Karesel atama problemi çok farklı alanlarda farklı tipleriyle karşılaşılabilen bir problem türüdür. Birbiri arasında akış olan faaliyet noktalarının birbiri arasında belirli mesafe olan lokasyonlara atanmasına dayanan ve akış ile mesafenin birlikte ele alınması gereken problemin, klasik çözüm yöntemleri ile çözümü oldukça zor olmakta ve çoğunlukla sezgisel algoritmalar ile uygun çözümler elde edilebilmektedir. Çok sık kullanılan sezgisel algoritmalarından biri ise Genetik Algoritma’dır. Genetik Algoritma rassallık içeren prosedürlere sahip, canlıların evrimini taklit eden oldukça başarılı bir yöntemdir. Algoritmanın en önemli prosedürlerinden bir tanesi ise çaprazlama işlemidir. Karesel atama problemi için literatürde sıklıkla pozisyon temelli çaprazlama tercih edilmektedir. Pozisyon temelli çaprazlamada kaç adet noktanın sabit kalacağı ve bu değerin nasıl belirleneceği önemli bir durumdur. Çalışmada, sabit tutulan nokta sayısını önceden belirli değerler ile ele alan klasik Genetik Algoritma yaklaşımları ile önerilen yöntem olan bulanık adaptif yaklaşım kıyaslanmıştır. Yapay zekanın bir türü olan Bulanık Mantık teorisinden faydalanan bulanık adaptif yaklaşım sayesinde algoritmanın çözüm esnasında elde ettiği bilgiler kullanılarak parametreler kontrol edilmekte ve algoritmanın arama yönü daha akıllı bir şekilde değişebilmektedir. Önerilen yöntemin etkinliğini değerlendirebilmek için literatürde yer alan karesel atama problem örneklerinden yararlanılmıştır. Sonuçların değerlendirilmesi ile Genetik Algoritma’da bulanık adaptif yaklaşımın etkinliği ortaya çıkmıştır.
Karesel Atama Problemi Genetik Algoritma Bulanık Mantık Sezgisel Yaklaşımlar Probleme Özgü Yaklaşımlar
The quadratic assignment problem is a type of problem that can be encountered in many different fields. The problem, which is based on the assignment of the points of activity which have flow between each other to locations with a certain distance between each other and where flow and distance has to be handled together, is very difficult to solve by classical solution methods and mostly suitable solutions can be obtained with heuristic algorithms. One of the most frequently used heuristic algorithms is Genetic Algorithm. Genetic Algorithm is a very successful method that simulates the evolution of living things with procedures involving randomness. One of the most important procedures of the algorithm is crossover. For the quadratic assignment problem, position-based crossover is often preferred in the literature. How many points will remain constant and how to determine this value is important for position based crossover. In this study, the classical Genetic Algorithm approaches, which treat the number of fixed points with predetermined values, are compared with the proposed method, fuzzy adaptive approach. By using the fuzzy adaptive approach which uses Fuzzy Logic theory which is a kind of artificial intelligence, the parameters are controlled by using the information obtained by the algorithm during the solution and the search direction of the algorithm can change more intelligently. In order to evaluate the effectiveness of the proposed method, the examples of quadratic assignment problems in the literature were utilized. With the evaluation of the results, the effectiveness of the fuzzy adaptive approach in Genetic Algorithm was revealed.
Quadratic Assignment Problem Genetic Algorithm Fuzzy Logic Heuristic Approaches Problem Specific Approaches
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 13 Sayı: 1 |