Shamsaddïn Sivàsï’s “Amr-i llàhï and Hujjat-i llàhï” Named Treatise

Yıl 2016, Cilt: 15 Sayı: 30, 527 - 547, 30.12.2016

Hamide ‎ Ulupınar

https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.285762

Öz

Shamsaddïn Sivâsï. founder Shamsiyya branch of Khalwatiyya order, is sufi and poet, who lived in the region Sivas during the Ottoman Empire in the sixteenth century. He was accepted as “hams own" for which he wrote more than five work masnavi style. He wrote many works on different subjects in poems and prose. In his “Amr-i llâhï and Hujjat-i llâhï” named treatise written by edict style Shamsaddïn Sivâsï has presented quite succinctly worldly life of a man and the struggle with his nafs (soul) and the importance of correct understanding of the divine commandments without complying with hewâ (bad desires). The solutions he offered in his treatise are also practical implementations for the contemporary problems of human beings in this century. In this study after introduced briefly in this life of Shamsaddïn Sivâsï, “Amr-i llâhï and Hujjat-i llàhT named treatise will be transferred alphabet of today. Analysis of the treatise to be done by comparing the Ottoman document edict and hujjat, it will be presented Sivàsfs mystical views contained in this treatise.

Anahtar Kelimeler

Shamsaddïn Sivâsï, Amr-i llâhï, Huccet-i llàhï, Edict, Hujjat

Şemseddîn-i Sivâsî’nin “Emr-i İlâhî ve Hüccet-i İlâhî”Adlı Risâlesi

Öz

Halvetiyye tarîkatının Şemsiyye kolunun kurucusu Şemseddîn-i Sivâsî, on altıncı yüzyılda Osmanlı Devleti döneminde Sivas bölgesinde yaşamış mutasavvıf ve şairdir. Mesnevî tarzında beşten fazla eser yazdığı için “hamse sahibi” olarak kabul edilmiştir. Farklı konularda manzum ve mensur çok sayıda eser yazmıştır. Şemseddîn-i Sivâsî, ferman ve hüccet üslubuyla yazdığı “Emr-i İlâhî ve Hüccet-i İlâhî” isimli risâlesinde bir insanın dünya hayatını ve nefsiyle olan mücadelesini, ilâhî emirlerin hevâya uymadan doğru anlaşılmasının önemini oldukça özlü bir biçimde sunmuştur. İnsanın nefsinin kötü emirlerinden kurtuluş mücadelesinde sunduğu çözümler günümüz insanının da dertlerine deva olabilecek niteliktedir. Bu çalışmada Şemseddîn-i Sivâsî’nin kısaca hayatı tanıtıldıktan sonra “Emr-i İlâhî ve Hüccet-i İlâhî” isimli risâlesi günümüz alfabesine aktarılacaktır. Risâlenin tahlili Osmanlı belgesi ferman ve hüccetle kıyaslanarak yapılacak, Sivâsî’nin bu risâlesinde yer alan tasavvufî görüşleri sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Şemseddîn-i Sivâsî, Emr-i İlâhî, Hüccet-i İlâhî, Ferman

Kaynakça

• Abdülbâkî Gölpınarlı, “Şemseddin Sivâsî”, İslam Ansiklopedisi, Milli Eğitim Bakanlığı Basımevi, İstanbul
• Abdülkāhir Sühreverdî, Dervişliğin Âdâbı, haz.: Hamide Ulupınar, Gelenek yay., İstanbul 2010.
• Abdülkerîm b. Hevâzin Kuşeyrî, Kuşeyrî Risâlesi, haz.: Süleyman Uludağ, Dergah yay., İstanbul 1999.
• Betül Gürer, Molla Fenârî’nin Varlık ve Bilgi Anlayışı, İnsan yay., İstanbul 2016.
• Ethem Cebecioğlu, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Rehber yay., Ankara 1997.