GELENEKSEL HİKAYE İLE MODERN HİKAYE BAĞLAMINDA SEYFÜLMÜLÜK İLE AKİF HASAN KAYA'NIN BİR HİKAYESİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2017, - Gelenek ve Postmodernizm, 172 - 185, 11.06.2017

Halil Çeçen , Recep Şükrü Güngör

Öz

Son dönem
edebiyatımızın klâsik dönem edebiyatına ilgisi artmıştır. Divanlar, tezkireler,
manzum ve mensur hikâyeler, siyerler, kasideler incelenmiş ve konu hakkında
elle tutulur nispette makaleler yazılmıştır. Bunlardan klâsik hikâye de
nasibini almıştır. Klâsik hikâye üzerine hem metin yayınlanmış hem de araştırma
makaleleri kaleme alınmıştır. Bilinen önyargılardan çıkılmaya çalışılmış ve klâsik
metinlerin muhteva ve şekil güzellikleri ele alınmıştır. Klâsik metinlerde dil
sanıldığı gibi ağır ağdalı değil dönemin şartlarına uygundur. Hele de mensur
hikâyeler daha sadedir. Halk hikâyeleri ise okurun anlayacağı dil seviyesinde
ve aynı zamanda edebi nitelikleri bütünüyle içinde barındıran derinliktedir. Hikâyelerde
hayatın katmanları yer alır ve dili günlük konuşma diline yakındır. Hikâyelerde
işlenen kahramanlar toplumun çeşitli katmanlarından alınmıştır. Postmodern
dediğimiz unsurlar klâsik halk hikâyelerinde de görünmektedir. Bu bağlamda klâsik
halk hikâyelerinden biri olan Seyfülmülük hikâyesi ile Akif Hasan Kaya’nın Bir Cinayetin Sonu Olmayan Hikâyesi” bir noktada
buluşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Anahtar Kelimeler: Klâsik hikâye, postmodern hikâye, Seyfülmülük

COMPARISON OF SEYFÜLMÜLÜK AND A STORY OF AKİF HASAN KAYA IN THE CONTEXT OF TRADITIONAL AND POSTMODERN NARRATIVE

Öz

An orientation toward our classical literature has
been seen in all senses recently. Divans, collections of biographies, stories
in verse and prose, biographies of prophets and odes have been studied and many
essays have been written regarding the issue. Texts have been published on
classical stories and essays of research have been written about them. Known
prejudices have been tried to be left out; the content and formal beauty of
classical texts have been dealt with. The language used in classical texts is
not as lexiphanic as it is supposed to be; it is in compliance with the
conditions of the period. Stories in prose are much plainer. Folktales are at a
level that can be understood by the reader; they are also deep enough to
contain literary qualities. Layers of life are present in stories; and the
language is close to spoken language. The heroes of the stories are taken from
various layers of the society. The elements that we call postmodern appear in classical
folktales too. In this context, Seyfülmülük, which is one of the classical
folktales, and Akif Hasan Kaya's "Bir Cinayetin Sonu Olmayan
Hikâyesi" are similar in terms of their narrative forms and the topics
they deal with.

Anahtar Kelimeler

Classical story, postmodern story, Seyfülmülük, Akif Hasan Kaya.

Kaynakça

• Akyüz, Kenan. (1990), Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri 1860-1923, İnkılâp Kitabevi, İstanbul. Cemiloğlu, Mustafa. (1997), “Azerbaycan ve Anadolu Halk Hikâyelerinde Kahramanların Âşık Olması ile İlgili Motifler ve Bunların Yapısı”, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, S 3, s.61-91 Çağın, Sabahattin. (2006), “Soğuk Kış Gecelerinden Gelen Müsameretnâme”, Eşik Cini Dergisi, S 2, s. 102-103. Duymaz, Recep. (2000), “Muhayyelât’ın Anlatı Geleneğimizdeki Yeri”, Hece Dergisi, S 46-47, s. 64-72. Ecevit, Yıldız. (2001), Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, İletişim Yayınları, İstanbul. Holbrook, Victoria R. (1998), Aşkın Okunmaz Kıyıları: Türk Modernitesi ve Mistik Romans (Çev.) Erol Köroğlu- Engin Kılıç, İletişim Yayınları, İstanbul. İnci, Handan. (2006), “İnce, Oldukça Kıymetli, Biraz Çabuk Yapılmış, Fakat İnşaatı Bitmeden Yarım Kalıvermiş Bir Köprü: Nâbizâde Nâzım”, Eşik Cini, S 1, s. 33-37. Kavruk, Hasan. (1998), Eski Türk Edebiyatında Mensur Hikâyeler, MEB Yayınları, İstanbul. Kaya, Akif Hasan. (2014), Ölmüş Oyuncaklar Müzesi, İz Yayınları, İstanbul. Kaya, Doğan. (1994), Sivaslı Hikâyeci Ahmet Bozkurt ve “Mehmet ile Nigâr Hikâyesi”. Erciyes Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, S 193, s.25-26 Kortantamer, Tunca. (2004), “Türk Edebiyatında “Gelenek ve Modernlik” Tartışmaları Üzerine”, Eski Türk Edebiyatı-Makaleler, (Editörler: Şerife Yağcı/Fatih Ürken ), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, s. 100-113. Kortantamer, Tunca. (1993), Eski Türk Edebiyatı-Makaleler, Akçağ Yayınları, Ankara. Kortantamer, Tunca. (1997), Nev’î-Zâde Atâyî ve Hamse’si, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İzmir. Köse, Nesrin. (1993), Seyfülmülük Hikâyeleri Üzerinde Mukayeseli Bir Araştırma, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. Köse, Nesrin. (e-makale), “Seyfülmülük Hikâyeleri ve Çocuksuzluk”, Http://turkoloji.cu.edu.tr/halk%20edebıyatı/halk_ed_ana.php (Erişim tarihi: 25.02.2017) Lekesiz, Ömer. (2000), “Öykücülüğümüzde Dönemler”, Hece Dergisi, S 46-47, s. 18-26. Levend, Agâh Sırrı. (1967), “Divan Edebiyatında Hikâye”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten, Türk Dil Kurumu, Ankara, s. 71-117. Mazıoğlu, Hasibe. (1992), “Divan Edebiyatında Hikâye”, Doğumunun Yüzüncü Yılında Ömer Seyfettin, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara. Mengi, Mine. (2007), “Eski Türk Edebiyatında Nesir: Gelişimi ve Kaynakçası”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C 5, S10, s. 43-76. Özalp, N. Ahmet. (2016), Aşk Gölünde Yüzen Canlar, C 3, Büyüyenay Yayınları, İstanbul. Özgül, M. Kayahan. (2000), “Hikâyenin Romanı”, Hece Dergisi, S 46-47, s. 33-41. Tanpınar, A.Hamdi. (1988), 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Çağlayan Yayınları, İstanbul. Tosun, Necip. (2007), “Öyküde Bir İmkan Olarak Postmodern Açılım”, Hece Öykü Dergisi, S 24, s.78-82. Ünlü, Osman. (2011), Modern Araştırmacının Klâsik Hikâyeye Bakışı. Tübar-XXIX-2011- Bahar, s.462-474 Ünlü, Osman. (2007), “Ömer Seyfettin’in “Tos” Hikâyesinde Klâsik Kısa Hikâye Geleneği Etkileri”, Ege Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, S XIII, İzmir, s. 235-250. Yılmaz Daşcıoğlu; Okan Koç. (2009), "Batı Tarzı Türk Hikâyesinin Doğuşu ve Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Ana Temalar", http://www.turkish studies ınternational periodical for the languages, literature and history of turkish or turkic, vol. 4, pp. 799 - 900, ıssn:, doı:, winter, 2009 (Erişim Tarihi: 25.02.2017)