M. ORHAN OKAY’IN SANAT, EDEBİYAT VE ŞİİR HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2020, Sayı: Prof. Dr. M. Orhan Okay Özel Sayısı, 296 - 309, 28.12.2020

Mahir Karacar

https://doi.org/10.28981/hikmet.823547

Öz

Öz
Orhan Okay, 1931 yılında İstanbul’un Balat semtinde doğmuştur. İlk eğitimini amcasından alan Okay, ilkokulu Balat’taki mahalle mektebinde okumuş, ortaokulu ise Edirnekapı ortaokulunda bitirmiştir. Lise eğitimini Vefa Lisesinde tamamlayan Orhan Okay, buradaki öğretmenleri Nurettin Topçu ve Behice Kaplan’ın etkisinde kalmıştır. Behice Kaplan’ın tesiriyle edebiyata yönelen Orhan Okay, üniversite eğitimini tamamladıktan sonra bir süre Anadolu’da öğretmenlik yaptıktan sonra Erzurum’da Atatürk Üniversitesinde akademisyenlik hayatına başlamıştır. Ömrünü okumaya ve yazmaya adayan Orhan Okay geride çok kıymetli eserler bırakmıştır. Okay da diğer araştırmacılar gibi sanatı tasnif etmiştir. Orhan Okay’a göre edebiyat diğer sanat dallarına göre daha üstündür. Edebiyatın bu üstünlüğü kullandığı malzemenin dil olmasından ileri gelmektedir. Okay’a göre bunun ilk nedeni edebî eserin diğer sanat dallarına göre sanatseverlerle buluşmasının daha kolay olmasıdır. Okay, mimari, heykel ve resim sanatlarının edebiyata göre sanatseverlere ulaşmasının daha zor olduğunu düşünmektedir. Okay’a göre edebiyatın üstün olduğu bir diğer nokta ise malzemesi dil olduğu için edebiyatta ruh olmasıdır. Yine edebiyat dil malzemesi sayesinde kendini daha iyi ifade etmektedir. Orhan Okay, şiir hakkında da kıymetli görüşler öne sürmektedir. Orhan Veli’nin Garip poetikasına değinen Okay, Orhan Veli’nin şiirden söz sanatlarını ve kafiyeyi atmasını eleştirir. Okay’a göre nazım şekilleri, vezin, kafiye ve söz sanatları şiir için gerekli unsurlardır. Okay, Orhan Veli’nin de zamanla bu görüşünde esneklik sağladığını ifade etmektedir.

Anahtar Kelimeler

M. Orhan Okay, Sanat, Edebiyat, Şiir

Kaynakça

• Akkuş, Metin. (2017), “Prof. Dr. M. Orhan Okay’ın Ardından Yeni Hatırlamalar ve Yeniden Okumalar”, TYB AKADEMİ, S 22, s.87-96.
• Alyılmaz, Cengiz. (2018), “Prof. Dr. M. Orhan Okay’ın Ölümünün I. Yıl Dönümü Münasebetiyle”, Türk Dili, S 794, s.68-73.
• Gündüz, Osman. (2017), “Usta Bir Tanpınar Yorumcusu Olarak Orhan Okay”, TYB AKADEMİ, S 22, s.63-74.
• Karataş, Turan. (2017), “Necip Fazıl’a Akademinin Kapılarını Açan Hoca: Prof. Dr. M. Orhan Okay”, TYB AKADEMİ, S 22, s.55-62.
• Okay, M. Orhan. (2015), Sanat ve Edebiyat Yazıları, Dergâh Yayınları, 4. Basım, İstanbul.
• Paksoy, Hüseyin. (2017), “Orhan Okay’ın Açtığı Yolda Beşir Fuad ve Metafizik Başkaldırı”, TYB AKADEMİ, S 22, s.109-122.
• Şimşek, Tacettin. (2017), “Orhan Okay’ın Balat’ı”, TYB AKADEMİ, S 22, s.97-108.
• Törenek, Mehmet. (2017), “Batılılaşma ve Türk Edebiyatı Dolayısıyla Batılılaşma Sorunu”, TYB AKADEMİ, S 22, s.25-32.
• Uçman, Abdullah. (2017), “Hocaların Hocası Orhan Okay Üzerine”, TYB AKADEMİ, S 22, s.9-24.