AFETLERDEN SONRA ORTAYA ÇIKABİLECEK ÇEVRESEL RİSKLERİN YÖNETİMİ

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 2, 15 - 25, 05.12.2016

Ali Ekşi

Öz

Afet ve çevre yönetimi birbiri ile birçok alanda kesişen ve birbiri ile bütünleşik yürütülmesi gereken iki önemli konudur. Çalışma, afet sonrası hayatta kalımı olumsuz etkileyebilecek çevresel risklerin ve bu risklerin kontrol altında tutulması için yapılması gerekenlerin birlikte değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Çalışmada, literatürde yer bulmuş ve afet deneyimlerinde karşılaşılmış olan afet sonrası çevresel riskler ve bu risklere karşı alınması gereken önlemler konusunda kavramsal bir çerçeve oluşturulacaktır.  Bu gün afetlerde risk yönetiminin önemi tartışmasız olup, risklerin kontrol altında tutulması ve güvenlik açıklarının önlenmesi adına çevre yönetimi son derece önemlidir. Afetlerle çevre yönetiminin tek ilişkisi, risk yönetimi aşamasında değildir. Afetlerden sonra çevre risklerinin kontrol altında tutulamaması, afetin hasarını arttırabilir. Özellikle bulaşıcı hastalık salgınlarıyla oluşabilecek hasar, bazen afetin akut dönemindeki hasardan daha büyük olabilir. Afetlerden sonra, afete bağlı dolaylı ölümlerin engellenebilmesi için afet sonrası çevresel risklerin yönetimi önemlidir. Bunun başarı ile yapılabilmesi için kurumsal ve bireysel görev ve sorumluluklar afet planlarında tanımlanmalı, eylem planları afet sonrası oluşabilecek bölgesel risk faktörleri de dikkate alınarak hazırlanmalıdır. 

Anahtar Kelimeler

Afet Yönetimi, Çevresel Risk Yönetimi, Geçici Barınma Alanları, Bulaşıcı Hastalıklar

Kaynakça

• Akdur, R. (2001) “Afetlerde Çevre Sağlığı Hizmetleri” Afetlerde Sağlık Hizmetleri Yönetimi, Sağlık Projesi Genel Müdürlüğü, Ankara, ss.179-201.
• Bakır, B. ve Hacım, A.K. (2007). “Afetlerde Temiz Su Sorunu”, Afet Tıbbı (Ed.Mehmet Eryılmaz ve Ufuk Dizer), Ünsal Yayınları, Ankara, Ünsal Yayınları, Ankara, ss.589-600.
• Bakırcı, N. (2000) “Afetlerde Halk Sağlığı Hizmetleri” Depremde Uzmanlık Hizmetleri, İstanbul Tabip Odası, İstanbul, ss.63-74.
• Dizer, U. (2007). “Bulaşıcı Hastalık Önlemleri”, Afet Tıbbı (Ed. Mehmet Eryılmaz ve Ufuk Dizer), Ünsal Yayınları, Ankara, Ünsal Yayınları, Ankara, ss.555-564.
• Ekşi, A. (2013). “Nükleer Kaza ve Saldırılarda Bütünleşik Kriz Yönetimi”, Ege Üniversitesi Basım Evi, İzmir.
• Eldridge D. and Tenkate TD. (2006). The role of environmental health in disaster management: an overview and review of barriers and facilitators for action, Rev Environ Health, 21(4):281-94.
• Eryılmaz, M. (2007). ”Afete Giriş”, Afet Tıbbı (Ed. Mehmet Eryılmaz ve Ufuk Dizer), Ünsal Yayınları, Ankara, Ünsal Yayınları, Ankara, ss.3-77.
• Gupta AK. and Nair SS. (2012). Environmental Legislation for Disaster Risk Management, National Institute of Disaster Management, New Delhi, India.
• Güler, Ç. ve Çobanoğlu, Z. (1994). “İnsan ve Hayvan Atıkları Sıvı Atıklar”, Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü, Ankara.
• Güler, Ç. ve Çobanoğlu, Z. (1997). “Afetlerde Çevre Sağlığı Önlemleri” Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü, Ankara.
• Günçıkan, M.N. (2007). “Afetlerde Çevre Sağlığı”, Afet Tıbbı (Ed.Mehmet Eryılmaz ve Ufuk Dizer), Ünsal Yayınları, Ankara, Ünsal Yayınları, Ankara, 573-582.
• Kalkınma Bakanlığı (2014). Afet Yönetiminde Etkinlik, TC Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
• Özgüven, M.A.(2007). “Nükleer ve Radyolojik Afetler, Risk Değerlendirme ve Kontrolü”, Afet Tıbbı (Ed.Mehmet Eryılmaz ve Ufuk Dizer), Ünsal Yayınları, Ankara, ss.1113-1134.
• Ritchie, BW. (2004). Chaos, crises and disasters: a strategic approach to crisis management in the tourism industry, Tourism Management, 25(2004): 669-683.
• Sarp, N. (2007). “Sağlık Hizmetlerinde Afet Yönetimi” Mehmet Eryılmaz ve Ufuk Dizer (Editörler), Afet Tıbbı, Ünsal Yayınları, Ankara, ss.479-500.
• Srinivasm H. (2015). Environmental Management and Disaster Reduction - An Introduction. http://www.gdrc.org/uem/disasters/disenvi/intro.html, Erişim Tarihi; 22 Kasım 2016.
• Topaçoğlu, H. (2007). “Afet ve Planlama”, Afet Tıbbı (Ed.Mehmet Eryılmaz ve Ufuk Dizer), Ünsal Yayınları, Ankara, ss.159-184.
• Westfall F. and Winterburn R. (2015). Disaster Response: Managing The Environmental Risks. http://www.acegroup.com/esis-en/assets/disaster-response-white-paper-final.pdf, Erişim Tarihi; 21 Kasım 2016.
• Yağcı, A. (2007). “Savaş, Göç ve Afetlerde Salgınlar” 5. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi, Antalya.