şahin, K., Ertürk, Y.E., Karadaş, K. & Yılmaz, İ. (2014). Iğdır İlinde Büyükbaş Hayvancılık İşletmelerine Kârlılığı Artırma Yolları Üzerine Bir Araştırma, XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 3-5 Eylül 2014, Samsun.
• Tahtalı, Y., Şahin, A., Ulutaş, Z., Şirin, E., & Abacı, S.H. (2011). Esmer Irkı Sığırlarda Süt Verimi Üzerine Etkili Faktörlerin Path Analizi ile Belirlenmesi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17(5), 859- 864.
• Tauer, L.W. (2001). Efficiency and Competitiveness of the Small New York Dairy Farm. Journal of Dairy Science, 84: 2573-2576.
• Topal, M., Emsen, B., & Dodoloğlu, A. (2008). Path Analysis of Honey Yield Components Using Different Correlation Coefficients in Coucasian Honey Bee. Journal of Animal and Veterinary Advances, 7(11), 1440- 1443.
• Topçu, Y. (2004). Erzurum İli Sığır Besiciliği İşletmelerinde Girdi Kullanımı ve Üretim Maliyeti Üzerine Bir Araştırma. Ata. Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 65- 73.
• Yavuz, F., Akbulut, Ö., & Keskin, A. (2003). Türkiye Sığırcılık Sektöründe Islah ve Destekleme Politikalarının Etkinliği Üzerine Bir Araştırma. Turk Journal Veterinary Animal Science, 27(2003), 645- 650.
• Yener, H., Atalar, B. & Mundan, D. (2013). Şanlıurfa İlindeki Sığırcılık İşletmelerinin Biyogüvenlik ve Hayvan Refahı Açısından Değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 2(2), 87-93.
• Yılmaz, İ., Dağıstan, E., Koç, B. & Özel, R. (2003). Hatay İlinde Projeli ve Projesiz Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Süt Sığırcılığı Üretim Faaliyetlerinin ve Faktör Verimliliklerinin Analizi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2): 169-178.