Ameliyathane Hemşirelerinin Stres Kaynaklarının Belirlenmesi

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 3, 14 - 21, 31.12.2020

Rahşan Çam , Nurdan Gezer , Nurcan Boyacıoğlu , Mehmet Halil Öztürk

Öz

Amaç: Bu çalışma ameliyathane ortamında strese neden olan faktörlerin ve ameliyathane hemşirelerinin stres kaynaklarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki araştırma Aydın ilinde bulunan Üniversite ve Kamu hastanelerinde çalışan 75 ameliyathane hemşiresi ile yapılmıştır. Araştırmanın verileri “Kişisel Bilgi Formu”, “Ameliyathane Ortamı Stresörleri Formu” ve “Stres Kaynağı Ölçeği” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel analizler, t-test ve ANOVA testleri kullanılmıştır.
Bulgular: Ameliyathane hemşirelerinin, “sosyal stres vericiler” ve “fiziksel çevreden kaynaklanan stres vericilerden” aldıkları puanlara bakıldığında hastalık geliştirme eğiliminde olduğu, “işle ilgili stres vericiler” ve “kendini yorumlama ile ilgili stres vericiler” den aldığı puanlara bakıldığında ise hastalık geliştirme olasılığında olduğu saptanmıştır. Hemşirelerden kadın cinsiyetin sosyal stres vericiler puanlarının yüksek olduğu, erkek cinsiyet ile karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu bulunmuştur (p<0.05). Diğer bağımsız değişkenler ile stres vericilerden alınan puanlar arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır (p>0,05). Ameliyathane hemşireleri çalışma ortamında ekip içi iletişim sorunları yaşadıklarını (%48), ekiple çatıştıklarını (%47) ve agresif, sinirli davranışlara maruz kaldıklarını (%50) bildirmiştir. Ameliyathane hemşireleri uzun süre kapalı ortamda kalmanın (%50), uzun süren ameliyatların (%37), çalışma ortamındaki fiziksel şartlardan duydukları rahatsızlıkların (%61) ameliyathane ortamına ilişkin stres kaynağı olarak bildirmişlerdir.
Sonuç: Çalışmada ameliyathane hemşirelerinin sosyal, fiziksel, işle ilgili ve kendini yorumlama şekline ilişkin birçok stres kaynağı olduğu, ameliyathane ortamında da strese neden olan faktörlerin bulunduğu saptanmıştır. Araştırmanın verileri sonucunda ameliyathane hemşirelerinin sağlığı ve motivasyonlarını etkileyebilecek olan stres kaynaklarının belirlenmesi ve organizasyonel iyileştirmelerin yapılandırılmasının gerektiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Ameliyathaneler, ameliyathane hemşireliği, hemşirelik, stres

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Determination of Stress Sources of Operating Room Nurses

Öz

Background: This study was conducted to determine the factors causing stress in the operating room environment and the stress sources of the operating room nurses.
Methods: This descriptive and cross-sectional study was carried out with 75 operating room nurses working in University and State Hospitals in Aydın. The data were collected with "Personal Information Form", "Operating Room Environment Stressors Form" and "Stress Source Scale". Data were analyzed using Descriptive statistical analyzes, Kolmogorov Smirnov Test,T-test and ANOVA tests.
Results: It was determined that operating room nurses had a tendency to develop disease according to the scores they received from "social stressors" and "stressors originating from the physical environment", and the probability of developing disease according to the scores they received from "work-related stressors" and "self-interpretation stressors". It was found that the scores of social stressors of the female gender among the nurses were high and there was a statistically significant difference compared to the male gender (p <0.05). No significant difference was found between the other independent variables and the scores obtained from the stressors (p> 0.05). Operating room nurses reported that they experienced in-team communication problems (48%), conflicts with the team (47%) and were exposed to aggressive and angry behaviors (50%). Operating room nurses reported staying indoors for a long time (50%), long-term surgeries (37%), discomfort due to physical conditions in the working environment (61%) as sources of stress related to the operating room environment.
Conclusion: In the study, it was determined that there are many sources of stress related to the social, physical, work-related and self-interpretation of the operating room nurses, and there are also factors that cause stress in the operating room environment.As a result of the data of the study, it can be said that the stress sources that may affect the health and motivation of operating room nurses should be determined and organizational improvements should be structured.

Anahtar Kelimeler

Operating rooms, nursing, operating room nursing, stress

Proje Numarası

-

Kaynakça

• 1. AbuAlRub, R. F. (2004). Job stress, job performance, and social support among hospital nurses. Journal of Nursing Scholarship, 36 (1), 73-78.
• 2. Aksu İ, Erdim A. (2018). Ameliyathane hemşireleri işe bağlı gerginlik ve stresle nasıl baş ediyorlar? Türkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 10(1), 28-37.
• 3. Alimoğlu MK, Dönmez L. (2005). Daylight exposure and the other predictors of burnout among nurses in a University Hospital, İnternational Journal of Nursing Studies, 42(5), 549-555.
• 4. Alkan SA, Ayar T. (2017). Ameliyathane hemşirelerinin nesnel yaşam kaliteleri ve iş doyumları, Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1), 23-37.
• 5. Arora S, Hull L, Sevdalis N, Tierney T, Nestel D, Woloshynowych M, Darzi A, Kneebone R. (2010). Factors compromising safety in surgery: stressful events in the operating room, The American Journal of Surgery, 199, 60-65.
• 6. Attri JP ,Sandhu GK, Mohan B, Bala N, Sandhu KS, Bansal L. 2015. Conflicts in operating room: Focus on causes and resolution, Saudi Journal of Anesthesia, 9(4), 457-463.
• 7. Baltaş A, Baltaş Z. (1997). Stres ve başa çıkma yolları, Remzi kitabevi, 16.basım, 179-181.
• 8. Bölükbaş N, Karabulut N, Özer H. (1998). Ameliyathane ortamının çalışan ekip üzerinde yarattığı anksiyete düzeyinin incelenmesi, Düşünen Adam, 11 (1), 27-31.
• 9. Dascalaki EG, Gaglia AG, Balaras CA, Lagoudi A. (2009). Indoor environmental quality in Hellenic hospital operating rooms. Energy and Buildings, 41, 551-560.
• 10. Erdoğan T, Ünsar S, Süt N. (2009). Stresin çalışanlar üzerindeki etkileri: Bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2).447-461.
• 11. Espinoza, P. Galaz Letelier LM, Cunill Leppe MD, Yercic Bravo M, Ferdinand C, Ferrer Lagunas. (2016). The healthcare team’s perception of the role of the perioperative nurse: A qualitative study. International Clinical Feature, 26(9), 189-195.
• 12. Gürsoy AA, Çolak A, Danacı S, Çakar Y. (2003). Ameliyathanede çalışan hemşirelerde iş doyumu, tükenmişlik ve anksiyete: Trabzon örneği. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi,1, 28-37.
• 13. Healy CM, McKay MF. (2000). Nursing stress: the effects of coping strategies and job satisfaction in a sample of Australian nurses. Journal of Advanced Nursing, 31(3),681-688.
• 14. İnce S. (2014), Hekim davranışlarının hemşirelerin stresle baş etme durumları üzerine etkisi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 16(2), 41-53.
• 15. Kanan N, Aksoy G, Akyolcu N.(1993). Ameliyathane hemşirelerinde iş doyumunu etkileyen faktörler, Hemşirelik Bülteni, 7(30), 1-9.
• 16. Karahan A, Gürpınar K, Özyürek P. (2007), Hizmet sektöründeki işletmelerin örgüt içi stres kaynakları: Afyon il merkezindeki hastanelerde çalışan cerrahi hemşirelerinin stres kaynaklarının belirlenmesi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(1), 27-44.
• 17. Kaymakçı Ş, Demir F, Candan Y, Dramalı A. (2003). İzmir ili hastanelerindeki ameliyathanelerde hemşirelerin çalışma durumları ve karşılaştıkları risklere yönelik durum saptama. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 19(1 -3), 47-61.
• 18. Koraş K, Öcalan D, Solak O. (2015). Cerrahi hekimlerin ameliyathanedeki gergin davranışlarının hemşireler üzerindeki etkileri, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(4), 502-515.
• 19. Losyk B. (2006). Sakin ol, sinirlerine hakim ol: Stresle başa çıkma yolları.(Engin G). Mess Yayınları, İstanbul, 17-31.
• 20. McVicar A. (2003). Workplace stress in nursing: A literature review. Journal of Advanced Nursing,, 44 (6), 633–642.
• 21. Özbayır T, Hergül FK, Gök F. (2016). Ameliyathanede çevre güvenliği: Sistematik derleme. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 32(3), 146-157.
• 22. Sabuncu N, Gülseven B, Karabacak Ü. (1999). Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin stres kaynaklarının belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireleri Dergisi, 3(1),10-14.
• 23. Soltanmoradi Y, Ansari A, Heidari SH. (2016). Occupational stress among operating room nurses of hospitals affiliated to Kerman universities of medical sciences, Iran A cross-sectional study, Journal of Occupational Health and Epidemiology, 6(4),225-233.
• 24. Şahin A. (1999). Sağlık çalışanlarının psikolojik sağlığı ve etkileyen faktörler. Sağlık Çalışanlarının Sağlığı 1. Ulusal Kongresi, 80.
• 25. Toubaei SH, Sahraeian A. (2007). Burnout and job satisfaction of nurses working in internal, surgery, psychiatry burn and burn wards. The Horizon of Medical Sciences, 12(4),405.
• 26. Tyler PA. (1994). Ellison RN. Sources of stress and psychological well-being in high-dependency nursing. Journal of Advenced Nursing, 19(3), 469-76.
• 27. Ülker N. (2016). Hastanede Çalışanların Stres ve Yönetimi. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 28-37.
• 28. Vural H, Oflaz F. (1996). Ameliyathane hemşirelerinin anksiyete düzeylerinin incelenmesi. I. Ulusal Ameliyathane Hemşireliği Sempozyumu Bildiri Kitabı, İzmir, 129 - 134.
• 29. Yoosefian Miandoab N, Charkhat Gorgich E, Rezvani Amin M, Shahrakipoor M. (2015). Occupational stress in operating room and anesthesia technicians of Zahedan Ali Ebne Abitaleb hospital. Journal of Student Research Center, 20 (2), 35-48.