Covid-19 Salgın Döneminde Okul Psikolojik Danışmanlarında Travma Sonrası Büyüme: Bilinçli Farkındalık ve Acının Dönüştürücü Gücünün Rolü

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 227 - 248, 26.06.2022

Ahmet Uğur , Tuğba Sarı

https://doi.org/10.47793/hp.1075810

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı COVID-19 salgın döneminde okul psikolojik danışmanlarında bilinçli farkındalık ile acının dönüştürücü gücünün travma sonrası büyümenin anlamlı yordayıcıları olup olmadığını ortaya koymaktır. Ayrıca okul psikolojik danışmanlarının travma sonrası büyüme puanlarının çocukluk döneminde travma yaşama durumu ve hizmet yılına göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu araştırmacıların hazırladığı online ölçek formlarını dolduran Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesinde görev yapan 415 okul psikolojik danışmanı oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Acının Dönüştürücü Gücü, Travma Sonrası Büyüme ve Bilinçli Farkındalık Ölçekleri ile araştırmacılar tarafından hazırlanan katılımcı bilgi formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma verileri COVID-19 salgınının en yoğun hissedildiği dönemde çevrimiçi platformlardan elde edilmiştir. Araştırma sonuçları çoklu regresyon analizi, pearson korelasyon analizi, kruskal wallis testi ve bağımsız örneklemler için kullanılan t testi ile elde edilmiştir. Araştırmanın bulguları incelendiğinde okul psikolojik danışmanlarının bilinçli farkındalık puanlarının travma sonrası büyümeyi anlamlı düzeyde yordamadığı ancak acının dönüştürücü gücü puanlarının travma sonrası büyümenin üçte ikisini yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. İlave olarak okul psikolojik danışmanlarının travma sonrası büyümelerinin çocukluk travmasına sahip olma durumuna ve hizmet yılına göre anlamlı düzeyde farklılaştığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 salgını, travma sonrası büyüme, acının dönüştürücü gücü, bilinçli farkındalık

Post-traumatic growth among school counselors during the Covid19 pandemic: The role of mindfulness and transforming power of suffering

Öz

The aim of this study is to reveal whether mindfulness and the transformative power of pain are significant predictors of post-traumatic growth in school counselors during the COVID-19 epidemic period. In addition, it was investigated whether the post-traumatic growth scores of school counselors differ according to their childhood trauma experience and years of service. The study group of the research consists of 415 school counselors working in different regions of Turkey. The data of the study were collected through the Transformative Power of Pain, Post-Traumatic Growth and Conscious Awareness Scales and the participant information form prepared by the researchers. Research data were obtained from online platforms during the period when the COVID-19 pandemic was felt most intensely. Research results were obtained by multiple regression analysis, pearson correlation analysis, kruskal wallis test and t test. When the findings of the study were examined, it was concluded that the mindfulness scores of school counselors did not significantly predict post-traumatic growth, but the transformative power of pain scores predicted two-thirds of post-traumatic growth. In addition, significant differences were observed in the sub-dimensions of post-traumatic growth according to the status of having childhood trauma and years of service.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 pandemic, post-traumatic growth, transformative power of suffering, mindfulness

Kaynakça

• Acar, Y. (2020). Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgını ve turizm faaliyetlerine etkisi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 7-21. https://doi.org/10.32572/guntad.703410
• Aşkin, R., Bozkurt, Y., & Zeybek, Z. (2020). Covid-19 pandemisi: Psikolojik etkileri ve terapötik müdahaleler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 304-318.
• Behan, C. (2020). The benefits of meditation and mindfulness practices during times of crisis such as COVID-19. Irish Journal of Psychological Medicine, 37(4), 256-258. https://doi.org/10.1017/ipm.2020.38
• Bekaroğlu, E., & Yılmaz, T. (2020). COVID-19 ve psikolojik etkileri: Klinik psikoloji perspektifinden bir derleme. Nesne, 8(18), 573-584. https://doi.org/10.7816/nesne-08-18-14
• Bleich, A., Gelkopf, M., & Solomon, Z. (2003). Exposure to terrorism, stres related mental health symptoms, and coping behaviors among a nationally representative sample in Israel. JAMA, 290(5), 612-620. https://doi.org/10.1001/jama.290.5.612
• Bolat, T., Bolat,O. İ., & Taştan, S. (2020). Örgütsel destek, sosyal bağlılık ve dünyaya ilişkin varsayımların travma sonrası büyüme üzerindeki etkisinde acının dönüştürücü gücünün rolü: pozitif psikoloji bağlamında bir değerlendirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(22), 361-402. https://doi.org/10.16953/deusosbil.554080
• Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822-848. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0022-3514.84.4.822
• Büyükcebeci, A. (2019). Çocukluk çağı örselenme yaşantılarının yaratıcı kişilik özellikleri ve aleksitimi ile ilişkisi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(4), 3187-3213. https://doi.org/10.33206/mjss.547022
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri (14. Baskı). Pegem Yayınevi.
• Campbell, A. L. (2019). Racial identity and mindfulness as predictors of post-traumatic growth in black adults experiencing race-based trauma. Florida State University.
• Carlson, L. E., Tamagawa, R., Stephen, J., Drysdale, E., Zhong, L., & Speca, M. (2016). Randomized‐controlled trial of mindfulness‐based cancer recovery versus supportive expressive group therapy among distressed breast cancer survivors (MINDSET), Long‐term follow‐up results. Psycho‐Oncology, 25(7), 750-759. https://doi.org/10.1200/JCO.2012.47.5210
• Chopko, B. A., & Schwartz, R. C. (2009). The relation between mindfulness and posttraumatic growth: A study of first responders to trauma-inducing incidents. Journal of Mental Health Counseling, 34, 363-376. https://doi.org/10.17744/mehc.31.4.9w6lhk4v66423385
• Conversano, C., Di Giuseppe, M., Miccoli, M., Ciacchini, R., Gemignani, A., & Orrù, G. (2020). Mindfulness, age and gender as protective factors against psychological distress during Covid-19 pandemic. Frontiers in Psychology, 11, 1900. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.01900
• Dinçer, D., Ekşi, H., Demirci, İ. & Kardaş, S. (2015). Acının dönüştürücü gücü ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Academic Social Science Studies, 39, 409-421.
• Dursun, P., & Söylemez, İ. (2020). Travma sonrası büyüme: Gözden geçirilmiş son model ile kapsamlı bir değerlendirme. Türk Psikiyatri Dergisi, 31(11), 57-68. https://doi.org/10.5080/u23694
• Dürü, Ç. (2006). Travma sonrası stres belirtileri ve travma sonrası büyümenin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi ve bir model önerisi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM SPSS statistics. Sage.
• Goldman, J. D. G., & Padayachi, U. K. (2002). School counsellors’ attitudes and beliefs about child sexual abuse. Journal of Family Studies, 8, 53-73. https://doi.org/10.5172/jfs.8.1.53
• González-Padilla, D. A., & Tortolero-Blanco, L. (2020). Social media influence in the COVID-19 pandemic. Int. Braz. J. Urol., 46, 120-124. https://doi.org/10.1590/S1677-5538.IBJU.2020.S121
• Güneri Yöyen, E. (2017). Çocukluk çağı travması ve benlik saygısı. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(1), 267-282. https://hdl.handle.net/11363/721
• Hanley, A. W., Peterson, G. W., Canto, A. I., & Garland, E. L. (2015). The relationship between mindfulness and posttraumatic growth with respect to contemplative practice engagement. Mindfulness, 6, 654 – 662.
• Haselden, M. (2014). Üniversite öğrencilerinde travma sonrası büyümeyi yordayan çeşitli değişkenlerin Türk ve Amerikan kültürlerinde incelenmesi: Bir model önerisi [Doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Haspolat, A. (2019). Travma sonrası stres belirtileri ve travma sonrası büyüme: Temel inançlardaki değişim, ruminasyonlar ve bilgece farkındalığın rolü [Yüksek lisans tezi]. Başkent Üniversitesi.
• Hossain, M. (2021). The effect of the Covid-19 on sharing economy activities. Journal of Cleaner Production, 280, 124782. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.124782
• Huang, Q., Zhang, Q., An, Y., & Xu, W. (2019). The relationship between dispositional mindfulness and PTSD/PTG among firefighters: The mediating role of emotion regulation. Personality and Individual Differences, 151, 109492. https://doi.org/10.1016/j.paid.2019.07.002
• İnci, F., & Boztepe, H. (2013). Travma sonrası büyüme: Öldürmeyen acı güçlendirir mi? Journal of Pscihiyatric Nursing, 4(2), 80-84.
• İnel, A., Atik, D., Coşkun, E., & Bozkurt, A. (2021). Yaşlılarda covıd-19 pandemi sürecinde bilinçli farkındalık, başa çıkma tutumları ve kişisel iyi oluş. Turkish Journal Of Family Medicine and Primary Care, 15(1), 85-92. https://doi.org/10.21763/tjfmpc.808383
• Irimia, D.A. (2017). Artistic creativity and the transformative power of suffering [Master thesis]. University of Malta.
• İzgüden, D., & Erdem, R. (2017). The effect of transformatıve power of sufferıng on lıfe satısfactıon on hospıtal workers. Journal of International Health Sciences and Management, 3(5), 1-12 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/jihsam/issue/31764/338493
• Joshanloo, M. (2014). Eastern conceptualizations of happiness: Fundamental differences with western views. Journal of Happiness Studies, 15(2), 475-493. https://doi.org/10.1007/s10902-013-9431-1
• Joshanloo, M. (2015). Conceptions of happiness and identity integration in Iran: A situated perspective. Middle East Journal of Positive Psychology, 1(1), 24-35.
• Kabat-Zinn, J. (2013). Full catastrophe living, revised edition: How to cope with stress, pain and illness using mindfulness meditation. Hachette UK.
• Karahan, F. S., & Bakalım, O. (2021). The mindfulness levels of adults during the covid-19 pandemic: The role of solution focused thinking and valuing. Spiritual Psychology And Counseling, 6(1), 69-87. https://doi.org/10.37898/spc.2021.6.1.131
• Kıral, B. (2018). Anadolu lisesi öğretmenlerinin tükenmişlik düzeylerinin çeşitli değişkenlerle ilişkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(6), 925-934. https://doi.org/10.18506/anemon.399220
• Kjærgaard, A., Leon, G. R., & Venables, N. C. (2015). The psychological process of reintegration following a nine month/260 day solo sailboat circumnavigation of the globe. Scandinavian Journal of Psychology, 56, 198–202. https://doi.org/10.1111/sjop.12192
• Knaevelsrud, C., Liedl, A., & Maercker, A. (2010). Posttraumatic growth, optimism and openness as outcomes of a cognitivebehavioural intervention for posttraumatic stress reactions. Journal of Health Psychology, 15, 1030–1038. https://doi.org/10.1177%2F1359105309360073
• Labelle L.E., Lawlor-Savage L, Campbell T.S., Faris, P., & Carlson, L. E. (2014). Does self-report mindfulness mediate the effect of Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR) on spirituality and posttraumatic growth in cancer patients? Positive Psycholgy. (10)153–166. https://doi.org/10.1080/17439760.2014.927902
• Lakhan, R., Agrawal, A., & Sharma, M. (2020). Prevalence of depression, anxiety, and stress during COVID-19 pandemic. Journal of Neurosciences in Rural Practice, 11(4), 519-525. https://doi.org/10.1055/s-0040-1716442
• Levine, S. Z., Laufer, A., Hamama‐Raz, Y., Stein, E., & Solomon, Z. (2008). Posttraumatic growth in adolescence: Examining its components and relationship with PTSD. Journal of Traumatic Stress, 21(5), 492-496.  https://doi.org/10.1002/jts.20361
• Linley, P. A., & Joseph, S. (2011). Meaning in life and posttraumatic growth. Journal of Loss and Trauma, 16, 150- 159. https://doi.org/10.1080/15325024.2010.519287
• Linley, P.A., & Joseph, S. (2004). Positive change following trauma and adversity: A review. Journal of Traumatic Stress, 17(1), 11-21. https://doi.org/10.1023/B:JOTS.0000014671.27856.7e
• Macdonald, B., & Hülür, G. (2021). Well-being and loneliness in Swiss older adults during the COVID-19 pandemic: The role of social relationships. The Gerontologist, 61(2), 240-250. https://doi.org/10.1093/geront/gnaa194
• Michael, C., & Cooper, M. (2013). Post-traumatic growth following bereavement: A systematic review of the literature. Counselling Psychology Review, 28(4), 18–33.
• Mosher, C. E., Danoff-Burg, S., & Brunker, B. (2006). Post-traumatic growth and psychosocial adjustment of daughters of breast cancer survivors. Oncology Nursing Forum 33 (3), 543.
• Özyeşil, Z. (2011). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayış düzeylerinin bilinçli farkındalık kişilik özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Park, C. L., Cohen, L. H., & Murch, R. L. (1996). Assessment and prediction of stress-related growth. Journal of Personality, 64, 71–105. https://doi.org/10.1111/j.1467-6494.1996.tb00815.x
• Patrick, J. H., & Henrie, J. (2016). Up from the ashes: age and gender effects on post-traumatic growth in bereavement. Women & Therapy, 39(3-4), 296-314. https://doi.org/10.1080/02703149.2016.1116863
• Peterson, C., Park, N., Pole, N., D'Andrea, W., & Seligman, M. E. (2008), “Strengths of Character and Posttraumatic Growth, Journal of Traumatic Stress, 21(2), 214-217. https://doi.org/10.1002/jts.20332
• Richards, T., & Scowcroft, H. (2020). Patient and public involvement in covid-19 policy making. BMJ: British Medical Journal (Online), 370, p2575.
• Sarı, T. (2018). Acının dönüştürücü gücü ile yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. 20. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Tam Metin Kitapçığı, 628-633.
• Sawyer, A., & Ayers, S. (2009). Post-traumatic growth in women after childbirth. Psychology and Health, 24(4), 457-471. https://doi.org/10.1080/08870440701864520
• Senol-Durak, E., Durak, M., Izmit-Gul, E., Tedeschi, R., & Cann, A. (2016). Psychometric properties of the short form of Posttraumatic Growth Inventory: The Turkish version. Unpublished manuscript. Depatment of Psychology, Abant Izzet Baysal University, Bolu, Turkey.
• Tedeschi, R. G., Cann, A., Taku, K., Senol-Durak, E., & Calhoun, L.G. (2017). The posttraumatic growth inventory: A revision integrating existential and spiritual change. J Trauma Stress, 30(1), 11-18. https://doi.org/10.1002/jts.22155
• Tedeschi, R.G., & Calhoun, L.G. (1996). The posttraumatic growth inventory: Measuring the positive legacy of trauma. Journal of Traumatic Stress, 9(3), 455-471. https://doi.org/10.1007/BF02103658
• Thoresen, S., Blix, I., Wentzel-Larsen, T., & Birkeland, M. S. (2021). Trust and social relationships in times of the COVID-19 pandemic. European Journal of Psychotraumatology, 12(sup1), 1866418. https://doi.org/10.1080/20008198.2020.1866418
• Triplett, K. N., Tedeschi, R. G., Cann, A., Calhoun, L. G., & Reeve, C. L. (2012). Posttraumatic growth, meaning in life, and life satisfaction in response to trauma. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 4, 400-410. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/a0024204
• Umay, G. (2015). Psikolojik danışman ve rehberlik öğretmenlerinin iş doyumu ve tükenmişlik düzeylerinin ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi.
• Vinci, C., Pidala, J., Lau, P., Reblin, M., & Jim, H. (2020). A mindfulness‐based intervention for caregivers of allogeneic hematopoietic stem cell transplant patients: Pilot results. Psycho‐oncology, 29(5), 934-937. https://doi.org/10.1002/pon.5353
• Wang, Y., & Kong, F. (2014). The role of emotional intelligence in the impact of mindfulness on life satisfaction and mental distress. Social Indicators Research, 116(3), 843-852. https://doi.org/10.1007/s11205-013-0327-6
• Whitelaw, S., Mamas, M. A., Topol, E., & Van Spall, H. G. (2020). Applications of digital technology in COVID-19 pandemic planning and response. The Lancet Digital Health. https://doi.org/10.1016/S2589-7500(20)30142-4
• World Health Organization. (2020). Coronavirus disease (COVID-19) advice for the public, (19.01.2021 tarihinde https://www.who.int/health-topics/coronavirus#tab=tab_1 adresinden alınmıştır.)
• Yeşilyaprak, B. (2016). 21.Yüzyılda eğitimde rehberlik hizmetleri. (25.Baskı). Nobel Yayınları.
• Yu, A. (2021). Accountability as mourning: Accounting for death in the time of COVID-19. Accounting, Organizations and Society, 90, 101198. https://doi.org/10.1016/j.aos.2020.101198
• Yüksel, Ş. (2000). Felakete uyum ve ruh sağlığı. Klinik Psikiyatri, 3, 5-11.
• Zara, A., & İçöz, F. (2015). Türkiye’de Ruh Sağlığı Alanında Travma Mağdurlarıyla Çalışanlarda İkincil Travmatik Stres. Klinik Psikiyatri, (18)15-23.
• Zernicke, K. A., Campbell, T. S., Speca, M., McCabe, K. M., Flowers, S., Tamagawa, R., & Carlson, L. E. (2016). The eCALM trial: eTherapy for cancer applying mindfulness. Exploratory analyses of the asso‐ ciations between online mindfulness‐based cancer recovery partic‐ ipation and changes in mood, stress symptoms, mindfulness, post‐ traumatic growth, and spirituality. Mindfulness, 7, 1071. https://doi.org/10.1007/s12671-016-0545-5