On The Possibility Of Living Under Non-Muslim Rule From The Perspective Of Islamic Law

Yıl 2017, Cilt: 16 Sayı: 32, 433 - 461, 30.12.2017

Muammer Arangül

https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.378963

Cited By: 1

Öz

As it is in the history, millions of Muslims today live under the rule of non-Muslims. Today, however, this has reached a quantity that is incomparable to the past. Muslims were not willing to legitimize the dominance of non-Muslims for various reasons during periods when they had countries they lived freely and/or in welfare. But as the historical reality begins to turn away from them politically and economically, they have begun to think that this may be possible provided that they comply with some Islamic principles. In my article, I hope that the minds of some Muslims living in nonMuslim countries will be enlightened to a certain extent and to contribute to the solution of the problem, by examining how it is handled in the fiqh literature. 

Anahtar Kelimeler

Dar al-Islam, Dar Al-Harb, Hijra, Shaair al-Islam, Non-Muslim Rule

Gayrimüslim Hâkimiyeti Altında Yaşamanın Fıkhî Açıdan İmkânı Üzerine

Öz

Tarihte olduğu gibi günümüzde de milyonlarca müslüman, gayrimüslimlerin hâkimiyeti altında yaşamaktadır. Ancak günümüzde bu, geçmişle karşılaştırılması mümkün olmayan bir niceliğe ulaşmıştır. Müslümanlar, refah içinde özgürce yaşadıkları ülkelere sahip oldukları dönemlerde, değişik gerekçelerle gayrimüslimlerin hâkimiyetini meşru görmeye yanaşmamışlar; ancak tarihsel gerçeklik siyasi ve ekonomik açıdan onlardan yüz çevirmeye başladıkça, onlar da bunun bazı İslami prensiplere riayet etmek şartıyla mümkün olabileceğini düşünmeye başlamışlardır. Makalemizde, konunun fıkıh literatüründe nasıl ele alındığını incelemek suretiyle gayrimüslim ülkelerde yaşayan müslümanları bir nebze olsun aydınlatmayı ve problemin çözümüne katkı sağlamayı umuyoruz.

Anahtar Kelimeler

Dârülislâm, Dârülküfür, Hicret, Şeâiru’l-İslâm

Kaynakça

• Abou El Fadl, Khaled. «Islamic law and Muslim minorities: The juristic discourse on Muslim minorities from the second/eighth to the eleventh/seventeenth centuries.» Islamic Law and Society (1994): 141-187. —. «Legal Debates on Muslim Minorities: between rejection and accommodation.» The Journal of Religious Ethics 22.1 (1994): 127-162. Adevî, Ali b. Ahmed b. Mükerremillah es-Saîdî (v. 1189/1825). Hâşiyetü’lAdevî alâ Kifâyeti’t-tâlibi’rabbânî. tahk.: Ahmed Hamdi İmam. c. IV, Kahire, 1989. Begavî, Ebu Muhammed el-Hüseyn b. Mesud (v. 516/1122). Meâlimü’t-tenzîl. tahk.: Osman Cuma Damiriyye, Sülayman Müslim Harş, Muhammed Abdullah Nemr. c. VIII, Riyad: Dâru Taybe, 1411/1990. Buhûtî, Şeyh Mansur b. Yunus b. Selahaddin el-Hanbelî (v. 1051/1641). Keşşâfü’l-kınâ‘ an metni’l- İkna‘. tahk.: Muhammed Emin Zinnâvî. c. V, Beyrut: Âlemü’l-Kütüb, 1997/1417. Büyükkara, Mehmet Ali. “Vehhâbîlik”, DİA, XLII, 611-615. Cessâs, Ebu Bekir Ahmed b. Ali er-Râzî (v. 370/980). Ahkâmü’l-Kur’ân. tahk.: Mahmud es-Sâdık Kamhâvî. c. V, Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî & Müessesetü’t-Târîhi’l-Arabî, 1992. Hâzin, Alâeddin Ali b. Muhammed b. İbrahim el-Bağdâdî (v. 741/1341). Lübâbü’t-te’vîl fî meâni’t- tenzîl. tahk.: Abdüsselam Muhammed Ali Şahin. c. IV, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ilmiyye, 1425/2004. İbn Abdilber, Ebû Ömer Cemaleddin Yusuf b. Abdullah b. Muhammed Kurtubî Nemerî (v. 463/1071). el-Kâfî fî fıkhi ehli’l-Medîneti’l-Mâlikî. 2. Baskı. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’lilmiyye, 1992/1413. İbn Balabân, Ebü’l-Hasan Alaeddin Ali b. Balaban b. Abdullah (v. 739/1339). Sâhihu İbn Hibbân bi-tertîbi İbn Balabân. tahk.: Şuayb el-Arnaût. c. XVIII, Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1414/1993. İbn Bâz, Abdulazi b. Abdullah b. Abdurrahman (v. 1420/1999). Mecmûu Fetâvâ ve makâlât mütenevvi‘ a. c. XXIV, Riyad: Dâru’l-Kâsım, 1420/1999. İbn Cüzey, Ebu’l-Kâsım Muhammed b. Ahmed el-Kelbî (v. 741/1340). et-Teshîl li-ulûmi’t-tenzîl. tahk.: Muhammed Sâlim Hâşim. c. II, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’lİlmiyye, 1415/1995. İbn Hacer el-Askalânî, Ebü’l-Fazl Şehabeddin Ahmed (v. 852/1449). Fethü'l-Bârî bi-şerhi Sahîhi’l- Buhârî. tahk.: Nazar Muhammed el-Firyâbî. c. XVII, Riyad: Dâru Taybe, 2005/1426. İbn Hazm, Ebû Muhammed b. Ali b. Ahmed b. Saîd ez-Zâhirî (v. 456/1064). el-Muhallâ. tahk.: Ahmed Muhammed Şakir. c. XI Kahire: İdaretü’tTıbaati’l-Müniriyye, 1347-1352. İbn Hişam, Ebu Muhammed Cemaleddin Abdülmelik (v. 213/828). es-Siretü’n-nebeviyye. tahk.: Ömer Abdüsselam Tedmürî. 3. Baskı. c. IV, Beyrut: Dârü’lKitâbi’l-Arabî, 1990/1410. İbn Kesîr, Ebü’l-Fida İmadüddin İsmail b. Ömer (v. 774/1373). el-Bidâye ve’n-nihâye. tahk.: Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türkî. c. XXI, Cize: Dâru Hicr, 1997/1418. İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed (v. 620/1223). el-Muğnî şerhu Muhtasaru’l-Hırakî. tahk.: Abdullah b. Abdulmuhsin et- Türkî & Abdülfettah Muhammed el-Hulv. 3. Baskı. c. XV, Riyad: Dâru Âlemu’lKütüb, 1997. İbn Rüşd, Ebü’l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Kurtubî (v. 520/1126). el-Beyân ve’t-tahsîl. tahk.: Ahmed el-Habbâbî XX c. Beyrut: Dâru'l-Garbi’l-İslâmî, 1988/1408. —. el-Mukaddimâtü’l-mümehhidât. tahk.: Muhammed Hacci. c. III, Beyrut: Dârü’l-Garbi’l-İslâmî, 1988. İbn Useymîn, Muhammed b. Sâlih (v. 1421/2001). Mecmûu fetâvâ ve rasâili fadîleti’ş-şeyh Muhammed b. Sâlih el-Useymîn. tahk.: Fahd b. Nâsır b. İbrahim es-Süleyman. c. XXIX, Riyad: Dâru’s-Süreyyâ, 1994/1414. İbnü’l-Hâc, Ebu Abdullah Muhammed el-Abderî (v 737/1336). el-Medhal. c. IV, Kahire: Mektebetü Dâru’t-Türâs, ts. Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr (v. 671/1273). elCâmi‘ li-ahkâmi’l- Kur’ân. tahk.: Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî. c. XIV, Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 2006/1427. Lewis, Bernard. «Legal and Historical Reflections on the Position of Muslim Populations under non-Muslim Rule.» Journal Institute of Muslim Minority Affairs 13.1 (1992): 1-16. Masud, Muhammad Khalid. «Being Muslim in a Non-Muslim Polity: Three Alternate Models.» Journal Institute of Muslim Minority Affairs 10.1 (1989): 118-128. Mâverdî, Ebü’l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habib (v. 450/1058). el-Hâvi’l-kebîr. tahk.: Adil Ahmed Abdülmevcud & Ali Muhammed Muavviz. c. XVIII, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994/1414. Miller, Kathryn A. «Muslim Minorities and The Obligation to Emigrate to Islamic Territory: Two Fatwas from Fifteenth-Century Granada.» Islamic Law and Society 7.2 (2000): 256-288. Necdî, Abdurrahman b. Muhammed b. Kâsım el-Âsımî (v. 1392/1972). ed-Dürer es-seniyye fi’l-ecvibeti’n- Necdiyye. 5. Baskı. c. XVI, 1995/1416. Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Muhyiddin Yahyâ b. Şeref (v. 676/1277). Ravzatü’t-tâlibîn. tahk.: Adil Ahmed Abdülmevcud & Ali Muhammed Muavvaz. c. VIII, Riyad: Dâru Âlemü’l-kütüb, 2003/1423. Ramazan, Tarık. Avrupalı Müslüman Olmak. çev.: Ayşe Meral. İstanbul: Anka Yayınları, 2005. Râzî, Ebû Abdullah Fahreddin Muhammed b. Ömer Fahreddin (v. 606/1209). Mefâtîhü’l-gayb. c. XXXII, Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1401/1981. Saeed, Abdullah. «Muslims under non-Muslim Rule.» Gilsenan, Anthony Reid and Michael. İslâmîc Legitimacy in a Plural Asia. New York: Routledge, 2007. Sahnûn, Abdüsselam b. Saîd et-Tenûhî (v. 240/854). el-Müdevvenetü’l-kübrâ. c. VI, Kahire: Matbaatü’s- Saâde, 1323. Sâvî, Ahmed (v. 1241/1825). Bulgatü’s-sâlik li ekrabi’l-mesâlik ale’ş-şerhi’s-sağîr li Ahmed ed-Derdîr. tahk.: Muhammed Abdüsselam Şahin. c. I Beyrut: Dârü’lKütübi’l-İlmiyye, 1995/1415. Seâlibî, Ebû Zeyd Abdurrahman b. Muhammed b. Mahluf el-Cezâirî (v. 875/1470). el-Cevâhirü’l- hisân fi tefsîri’l-Kur’ân. tahk.: Ali Muhammed Muavviz & Adil Ahmed Abdülmevcûd. c. V, Beyrut: Dâru İhyâi’t-türâsi’l-Arabî, 1418/1997. Serahsî, Ebû Bekr Şemsüleimme Muhammed b. Ahmed b. Sehl (v. 483/1090). el-Mebsût. c. XXX,- Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, ts. —. Şerhu’s-Siyeri’l-kebîr. tahk.: Selâhaddin el-Müneccid. c. V, Kahire: Câmi‘atü’d-Düveli’l-Arabiyye, 1971. Shadid, Wasif ve Sjoerd Van Koningsveld. «Loyalty to a non-Muslim Government: An Analysis of Islamic Normative Discussions and of the Views of some Contemporary Islamicists.» Koningsveld, W.A.R. Shadid and P.S. Van. Political Participation and Identities of Muslims in non-Muslim States. Kampen The Netherlands: Kok Pharos Publishing House, 1996. 84-114. Şâfiî, Ebû Abdullah Muhammed b. İdris b. Abbas 204/820. el-Üm. tahk.: Rıfat Fevzi Abdulmuttalib. c. XI, Mensûra: Dâru’l-Vefâ, 2001/1422. Şevkânî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ali b. Muhammed el-Havlânî (v. 1250/1834). Fethu’l-kadîr el-câmi‘ beyne fenneyi’r-rivâye ve’d-dirâye min ilmi’t-tefsîr. Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, 2007/1428. —. Neylü’l-evtâr şerhu Munteka’l-ahbâr. c. VIII, Kahire: Mustafa el-Babi el-Halebî, 1971. Şeybânî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Hasen b. Ferkad (v. 189/805). el-Hucce alâ ehli’l-Medîne . tahk.: Seyyid Mehdî Hasan el-Kîlânî. 3. Baskı. c. IV, Beyrut: Âlemü’l-kütüb, 1983/1403. Şirâzî, Ebû İshak Cemaleddin İbrâhim b. Ali b. Yusuf (v. 476/1083). el-Mühezzeb fıkhi’l-İmâmi’ş- Şâfiî. tahk.: Zekeriyya Umeyrât. c. III, Beyrut: Dâru’lKütübi’l-İlmiyye, 1995/1416. Şirbînî, Şemseddin Muhammed b. el-Hatîb (v. 977/1570). Muğni’l-muhtâc ila ma‘rifeti meânî elfâzi’l- Minhâc. c. IV, Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, 1997/1418. Taberî, Ebû Cafer İbn Cerir Muhammed b. Cerir b. Yezid (v. 310/923). Tefsîrü’t-Taberî = Câmiü’l- beyân an te’vîli âyi’l-Kur’ân. tahk.: Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî. c. XXIV, Kahire: Hicr, 2001/1422. Tubulyak, Süleyman Muhammed. el-Ahkâmu’s-siyâsiyye li’l-ekalliyâti’l-Müslime fi’l-fıkhi’l-İslâmî. Beyrut: Dâru’n-Nefâis & Dâru’l-Beyârik, 1997. Van Koningsveld, P. s. ve G. A. Wiegers. «The Islamic Statute of The Mudejars in the Light of a New Source.» Al-Qantara 17.1 (1996): 19-58. Venşerîsî, Ebü’l-Abbas Ahmed b. Yahyâ et-Tilimsani (v. 914/1508). el-Mi‘yarü’l-mu‘rib ve’l-câmii’l- Magrib ‘an fetâvâ ehli İfrîkiyye ve’l-Endelüs ve’l-Mağrib. c. XIII, Beyrut: Dârü’l-Garbi’l- İslâmî, 1981. Wensinck, Arent Jean (v. 1358/1939). el-Mu‘cemü’l-müfehres li-elfâzi’lhadîsi’n-nebevî = Concordance et indices de la tradition musulmane. c. VII, Leiden: E. J. Brill, 1936.