ORTAOKUL 5.SINIFLARDA YABANCI DİL AĞIRLIKLI İNGİLİZCE ÖĞRETİM PROGRAMINA YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 2, 64 - 89, 16.12.2023

Nurullah Özcanlı , Eyüp İzci

Öz

Bu çalışmada yabancı dil ağırlıklı öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda 2017-2018 eğitim-öğretim yılından itibaren pilot okullarda uygulanmaya başlanan yabancı dil ağırlıklı öğretim programının olumlu ve olumsuz yönleri, süreçte yaşanılan sorunlar ve olası çözüm önerileri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu araştırmada, öğretmen görüşlerini gerçekçi ve bütüncül bir şekilde ortaya koyarak, 5. sınıfta uygulanan yabancı dil ağırlıklı öğretim programına ilişkin detaylı bir tabloyu okuyucuya sunmak amaçlandığından nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Ayrıca öğretmenlerin programa ilişkin görüşlerini derinlemesine belirlemek için durum çalışması yöntemi ile desenlendirilmiş ve çalışmanın amacına uygun olarak değerlendirici yaklaşım kullanılmıştır. Araştırmada verilerin elde edilmesi amacıyla 2022-2023 öğretim yılında Van ilinin ilçelerinde (Başkale, Erciş, Gevaş, İpekyolu, Özalp, Tuşba) Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı ortaokullardaki 5.sınıf yabancı dil ağırlıklı öğretim programının uygulandığı sınıflarda görev alan 15 İngilizce öğretmeni çalışma grubuna alınmıştır. Çalışma grubu, amaçlı örnekleme tekniklerinden biri olan ölçüt örnekleme yaklaşımı kullanılarak seçilmiştir. Araştırmada veriler, araştırmacı tarafından temel araştırma problemi doğrultusunda hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla öğretmenlerle gerçekleştirilen görüşmeler sonucunda toplanmıştır. Elde edilen ham veriler bilgisayar ortamına aktarılarak dökümleri yapılmış ve ardından betimsel analizle çözümlenmiştir. Araştırmada öğretmenlerin programın altyapı yeterliğine ilişkin olumlu ve olumsuz görüşlere sahip olduğu belirlenmiştir. Olumlu görüş belirten öğretmenlerin daha çok sınıf düzeninin uygunluğu, teknolojik altyapının yeterliği ve kaynak-materyal desteğini; olumsuz görüş belirten öğretmenlerin daha çok kaynak eksikliği, hizmet içi eğitimin eksikliği, teknolojik altyapı yetersizliği ve sınıf düzeninin uygun olmayışını vurguladıkları belirlenmiştir. Araştırmada öğretmenlerin bir kısmının bu programın ülkemizde yıllardır yaşanan yabancı dil öğrenme sorununa yeterli bir şekilde çözüm getireceğini; diğer kısmının ise kısmen çözüm getireceğini düşündükleri sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada öğretmenlerin bir kısmının bu programda belirlenen ders saatlerinin yeterli olduğunu; diğer kısmının ise yeterli olmadığını vurguladıkları belirlenmiştir. Araştırmada programın temel öğeleriyle (hedefler, içerik, öğretim etkinlikleri, değerlendirme) ilgili olarak öğretmenlerin olumlu ve olumsuz görüşlere sahip oldukları ortaya çıkmıştır. Araştırmada öğretmenlerin programın güçlü yönlerine ilişkin olarak öğrencilerin avantajlı oldukları bir dönemde yabancı dille karşı karşıya kalması, iletişim becerilerinin geliştirilmesi, akademik başarının sağlanması, dört temel beceride gelişimin sağlanması, yabancı dil öğrenmeye karşı olumlu tutum geliştirmenin sağlanması, öğrencilerin genel kültür bilgisini arttırması, öğretmenlerin mesleki açıdan gelişimlerini sağlaması, işlevsel olması ve öğretmenlere süreç içerisinde esneklik sağlanması durumlarını vurguladıkları belirlenmiştir. Araştırmada öğretmenlerin programın zayıf yönlerine ilişkin kaynak eksikliği, öğrencilerin yabancı dil öğrenmeye karşı olumsuz tutumu, beden eğitimi, görsel sanatlar, müzik gibi yan derslerin eksikliği, iletişim becerilerine yeterince yer verilmemesi, hizmet içi eğitim eksikliği, veli desteğinin yetersizliği, temel öğelerin tutarsızlığı, bazı davranışların öğrenci seviyesinin üstünde olması, sınav odaklı bir sistemin yansımaları, sınıf düzeninin uygun olmayışı, teknolojik altyapı yetersizliği, programın sürekliliğinin sağlanmaması ve öğrencilere pratik yapma imkânlarının sunulmaması durumlarını vurguladıkları belirlenmiştir. Bu araştırmanın bulgularından hareketle yabancı dil ağırlıklı öğretim programının bütün yönleriyle tekrar ele alınıp ülke genelinde yaygınlaştırılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

İngilizce, Yabancı Dil Ağırlıklı Öğretim Programı, Program Değerlendirme

Etik Beyan

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı, çalışmada etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim. Herhangi bir zamanda, çalışmayla ilgili yaptığım bu beyana aykırı bir durumun saptanması durumunda, ortaya çıkacak tüm ahlaki ve hukuki sonuçlara razı olduğumu bildiririm.

Kaynakça

• Adıgüzel, O. C. (2019). Eğitim programlarının geliştirilmesinde ihtiyaç analizi el kitabı (2. baskı). Anı Yayıncılık.
• Akmekçi, L. (2021). Ortaokullarda uygulanan yabancı dil ağırlıklı eğitimin öğretmen, öğrenci ve veli görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Aksoy, E., Bozdoğan, D., Akbaş, U. & Seferoğlu, G. (2018). Old wine in a new bottle: Implementation of intensive language program in the 5th grade in Turkey. Eurasian Journal of Applied Linguistics, 4(2), 301-324.
• Alfadil, M. (2020). Effectiveness of virtual reality game in foreign language vocabulary acquisition. Computers & Education, 153(1).
• Arslan, R.Ş. (2012). Bridging the gap between policy and practice in teaching english to young learners: The Turkish context. Pamukkale University Fculty of Education Journal, 32(2), 95-100.
• Aydın, S. ve Bayazıt, İ. (2021). Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik. M. Çelebi (Ed.), Nitel araştırma yöntemleri içinde (s. 182-209). Pegem Akademi.
• Balım, D. (2020). Beşinci sınıf İngilizce ağırlıklı öğretim programının aydınlatıcı değerlendirme modeliyle değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Berkant, H.G., Özaslan, D. ve Doğan, E. (2019). Yabancı dil ağırlıklı eğitim uygulamasına ilişkin İngilizce öğretmenlerinin Görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 553-570.
• Borko, H. (2004). Professional development and teacher learning: Mapping the terrain. Educational researcher, 33(8), 3-15.
• Büyüköztürk, S., Kılıç Çakmak, E., Akgün O. E., Karadeniz, S. ve Demirel, F. (2022). Bilimsel araştırma yöntemleri (32.basım). Pegem Akademi.
• Canlıer, D. ve Bümen, N. T. (2018). Yabancı dil ağırlıklı beşinci sınıf İngilizce dersi öğretim programının program tasarım ilkeleri açısından analizi. S. Dinçer (Ed.), Değişen dünyada eğitim içinde (s. 161-177). Pegem Akademi.
• Carless, D. R. (1999). Large-scale curriculum change in Hong Kong. In Exploring change in English language teaching (pp. 19-28). Macmillan Heinemann English Language Teaching.
• Cihan, T. ve Gürlen, E. (2013). İlköğretim 5. Sınıf İngilizce dersi öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. Anadolu University Journal of Social Sciences, 13(1), 131-146.
• Collins, L. & White, J. (2011). An intensive look at intensity and language learning. Tesol Quarterly, 45(1), 106-133.
• Creswell, J. W. (2008). Educational research planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research (7th edition). International Pearson Merril Prentice Hall.
• Çakır, İ. (2004). Designing activities for young learners in EFL classrooms. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Dergisi, 24 (3), 101-112.
• Demirel, Ö. (2021). Eğitimde program geliştirme (32.basım). Pegem Akademi.
• Demirel, I. F. & Fakazli, Ö. (2021). A CEFR-based comparison of English and Turkish language teaching course books in terms of speaking and writing skills. Journal of Theoretical Educational Science, 14(2), 167-185.
• Dilekli, Y. (2018). Ortaokul İngilizce hazırlık sınıfı programı pilot uygulamasının öğretmen görüslerine göre değerlendirilmesi. International Journal of Society Researches, 8(15), 1399-1425.
• Dinçer, A. & Koç, H. K. (2020). The implementation of an intensive English language program in the fifth grade in Turkey: A qualitative evaluation. Journal of Theoretical Educational Science, 13(1), 25-43.
• Dündar, E. (2020). Opinions of the stakeholders on Englisg language curricula for fifth graders. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Erdem, S. ve Yücel Toy, B. (2017). Yabancı dil ağırlıklı beşinci sınıf İngilizce programına yönelik ihtiyaçların belirlenmesi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(28), 259-280.
• Erkan, D. (2020). The views of EFL teachers on the 5th grade intensive English teaching program. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Fisher, J. (2013). Starting From The Child: Teaching And Learning In The Foundation Stage: Teaching and Learning from 4-8. McGraw-Hill Education.
• Fullan, M. (2007). Leading in a culture of change. John Wiley & Sons.
• Grant, S. (2020). Effects of intensive EFL immersion programmes on willingness to communicate. The language learning journal, 48(4), 442-453.
• Gül, Ö. (2019). 5. sınıf İngilizce dersi öğretim programı: güncellenen programa ilişkin öğretmen görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gürbüz, N. (2013). Teaching speaking skills in the young learner classroom. In B. Haznedar, & H. H. Uysal (Eds.), Handbook for teaching foreign languages to young learners in primary schools (pp. 135-160). Anı Publications.
• Gürsoy, E., Çelik-Korkmaz, Ş. & Damar, E. A. (2013). Foreign language teaching within 4+4+4 education system in Turkey: Language teachers’ voices. Eurasian Journal of Educational Research, 53(1), 59-74.
• Johnstone, R. (2009). An early start: What are the key conditions for generalized success? In J. Enever, J. Moon, and U. Raman (Eds.), Young learner English language policy and implementation: International perspectives (pp. 31–41). Garnet.
• Kambur, S. (2018). An evaluation of 5th grade intensive English language curriculum in terms of teacher opinions. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.
• Kaya, H. ve Aydın, F. (2011). Sosyal bilgiler dersindeki coğrafya konularının öğretiminde akıllı tahta uygulamalarına ilişkin öğrenci görüşleri. Zeitschrift für die Welt der Türken, 3(1), 179- 189.
• Kayabaşı, O. ve Köse, E. (2019). Ortaokul 5. sınıflarda yabancı dil ağırlıklı sınıf uygulaması hakkında İngilizce öğretmenleri ve okul yöneticilerinin görüşlerinin incelenmesi. International Journal of Current Approaches in Language, Education and Social Sciences, 1(2), 101-120.
• Kırkgöz, Y. (2008). A case study of teachers’ implementation of curriculum innovation in English language teaching in Turkish primary education. Teaching and Teacher Education, 24(7), 1859-1875.
• Kırkgöz, Y., Çelik, M. & Arıkan, A. (2016). Laying the theoretical and practical foundations for a new elementary English curriculum in Turkey: A procedural analysis. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3), 1199-1212.
• Klancar, N. I. (2006). Developing speaking skills in the young learners classroom. The Internet TESL Journal, 12(11).
• Küçüktepe, S. E. & Kerimoğlu, E. (2021). Evaluation of the Intensive English language teaching program for the 5th grade according to teachers' views. International Journal of Progressive Education, 17(5), 14-32.
• Lamie, J. (2005). Evaluating change in English language teaching. Springer. LeCompte, M. D. and Goetz, J. P. (1982). Problems of reliabilityand validity in ethnographic research. Review of Educational Research, 52(1), 31-60.
• Long, M. H. (1990). Maturational constraints on language development. Studies in second language acquisition, 12(3), 251-285.
• Macedonia, M. (2005). Games and foreign language teaching. Support for learning, 20(3), 135-140.
• MacFarlane, A. & Wesche, M. B. (1995). Immersion outcomes: Beyond language proficiency. Canadian Modern Language Review, 51(2), 250-274.
• MacIntyre, P., Baker, S., Clément, R. & Donovan, L. (2003). Talking in order to learn: Willingness to communicate and intensive language programs. Canadian Modern Language Review, 59(4), 589-608.
• MEB. (2012). 12 yıllık zorunlu eğitime yönelik uygulamalar. http://mevzuat.meb.gov.tr /dosyalar/ 1567.pdf.
• MEB. (2017). Ortaokul 5.sınıflarda yabancı dil ağırlıklı eğitim uygulaması. https://tegm.meb.gov.tr/ www/ortaokul-5-siniflarda-yabanci-dil-agirlikli-egitim-uygulamasi/icerik/471.
• MEB. (2018a). İngilizce öğretim programları. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay. aspx?PID =327.
• MEB. (2018b). Yabancı Dil Ağırlıklı 5. Sınıf İngilizce Dersi Öğretim Programı (Intensive English language teaching curriculum for 5th grade).
• MEB. (2018c). 43769797-10.07.01-E.14674863 sayılı resmi yazı. https://www.kamuajans.com/ ortaokul-5-siniflarda-yabanci-dil-agirlikli-egitim-uygulamasi
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. SAGE Publications.
• Naçar, M. (2019). Yabancı dil ağırlıklı beşinci sınıf uygulamasına ilişkin öğretmen görüşleri: Zonguldak İli Ereğli İlçesi örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Özcanlı, N. (2021). Ortaokul öğrencilerinin İngilizce konuşma kaygısı, İngilizce konuşma öz-yeterlikleri ve kişilik özellikleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Özkan, M., Özdemir, B. ve Tavşancıl, E. (2018). Beşinci sınıf düzeyinde yabancı dil ağırlıklı eğitim verilmesine ilişkin görüşler. Tarih Okulu Dergisi, 11(34), 1293-1311.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods. Sage Publications. Pinter, A. (2017). Teaching young language learners. Oxford University Press.
• Punch, K. F. (2014). Sosyal araştırmalara giriş: Nicel ve nitel yaklaşımlar (3. basım). (Çev. D. Bayrak, HB Arslan, Z. Akyüz ve Z. Etöz). Siyasal Kitabevi.
• Roberts, J. (2016). Language teacher education. Routledge.
• Salihoğlu, H. (2003). Almanca Öğretimi. Erdoğan, İ. (Ed.). Avrupa Birliğine Giriş Sürecinde Türk Eğitim Sisteminde Yabancı Dil Eğitimi ve Kalite Arayışları içinde (s. 70-73). Özyurt Matbaacılık.
• Scott, W.A. ve Ytreberg, L. H. (1990). Teaching English to children. Longman Inc. Seidlhofer, B. (2005). English as a lingua franca. ELT Journal, 59(4), 339-341.
• Spada, N. & Lightbown, P. M. (1989). Intensive ESL programmes in Quebec primary schools. TESL Canada Journal,7(1), 11-32.
• Şahin, F. ve Göksoy, S. (2019). Ortaokul beşinci sınıflarda yabancı dil ağırlıklı eğitim uygulamasında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 11(42), 180-187.
• Yedigöz Kara, Z. (2019). Öğretmenlerin yabancı dil ağırlıklı beşinci sınıf İngilizce dersi öğretim programıyla ilgili endişelerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10.basım). Seçkin Yayıncılık. Yule, G. (2016). The study of language (4th edition). Cambridge University Press.
• Zarifi, A. & Sayyadi, A. (2015). How English suprasegmental features of pronunciation are viewed and treated by instructors in Iranian private language centers. Theory and Practice in Language Studies, 5(6), 1166-1173.