Determining Knowledge Level of Pediatric Nurses for High Risk Drugs

Yıl 2024, Cilt: 26 Sayı: 2, 50 - 69, 06.08.2024

Ramazan Gün Beste Özgüven Öztornacı

https://doi.org/10.69487/hemarge.1416467

Öz

Aim: The study was carried out to determine the knowledge level of pediatric nurses about high-risk drug applications.
Methods: This study designed as a descriptive type, was conducted in pediatric clinics at university and training and research hospitals in Izmir between February 2021 and October 2022. It included 194 nurses working at pediatry clinic from 3 different hospitals. In this study, personal information form about characteristics of nurses and pediatric nurses’ knowledge level determination form about high-risk drug applications.
Results: It was found that there was a meaningful difference between knowledge level of nurses in terms of age, working hours at clinic and education status when the socio-demographic characteristics and high-risk drug knowledge of them were analyzed. According to the answers given to the knowledge level form for high-risk drugs , ıt was seen that knowledge score avarege of nurses was 21,59. It was seen that nurses gave the highest rate of answers with 96,6% for the statement that “Unit should be used instead of milliliter when calculating the insulin dose in preparation process of drugs”; and they gave the highest rate of answers with 83,1% for the statement “Caicium gluconate may cause serious necrosis when administrated intramuscularly”.
Conclusion: It was seen that the knowledge level of pediatric nurses for high-risk drugs was low when the findings were analyzed.. Continuing training programs and common policies among institutions may have impact on improving knowledge level

Anahtar Kelimeler

High risk drugs, Pediatric nurses, Knowledge level

Çocuk Hemşirelerinin Yüksek Riskli İlaçlarla İlgili Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi

Öz

Amaç: Bu araştırma çocuk hemşirelerinin yüksek riskli ilaç uygulamaları konusundaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı türde tasarlanan araştırma Şubat 2021- Ekim 2022 tarihleri arasında İzmir ilindeki üniversite ve eğitim araştırma hastanelerindeki çocuk kliniklerinde yürütülmüştür. Çalışmaya toplam üç farklı hastaneden çocuk birimlerinde görev yapan 194 hemşire dahil edilmiştir. Araştırmada Hemşirelerin Özelliklerine İlişkin Kişisel Bilgi Formu ve Çocuk Hemşirelerinin Yüksek Riskli İlaç Uygulamaları ile İlgili Bilgi Düzeyi Belirleme Formu kullanılmıştır. Veriler araştırmacının girişine izin verilen kliniklerde yüz yüze, COVİD-19 pandemisi nedeniyle araştırmacının girişine izin verilmeyen, ziyarete kapalı kliniklerde Google form ve yüz yüze olacak şekilde toplanmıştır.
Bulgular: Araştırmada yer alan hemşirelerin sosyo-demografik özellikleri ve yüksek riskli ilaç bilgi düzeylerine bakıldığında yaş, çalışılan klinik, çalışma saati ve eğitim alma durumunun bilgi düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark oluşturduğu bulunmuştur. Yüksek riskli ilaç bilgi düzeyi formuna verilen yanıtlara göre hemşirelerin bilgi puanı ortalamasının 40 puan üzerinden 21,59 olduğu belirlenmiştir. Hemşirelerin ilaçların hazırlanması işlem basamağında “insülin dozu hesaplanırken ‘mililitre’ yerine ‘ünite’ kullanılmalıdır.” ifadesine %96,9 ile ilaçların uygulanması işlem basamağında ise “Kalsiyum glukonat intramuskuler uygulandığında ciddi nekrozlara neden olabilir.” ifadesine %83,1 ile en yüksek cevabı verdikleri görülmüştür.
Sonuç: Bulgular incelendiğinde çocuk hemşirelerinin yüksek riskli ilaçlarla ilgili bilgi düzeylerinin orta düzeyde olduğu görülmüştür. Sürekli eğitim programlarının ve kurumlar arasında ortak politikaların oluşturulması bilgi düzeylerini arttırmada etkili olabilir.

Anahtar Kelimeler

Yüksek riskli ilaçlar, çocuk hemşiresi, bilgi düzeyi

Etik Beyan

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Girişimsel Olmayan Etik Kurulu’ndan 18.11.2021 tarihli 0467 karar numaralı yazı ile etik izin alındıktan sonra, İl Sağlık Müdürlüğü’nden ve araştırma kapsamındaki hastanelerden girişimsel olmayan araştırma uygulama izni alınmıştır. Araştırmaya katılan hemşirelerden sözlü onam alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Teşekkür

Teşekkür: Çalışmamızı yapmamız için izin veren kurumlara ve çalışmamıza katılarak destek olan tüm çocuk hemşirelerine teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Aktürk, E.L. (2018). Yüksek riskli ilaç uygulamalarına yönelik hemşirelerin bilgi düzeyleri ile ilaç uygulama hataları ve raporlanmasıyla ilgili davranış ve tutumları, Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi, İstanbul. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Alkan, Y. (2019). Yoğun bakımda çalışan hemşirelerin yüksek riskli ilaçlar konusundaki bilgi ve uygulamalarının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Arakawa, C., Kanoya, Y. and Sato, C. (2011). Factors contributing to medical errors and incidents among hospital nurses --nurses’ health, quality of life, and workplace predict medical errors and incidents. Ind Health, 49 (3), 381-388. https://doi.org/10.2486/indhealth.MS968 https://www.jstage.jst.go.jp/article/indhealth/49/3/49_MS968/_article/-char/ja/
• Chan, Y.H. (2003). Biostatistics 101: Data presentation. Singapore Medical Journal, 44(6), 280-285.
• Chang, Y.K. and Mark, B,A. (2009). Antecedents of severe and nonsevere medication errors. Journal of Nursing Scholarship, 41(1), 70-8. https://doi.org/10.1111/j.1547-5069.2009.01253.x
• Cohen MR. (2007). Medication errors. American Pharmacist Associan, USA.
• Coyne, E., Needham, J. and Rands, H. (2013). Enhancing student nurses’ medication calculation knowledge; integrating theoretical knowledge into practice. Nurse Education Today, 33(9), 1014-1019. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2012.04.006
• Çeti̇nkaya, Ş.ve Tengi̇r, T. (2010). Pediatri hemşireliğinde ilaç yönetimi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(1), 86-97. https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunihem/issue/2632/33868
• Eşer, İ., Khorshid, L., Türk, G. ve Toros, F. (2007). Hemşirelerin ilaç hatası yapmalarına yol açabilecek etkenlerin saptanması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 23(2), 81-91. https://dergipark.org.tr/en/pub/egehemsire/issue/49599/635618
• Franke, H.A., Woods, D.M. and Holl, J,L. (2009). High-alert medications in the pediatric intensive care unit. Pediatric Critical Care Medicine, 10(1), 85-90. DOI: 10.1097/PCC.0b013e3181936ff8. https://journals.lww.com/pccmjournal/Fulltext/2009/01000/Preventable_adverse_drug_events_in_hospitalized.00016.aspx
• Frush, K.S. and Steven, E.K. (2015). Pediatric patient safety and quality improvement. McGraw-Hill Education, ISBN 978-0-07-182736-2.
• Government of South Australia SA Health. High risk medicines. [Erişim tarihi: 12.12.2022]. https://www.sahealth.sa.gov.au/wps/wcm/connect/Public+Content/SA+Health+Internet/Clinical+Resources/Clinical+Programs+and+Practice+Guidelines/Medicines+and+drugs/High+risk+medicines/High+risk+medicines
• Güneş, Ü., Ozturk, H. ve Ülker, E.(2021). Nurses’ knowledge level about high-alert medications. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(1), 12-20. https://doi.org/10.24998/maeusabed.803284
• Hebbar, K.B., Colman, N., Williams, L., Pina, J., Davis, L., Bost, J.E., Jones, H. and Frank, G.A. (2018). A quality ınitiative: a system-wide reduction in serious medication events through targeted simulation training. Simulation in Healthcare, 13(5), 324-330. DOI: 10.1097/SIH.0000000000000321. https://journals.lww.com/simulationinhealthcare/Fulltext/2018/10000/A_Quality_Initiative__A_System_Wide_Reduction_in.4.aspx?
• Hicks, R.W., Cousins, D.D. and Williams, R.L. (2004). Selected medication-error data from USP’s MEDMARX program for 2002. American Journal of Health-System Pharmacy, 61(10), 993-1000. https://doi.org/10.1093/ajhp/61.10.993
• Hsaio, G.Y., Chen, I.J., Yu, S., Wei, I.L., Fang, Y.Y. and Tang, F,I. (2010). Nurses’ knowledge of high-alert medications: instrument development and validation. Journal of Advanced Nursing, 66(1), 177-90. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2009.05164.x
• Institute for Safe Medication Practices (2017). High-alert medications in acute care settings [Erişim tarihi: 07.12.2022]. https://www.ismp.org/recommendations/high-alert-medications-acute-list
• Jolly, J. and Merlin, T. (2012). Medication errors: Knowledge and attitude of nurses in Ajman, UAE, 143-7. https://pesquisa.bvsalud.org/portal/resource/pt/emr-194408
• Karaoğlan, H., Keski̇n, S., Günseren, F., İnan, D., Gül, G. ve Mamikoğlu, L. (2005). Akdeniz üniversitesi hastanesi’nde hemşirelik hizmetlerinde antimikrobiyal ilaç uygulamalarının araştırılması. Flora, 10 (1), 24-29. https://www.floradergisi.org/managete/fu_folder/2005-01/2005-10-1-024-029.pdf
• Küçükakça Çelik, G. ve Özer, N. (2016). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin yüksek riskli ilaç uygulamaları konusundaki bilgi durumlarının ve ilaç hatalarıyla ilgili tutum ve davranışlarının incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 19(1), 34-41. http://hdl.handle.net/20.500.11787/1652
• Labib, J.R., Youssef, M.R.L. and Fatah S. (2018). High alert medications administration errors in neonatal intensive care unit: a pediatric tertiary hospital experience. TurkJPediatr, 60(3), 277. DOI: 10.24953/turkjped.2018.03.007
• Lo, T.F., Yu, S., Chen, I.J., Wang, K.W.K. and Tang, F.I. (2012). Faculties’ and nurses’ perspectives regarding knowledge of high-alert medications. Nurse Education Today. 12, 6-8. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2012.01.004
• Lu, M.C., Yu, S., Chen, I.J., Wang, K.W.K., Wu, H.F. and Tang, F.I. (2013) Nurses’ knowledge of high-alert medications: A randomized controlled trial. Nurse Education Today, 33(1), 24-30. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2011.11.018
• Nguyen, M.N.R., Mosel, C. and Grzeskowiak, L.E. (2018). Interventions to reduce medication errors inneonatal care: a systematic review. Therapeutic Advances in Drug Safety, 9(2), 123-155. https://doi.org/10.1177/2042098617748868
• Oğuz, Ö. (2007). İlaç hataları ve hataların raporlanmasına yönelik hemşirelerin alışkanlık ve deneyimlerinin belirlenmesi ve ilaç hatalarının önlenmesine yönelik stratejilerin geliştirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Özgüven Öztornacı, B. (2018). Çocuk hastalarda yüksek riskli ilaçların uygulamasında WEB tabanlı çift göz kontrol programı kullanımının etkisi. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Parshuram, C.S., To, T., Seto, W., Trope, A., Koren, G. and Laupacis, A. (2008). Systematic evaluation of errors occurring during the preparation of intravenous medication. CMAJ, 178(1), 42-48. DOI: https://doi.org/10.1503/cmaj.061743 Roughead, L., Semple, D.S. and Rosenfeld, E. (2013). Literature review: Medication safety in Australia.
• Salman, M., Mustafa, Z.U., Rao, A.Z., Khan, Q.A, Asif, N., Hussain, K., vd. (2020). Serious ınadequacies in high alert medication-related knowledge among pakistani nurses: findings of a large, multicenter, cross-sectional survey. Frontiers in Pharmacology, 11. https://doi.org/10.3389/fphar.2020.01026
• Shao, A.T. (2002). Marketing research: An aid to decision making, Cincinnati, Ohio: South-Western/Thomson Learning.
• Shen, L., Yan, J., Xin, X. and Sun, Z. (2018). Cognition of high-alert medication knowledge of clinical nurses and improvement measures to eradicate medication errors. Biomedical Research, 29. https://www.alliedacademies.org/abstract/cognition-of-highalert-medication-knowledge-of-clinical-nurses-and-improvement-measures-to-eradicate-medication-errors-8146.html
• Tang, W.R. and Yeh, C,H. (2007). Nurse practitioner development: From the perspective of the author. Hu Li Za Zhi, 54(2), 85-90. https://europepmc.org/article/med/17431848
• Üstüner Top, F. ve Cam, H. (2016). An examination of factors contributing to medication errors and medication errors among hospital nurses. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15, 213. DOI: 10.5455/pmb.1-1443792015 https://www.researchgate.net/publication/305783434
• Youssef, W., Ali, N.S. and Samy, R. (2014). Critical care nurses’ knowledge and practice regarding administration of selected positive inotropics at Cairo University Hospitals. Journal of Natural Sciences Research, 4(2), 90-100. https://www.academia.edu/download/76053215/Critical_Care_Nurses_Knowledge_and_Prac20211210-20533-3bltk4.pdf
• Yöntem, S., Güntürkün, F., Tokem, Y. ve Kaplan, Y.C.(2019). İlaç hatalarına yönelik hemşirelerin bilgi ve tutumlarının incelenmesi. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(2), 51-59. https://dergipark.org.tr/en/pub/ikcusbfd/issue/48927/624139
• Zyoud, S.H., Khaled, S.M., Kawasmi, B.M., Habeba, A.M., Hamadneh, A.T., Anabosi, H.H., vd. (2019). Knowledge about the administration and regulation of high alert medications among nurses in Palestine: a cross-sectional study. BMC Nurs, 18(1), 11. https://link.springer.com/article/10.1186/s12912-019-0336-0