Sağlık Politikalarıyla Hemşirelik

Yıl 2023, Sayı: 1, 61 - 70, 10.11.2023

Ayşe Çalmaz , Gülay Yılmazel

Öz

Giriş: Sağlık politikaları, bir ülkenin veya topluluğun sağlık hizmetlerini düzenlemek, yönlendirmek ve iyileştirmek amacıyla benimsediği stratejiler, yasalar ve yönergelerdir. Bu politikalar, toplumun sağlığını koruma, hastalıkların önlenmesi, sağlık hizmetlerinin erişilebilirliği, kalitesi ve etkinliğinin artırılması gibi çeşitli amaçları içermektedir. Oluşturulan sağlık politikaları her disiplin için önemli olduğu gibi hemşirelik disiplini içinde büyük önem arz etmektedir.
Amaç: Bu literatür çalışması yenilenen sağlık politikalarının hemşirelik disipline yönelik etkileri belirlemek amacıyla yapıldı.
Yöntem: Derleme türünde hazırlanan çalışma son beş yılda yayınlanan literatür taranarak araştırmacılar tarafından hazırlanmıştır.
Bulgular: Araştırma kapsamına alınan çalışmalar sağlık politikalarının hemşirelik mesleği adına olan gelişimleri ortaya koyan önemli sonuçlar içermektedir. Bu derlemede, sağlık politikalarının sağlık hizmetleri kalitesi ve hemşirelik disiplini konusunda rehber olacak yöntemler ele alınmıştır. Literatürde yapılan çalışmalarda sağlık politikalarının oluşturulmasında; sağlık hizmetlerine erişimin sağlanması, hastalıkların önlenmesi, sağlık kalite ve güvenliği, sağlık bilgi sistemleri ve toplumun katılı olarak temel bileşenler belirlenmiştir. Aynı zamanda disiplinlerin yasalarla desteklenmesi, eğitim çeşitliliğinin kaldırılması, sağlık hizmetlerinde insan gücünün artırılması, görev/yetki ve sorumlulukların tanımlarının yapılması ve değerlendirilmesi hemşirelik adına sağlık politikalarının gelişmesindeki önemli faktörler olarak belirlenmiştir.
Sonuç: Çalışmada sağlık politikalarının oluşturulmasında sağlık hizmetlerinin herhangi bir alanına yönelik sorunların belirlenmesi, değerlendirilmesi, çözüm önerileri, karar aşamaları, uygulanmaları ve sürdürülebilir olması önemlidir. Bu nedenle oluşturulan her politika sonucu oluşabilecek çıktılar göz ardı edilmeden sağlık politikalarının oluşturulmasındaki tüm aşamalarda hemşirelere yer verilmesi oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık politikaları, hemşirelik disiplini, hemşirelik ve sağlık politikaları

Etik Beyan

Hazırladığım derleme türü çalışmanın bütün aşamalarında bilimsel etiğe ve akademik kurallara riayet ettiğimi, çalışmada doğrudan veya dolaylı olarak kullandığım her alıntıya kaynak gösterdiğimi, yararlandığım eserlerin Kaynaklar’da gösterilenlerden oluştuğunu,etik kurallara aykırı davranılmadığını taahhüt ve beyan ederim.

Destekleyen Kurum

Yoktur

Kaynakça

• Acımış, N. M., & Kılıç, B. B. (2021). Cumhuriyet (1928-1973) Döneminde sürdürülen sağlığın geliştirilmesi mücadelesinde halk sağlığı temaları. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 11(1), 30-39.
• Açıkgöz, G., & Baykal, U. (2023). Yasal düzenlemeler çerçevesinde hemşirelerin mesleki rolleri ve özerklik. Istanbul Kent University Journal of Health Sciences, 2(1), 29-34.
• Ak, S. (2021). Geçmişten günümüze Türkiye'nin sağlık politikaları. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 20(1), 28-36.
• Altındağ, Ö., & Yıldız, A. (2020). Türkiye’de sağlık politikalarının dönüşümü. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 157-184.
• Annesley S. H. (2019). The implications of health policy for nursing. British Journal of Nursing (Mark Allen Publishing), 28(8), 496–502. https://doi.org/10.12968/bjon.2019.28.8.496
• Barsbay, M. Ç. (2021). Tüm politikalarda sağlık yaklaşımının değerlendirilmesi. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 6(2), 191-199.
• Başli, M., & Metin, T. (2022). Hemşirelikte önemli bir kavram: hemşirelikte uzmanlık ve ülkemizdeki mevcut durumu. Genel Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(2), 187-196.
• Benton, D. C., Watkins, M. J., Beasley, C. J., Ferguson, S. L., & Holloway, A. (2020). Evidence-based policy: nursing now and the importance of research synthesis. International Nursing Review, 67(1), 52–60. https://doi.org/10.1111/inr.12572
• Cansever, İ. H. (2022). Sağlık politikası analizi: kavram, yöntem ve teknikler. Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 3(3), 69-92.
• Chiu, P., Cummings, G. G., Thorne, S., & Schick-Makaroff, K. (2021). Policy advocacy and nursing organizations: a scoping review. Policy, Politics & Nursing Practice, 22(4), 271–291. https://doi.org/10.1177/15271544211050611
• Çamlıca, T. (2021). Historical development of nursing education. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi, 29(1), 142-147.
• Emiroğlu, A., & Öztürk, H. (2021). Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinden 2020’li yıllara pandemiyle mücadele’nin sağlık politikaları bağlamında mukayeseli incelenmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 11(3), 512-526.
• Erdoğan, T., Türedi, G. K., & Gökhan, A. B. A. (2019). Son dönem sağlık politikalarının hemşirelik mesleğine etkisi. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ve Araştırmaları Dergisi, 1(2), 130-142.
• Fawcett J. (2022). Thoughts about health policies. Nursing Science Quarterly, 35(3), 378–382. https://doi.org/10.1177/08943184221092444
• Girgin, B., Yıldırım, A., & Kıskaç, N. (2023). Hemşirelerde mesleki kaygıya neden olan faktörler. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 27(2), 94-100.
• Gül, Ş. (2019). Bakım kavramı ışığında hemşirelik bakımı ve etkileyen faktörler. ACU Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(2), 129-134.
• Heinen, M., Van Oostveen, C., Peters, J., Vermeulen, H., & Huis, A. (2019). An integrative review of leadership competencies and attributes in advanced nursing practice. Journal of Advanced Nursing, 75(11), 2378–2392. https://doi.org/10.1111/jan.14092
• İkizler, H. (2023). Türkiye’de gençlerin sağlığa erişimi ne ölçüde karşılanıyor? Current Perspectives in Social Sciences, 27(3), 203-210.
• İşlek, E., Özatkan, Y., Uslu, M. K. B., Arı, H. O., Çelik, H., & Yıldırım, H. H. (2021). Türkiye’de COVID-19 pandemisi yönetimi ve sağlık politikası stratejileri. Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Dergisi, 4(2), 54-65.
• Karaçam, Z., & Eroğlu, K. (2019). Hemşirelik ve ebelik: görev, yetki ve sorumluluklardaki benzerlik ve farklılıklar. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 9(2), 211-227.
• Koçak, C. (2022). Aşı politikaları. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, (61), 70-73.
• Kuşaklı, B. Y., Ateş, A. Y., & Çetin, G. (2019). Hemşirelik mesleğinin kuşaklararası değişimi ve kuşakların yönetimi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 1(3), 203-208.
• Marć, M., Bartosiewicz, A., Burzyńska, J., Chmiel, Z., & Januszewicz, P. (2019). A nursing shortage -a prospect of global and local policies. International Nursing Review, 66(1), 9–16. https://doi.org/10.1111/inr.12473
• Ögenler, O., Akalper, İ., & Okuyaz, S. (2023). Dr. Refik Saydam’dan günümüze sağlık alanındaki gelişim: 100 yıl. In International Conference on Scientific and Academic Research (Vol. 1, pp. 174-180).
• Salvage, J., & White, J. (2019). Nursing leadership and health policy: everybody's business. International Nursing Review, 66(2), 147–150. https://doi.org/10.1111/inr.12523
• Scott, S. M., & Scott, P. A. (2021). Nursing, advocacy and public policy. Nursing Ethics, 28(5), 723–733. https://doi.org/10.1177/0969733020961823
• Soydaş, K., & Seren, A. K. H. (2023). Dünyadaki bazı ülkelerde ve Türkiye’de hemşire istihdamı. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2023;10(1):128-133.
• Yeşiltaş, A., & Gül, İ. (2021). Bir sağlık politika uygulaması olarak obezite vergisine ilişkin toplumun görüşleri. Sağlık ve Toplum Dergisi, 31 (1) 149-158.