TARİHİN ESTETİK YANKISI: YAHYA KEMAL

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 183 - 186, 29.06.2023

Meliha Tatli

Öz

Yahya Kemal her ne kadar şair kimliğiyle tanınmış olsa da bu kimlik dışında birçok özelliği vardır. Bilim, sanat, musiki ve mimari gibi alanlara ilgi duymakla birlikte aynı zamanda da bir filozoftur. H. Ömer Özden, Yahya Kemal üzerine yaptığı farklı çalışmalarla onun filozof kimliğine açıklık getirmiş, şiire ve şiirin problemlerine estetik açıdan nasıl baktığına dikkat çekmiştir. Kullandığı dil, ses ve imgeler onun şiirinin fiziksel boyutunu gösterdiği için sanat ve estetiğin Yahya Kemal’in şiirleri üzerinden anlamlandırılması olası bir durumdur. Tarihin Estetik Yankısı isimli bu çalışma daha önce Estetik ve Tarih Felsefesi Açısından Yahya Kemal adıyla 2001’de Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlanmış sonrasında yazarın ekleme ve genişletmeleriyle 2018’de bu çalışmadaki ismiyle tekrar basılmıştır. Yazarın Tarihin Estetik Yankısı isimli kitabı yazmasındaki amaç, Yahya Kemal’in önemsenmediğini düşündüğü felsefi yönünün incelenmesidir. Yazarın bu kitabı dışında Yahya Kemal’i anlattığı Bir İnanç ve Kültür Terkipçisi Yahya Kemal isimli kitabı da genel anlamda dindeki estetik unsurları ele almıştır.
Yahya Kemal’i şiirleri ve fikir hayatıyla ele alan Özden Ön Söz, Giriş, Sonuç, Bibliyografya ve Dizin bölümleri hariç çalışmayı üç bölüm hâlinde yazmıştır. Ön söz bölümünde kısaca kitabın bölümlerinden bahsedilmiş, Giriş bölümünde ise felsefe ve edebiyat arasındaki ilişkiye değinerek filozof ve mütefekkir kavramlarının anlam sınırlarından söz edilmiştir. “Kültür tarihimiz içinde filozof kelimesinin yanında ‘düşünür’ anlamında olan ‘mütefekkir’ kavramının sınırları ‘filozof’ kelimesinin sınırlarından daha geniştir. Bu bakımdan her filozof, aynı zamanda mütefekkir olmakla birlikte; her mütefekkir, mutlaka filozof değildir” (Özden 2018: 19). Buradan mütefekkirlerin felsefeden bahsetmediği anlamı çıkarılmamalıdır.
Yazar istediği eserinde felsefeden söz edebilir. Bu çalışmada Yahya Kemal’in mütefekkir olarak ele alınması için gerekli şartlardan ve onun şiir anlayışından bahseden Özden, bunları belli başlıklar aracılığıyla anlatmıştır. En sonunda da Yahya Kemal’in bir mütefekkir olduğunu ve şiirlerini fikir yoluyla yazdığını eklemiştir.

Anahtar Kelimeler

Tarihin Estetik Yankısı: Yahya Kemal, Kitap İncelemesi, Kitap Tanıtımı

Kaynakça

• Ayvazoğlu, Beşir (2013). Yahya Kemal “Eve Dönen Adam”. İstanbul: Kapı Yayınları.
• Özden, H. Ömer (2018). Yahya Kemal Tarihin Estetik Yankısı. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Yahya Kemal (2017). Edebiyâta Dâir. İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları.