Öz
Çeşitli meslekleri icra eden el zanaatkârlarının, ürünleri
nasıl ortaya koydukları, nerelerden ilham aldıkları ve eserlerini yaratırken
hangi kaynaklardan beslendikleri halkbilimciler tarafından merak edilen
konulardan olmuştur. Genel olarak, zanaatkârın üretimleri ile ilgili bütün
desen fikirleri, yaratımları, renk ve materyal seçimleri gibi, ürünün şekil,
boyut ve estetik yapısını içine alan her şey ile sanatçının özgün olarak
üretebildiği, öğrenmeye başladığından bu yana zihninde biriktirdiği yaratım
sayısına repertuar (repertory veya repertoire) denilmektedir. Kavram,
niceliksel bir yapıya sahiptir. Repertuar kavramı halkbilim çalışmalarında
sözlü anlatım türleri ve el sanatları gibi alanlar için, kişinin zihnindeki
maddelerin sayısını ifade etmek için kullanılmaktadır. Halkbilim disiplini
içerisinde repertuar ile ilgili iki hâkim görüş vardır; birincisi sanatçının
repertuarının belirli bir yaşta oluştuğunu ve bir daha değişmeyerek bütün
hayatı boyunca durağan ve aynı kaldığını ifade eder. Bu görüş için repertuar
tamamlanmış ve bitmiş bir üründür. Kavram burada pasiftir. Diğer görüş ise
repertuarın sürekli değiştiğini, eklemeler ve çıkarmalar yapılarak sanatçının
zihninde dinamik halde olduğunu savunmaktadır. Çalışmamız boyunca, saha
çalışması ile elde edilen çalışmalar ışığında, bu iki görüşten hangisinin
gerçeğe daha yakın olduğu üzerine düşünülecektir. Bu çalışma, repertuar üzerine
teorik bilgiler vermekle birlikte, saha çalışması sonucu elde edilen bir takım
folklorik bilgiler sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- CAMBRİDGE Dictionary. (2018). Cambridge Dictionary: https://dictionary.cambridge.org/tr/s%C3%B6zl%C3%BCk/ingilizce/repertoire erişim: 23.05.2018
- ÇOBANOĞLU, Ö. (1998). Sözlü Kompozisyon Teorisi Ve Günümüz Halkbilimi Çalışmalarındaki Yeri.
- DÜNDAR, H. (14). Aşık Ali Cemali Repertuvarından Parçaların Perfrmans Teorisi Kapsamıında Değerlendirilmesi. Millî Folklor, 81-94.
- EVANS, D. (1971). Tommy Johnson . London: Studio Vista.
- GEORGES, R. A. (1994). The Concept of Repertoire in Folkloristics. Western States Folklore Society, 313-323.
- GOLDSTEİN, S. K. (1971). On the Application of Concepts of Active and Inactive Traditions in the Study of Repertoire. Journal of American Folklore, 62-67.
- GÖRKEM, İ. (2000). Çukorovalı Aşık Mustafa Köse ve Hikâye Repertuvarı. Ankara: Akçağ Yayınları.
- HOWELL, D. P. (1992). The Development of Soviet Folkloristics (RLE Folklore). Routledge.
- KÖKTAN, Y. (2015). Trt Repertuvarında Yer Alan Bolu Türkülerinde Söz. Türük, Sayfa:340-355.
- PENTİKİİNEN, J. (1976). Repertoire Analysis. In J. Pentikiinen, Pentikden and Juurikka (p. 267).
- ROBERT A. Georges, M. O. (1995). Folkloristics: An Introduction. Indiana University Press .
- SNEAKERS Magazine. (2016) Erişim: 20.05.2018 http://sneakers-magazine.com/exclusive-interview-randy-the-cobbler/.
- ŞENER, S. (n.d.). Cumhuriyet Dönemi Ttyatrosunun Bir Aydın Yazarı: Sedat Veyis Örnek.
- TAŞLIOVA, M. (2008). Sözel Bilgi Işığında Âşıkların Ezgi Repertuarı Üzerine Tespitler. Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi, 322-355.
- TÜRK DİL KURUMU. (2018). Erişim 23.05.2018 Türk Dil Kurumu : http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=repertuvar
- Tüm Fotoğraflar, Onur HAYIRLI arşivi, 2018
Öz
Folklorists have always wondered how craftsmen create
their works, what inspire them and what are their sources when they are
creating their valuable ‘’art works’’. In general terms, everything which
includes the shape, size and structure of the product like all pattern ideas,
creations, the choice of color and material and the number of patters and
motives which the craftsman know is called repertoire. The term has a
quantitative nature. The concept of repertoire is used for handicrafts and
narratives (like narrating myths) to define the number of items a craftsman has
in his memory. There are two major views in folkloristics: the first one states
that the repertoire of the craftsman or the artist is created at a specific age
and it stays same and stable without changing throughout their life. For this
view, repertoire is something complete and finished. The concept is passive here. The other view
states that repertoire changes all the time and it is dynamic in the craftsman
or the artist’s mind. In this study, we will try to find out which view is
closer to this idea with field work conducted interview with Cebeci who
has a shoe store and studio in Ankara.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- CAMBRİDGE Dictionary. (2018). Cambridge Dictionary: https://dictionary.cambridge.org/tr/s%C3%B6zl%C3%BCk/ingilizce/repertoire erişim: 23.05.2018
- ÇOBANOĞLU, Ö. (1998). Sözlü Kompozisyon Teorisi Ve Günümüz Halkbilimi Çalışmalarındaki Yeri.
- DÜNDAR, H. (14). Aşık Ali Cemali Repertuvarından Parçaların Perfrmans Teorisi Kapsamıında Değerlendirilmesi. Millî Folklor, 81-94.
- EVANS, D. (1971). Tommy Johnson . London: Studio Vista.
- GEORGES, R. A. (1994). The Concept of Repertoire in Folkloristics. Western States Folklore Society, 313-323.
- GOLDSTEİN, S. K. (1971). On the Application of Concepts of Active and Inactive Traditions in the Study of Repertoire. Journal of American Folklore, 62-67.
- GÖRKEM, İ. (2000). Çukorovalı Aşık Mustafa Köse ve Hikâye Repertuvarı. Ankara: Akçağ Yayınları.
- HOWELL, D. P. (1992). The Development of Soviet Folkloristics (RLE Folklore). Routledge.
- KÖKTAN, Y. (2015). Trt Repertuvarında Yer Alan Bolu Türkülerinde Söz. Türük, Sayfa:340-355.
- PENTİKİİNEN, J. (1976). Repertoire Analysis. In J. Pentikiinen, Pentikden and Juurikka (p. 267).
- ROBERT A. Georges, M. O. (1995). Folkloristics: An Introduction. Indiana University Press .
- SNEAKERS Magazine. (2016) Erişim: 20.05.2018 http://sneakers-magazine.com/exclusive-interview-randy-the-cobbler/.
- ŞENER, S. (n.d.). Cumhuriyet Dönemi Ttyatrosunun Bir Aydın Yazarı: Sedat Veyis Örnek.
- TAŞLIOVA, M. (2008). Sözel Bilgi Işığında Âşıkların Ezgi Repertuarı Üzerine Tespitler. Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi, 322-355.
- TÜRK DİL KURUMU. (2018). Erişim 23.05.2018 Türk Dil Kurumu : http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=repertuvar
- Tüm Fotoğraflar, Onur HAYIRLI arşivi, 2018
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Ekim 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 11 Sayı: 2 |