Hemodiyaliz Tedavisi Alan Hastalarda Sık Karşılaşılan Cilt Sorunları ve Hemşirelik Bakımı

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 1, 26 - 32, 29.01.2019

Nazan Kılıç Akça

Öz

Kronik
böbrek yetmezliği olan bireylerin tedavisinde en sık uygulanan tedavi tipi hemodiyaliz’dir.
Böbrek yetmezliğine bağlı ortaya çıkan belirti ve bulgular hemodiyaliz tedavisi
ile kontrol altına alınırken, tedavi süreci ve hemodiyalize bağlı sürdürülmesi
farklı sorunlara yol açmaktadır. Bunların en önemlilerinden biride cilt
sorunlarıdır. Bu sorunlar arasında; kuruluk, üremik kaşıntı, hiperpigmentasyon,
solgunluk, deri ülserleri, purpura, ekimoz ve üremik frost’dur. HD hastalarının
yaşadığı sorunların doğru ve etkin yönetimi, hastaların yaşam kalitesinin ve
hemşireler tarafından verilen bakımın niteliğinin arttırılması açısından önemli
bir etkendir. Bu derlemede, sıklıkla yaşanılan sorunlar ve çözüm önerileri
hakkında rehber oluşturacak bilgiler yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kronik böbrek yetmezliği, Hemodiyaliz, Cilt sorunları, Hemşirelik bakımı

Kaynakça

• 1.Runge SM, Greganti MA, Netter FH. Bölüm Çeviri: Üstündağ S. Kronik Böbrek Yetmezliği. Kitap: Netter İç Hastalıkları. Güneş Tıp Kitabevleri, Ankara 2009; ss 748-754.
• 2. Süleymanlar G, Ateş K, Seyahi N. Registry 2017 T.C. Sağlık Bakanlığı ve Türk Nefroloji Derneği Ortak Raporu. Ankara 2018
• 3. Lee A. Skin manifestations of systemic disease. Reprinted from Australian Family Physician 2009; 38(7): 498-505
• 4. Sanai M, Aman S, Nadeem M, Kazmi AH. Dermatologic manifestations in patients of renal disease on hemodialysis. Journal of Pakistan Association of Dermatologists 2010; 20: 163-168.
• 5. Udayakumar P, Balasubramanian S, Ramalingam KS et al. Cutaneous manifestations in patients with chronic renal failure on hemodialysis. Indian J Dermatol Venereol Leprol 2006; 72: 1-5
• 6. Kuypers DRJ. Skin problems in chronic kidney disease. Nephrology 2009; 5(3):157-170
• 7. Ozen Nurten, Cinar FI, Askin D ve ark. Uremic pruritus and related factors. Kidney Res Clin Pract 2018; 37(2):138-147
• 8. Pisoni RL, Wikström B, Elder SJ et al. Pruritus in haemodialysis patients: International results from the Dialysis Outcomes and Practice Patterns Study (DOPPS). Nephrol Dial Transplant 2006; 21: 3495-505
• 9. Kılıç Akça N, Taşcı S. An Important Problem among Hemodialysis Patients: Uremic Pruritus and Affecting Factors. Türk Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 2014; 23(3): 210-216
• 10. Tol H, Ünal M, Arslan Ş. Hemodiyaliz Hastalarında Kaşıntı ve Yaşam Kalitesi. Turkiye Klinikleri Journal of Nephrology Special Topics 2015; 8(3): 49-54
• 11.Kılıç Akça N, Taşcı S, Karatas N. Effect of acupressure on patients in Turkey receiving hemodialysis treatment for uremic pruritus. Alternative Therapies in Health&Medicine, 2013; 19(3):12-18
• 12. Kılıç Akça N, Taşcı S. Acupressure and transcutaneous electrical acupoint stimulation for ımproving uremic pruritus: a randomized, controlled trial. Alternative Therapies in Health & Medicine 2016; 22(3):18-24
• 13. Kılıç Akça N, Taşcı S. Kaşıntı Kontrolünde Kullanılan Nonfarmakolojik Yöntemler. TAF Preventive Medicine Bulletin 2013;12(3):
• 14. Cürcani M, Tan M. The effect of aromatherapy on haemodialysis patients’ pruritus. Journal of Clinical Nursing, 2014; 23: 3356-65
• 15. Malekmakan L, Tadayon T, Pakfetrat M et.al Treatments of uremic pruritus: A systematic review. Dermatologic therapy 2018; 126(83): 1-8
• 16. Zare H, Heravi-Karimooi M, Rejeh N et al. The Effect of Thermal Therapy on Uremic Pruritus in Hemodialysis Patients, Crit Care Nurs J. 2018 ;11(2):e68780. doi: 10.5812/ccn.68780.
• 17. Onelmis H, Sener S, Sasmaz S et al. Cutaneous changes in patients with chronic renal failure on hemodialysis. Cutan Ocul Toxicol 2012; 1-6.
• 18. Becker S, Walter S, Witzke O et al. Edema, Hyperpigmentation, Induration: 3 Skin Signs Heralding Danger in Patients on Maintenance Hemodialysis. Medicine 2016; 95(12):1-6
• 19. Specchio F, Carboni I, Chimenti S et al. Cutaneous manifestations in patients with chronic renal failure on hemodialysis 2014:1-4
• 20. Lamb RC, Skin manifestations of systemic disease. MEDICINE 2017;45(7): 399-407
• 21. Sprague SM. Painful Skin Ulcers in a Hemodialysis Patient. Clin J Am Soc Nephrol 9: 166–173, 2014. doi: 10.2215/CJN.00320113
• 22. Robles-Méndez JC, Vázquez-Martínez OT, Ocampo-Candıanı J. Skin manifestations of chronic kidney disease. Actas Dermo-Sifiliográficas 2015; 106(8): 609-614
• 23. Martins JM, Magriço R. Uremic Frost in End-Stage Renal Disease. N Engl J Med 2018; 379:669
• 24. Karadakovan, A. Derinin Değerlendirilmesi. Karadakovan, A., Aslan, F. (Ed.). Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım Ankara: Akademisyen Tıp Kitabevi. 2014; 985-1018
• 25. Davies A. Nursing Care and Management of Patients with Pruritus. Nursing Standard 2007; 21:41:51-57
• 26. Cowdell F. Care and Management Of Patients With Pruritus. Nursing Older People 2009; 21(7): 35-41
• 27. Michelle LW, Yan L, Leong A, Liang TH. Effectiveness of a Multidisciplinary Itch Clinic in the Management of Chronic Pruritus. Indian J. Dermatol 2015; 60(2):108
• 28. Kim HJ, Park JB, Lee JH, Kim IHHow Stress Triggers Itch: A Preliminary Study Of The Mechanism Of Stress-Induced Pruritus Using FMRI International Journal of Dermatology 2015; 1-9
• 29. Karim K, Finding A. Cure For The Itch: Pruritus For Nurse Prescribers. Nurse Prescribing 2008; 6 (3): 98-105