ÂŞIK VEYSEL’İN “ÇİĞDEM DER Kİ” ŞİİRİNDE ÇİÇEKLER: ÇİĞDEM, LÂLE, SÜMBÜL VE NEVRUZ

Yıl 2023, Sayı: ÂŞIK VEYSEL HATIRASINA GELENEK VE EDEBİYAT ÖZEL SAYISI, 240 - 251, 01.10.2023

Sinan Cereyan

https://doi.org/10.28981/hikmet.1315053

Öz

Klasik Türk şiirinde bitkiler, çiçekler ve doğa önemli bir yer teşkil etmektedir. Bu durum birçok divan şairinin şiirlerini süslemiştir. Divan şiiri gibi halk şiiri ve türkülerde de çiçek ve doğa çok sık anılmaktadır. Âşık Veysel’in şiirlerinde çiçekler genellikle doğal güzelliklerin sembolü olarak kullanılır ve insani duyguları yansıtır. Çiçekler, hayatın kısa süreliğini ve geçiciliğini simgelerken, aynı zamanda güzellik, sevgi, umut ve huzur gibi duyguları ifade eder.
Âşık Veysel’in “Çiğdem Der ki” adlı şiiri, çiçek temasını ele alan şiirlerinden biridir. Veysel’in, bu şiirinde, yer verdiği çiçekler; klasik şiirimiz başta olmak üzere halk şiirimizi ve türkülerimizi süsleyen çiçeklerdir. Bu çiçeklere Âşık Veysel’in gözünden bakınca, çiçeklere dokunduğunu, hissettiğini, çiçeğe adeta can yüklediğini ve ayrıca yiğidin başına bela açtığını söyleyebiliriz.
Bu çalışma Âşık Veysel’in “Çiğdem Der ki” şiiriyle sınırlıdır. Onun bu şiirinde çiçeklere nasıl bir duygu yüklediği ve çiçeklerin kendi ağızlarından tabiatı, mekânı ve konumlarını nasıl gördükleri tahlil edilecektir. Âşık Veysel, çiçekler vasıtasıyla insanlara bazı mesajlar vermekte ve dünyanın özüne ve yaşamın kıymetine ilişkin önemli bir anlatıda bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Âşık Veysel, Şiir, Çiçek, Doğa.

Kaynakça

• Açıl, Berat. “Klasik Türk Şiirinde Estetik Bir Unsur Olarak Çiçekler”. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi 5, (2015), 1-28.
• Alptekin, Ali Berat. Âşık Veysel, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını, 2009.
• Andım Uçar, Gülşah - Göher Vural, Feyzan. “Kerkük’ten Anadolu’ya Türkülerde Kuşlar ve Çiçekler”. Türk Dünyası Araştırmaları 126/248, (2020), 179-198.
• Ayvazoğlu, Beşir. Güller Kitabı, İstanbul: Kapı Yayınları, 2017.
• Bakiler, Yavuz Bülent. Âşık Veysel, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1989.
• Bayram, Yavuz. “Klasik Türk Şiirinde Duyguların Dili: Çiçekler”. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 2/4, (2007), 209-219
• Doğan, Hasan. “Klasik Türk şiirinde Çiçekler”, Çiçek Kitabı, Haz. Emine Gürsoy Nasakli, İstanbul: Dergâh Yayınları, 2018.
• Duran, Remzi. “Türk Süsleme Sanatlarının Ortak Motifi Nevruz Çiçeği”. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 2, (1997), 125-171.
• Kaya, Doğan. Âşık Veysel, Ankara: Akçağ yayınları, 2011.
• Macit, Muhsin. Divan Şiirinde Âhenk Unsurları, İstanbul: Kapı Yayınları, 2005.
• Oğuzcan, Ümit Yaşar. Âşık Veysel Şatıroğlu Dostlar Beni Hatırlasın, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları, 1973.