Examining the Application and Effect of EMDR Therapy on Social Anxiety Levels

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 3, 297 - 314, 31.10.2024

Ömer Uslusoy , Sait Kahraman

https://doi.org/10.47793/hp.1468013

Öz

This study aims to examine the impact of EMDR therapy on social anxiety levels. Conducted using a single-group quasi-experimental design, the research follows a pre-test post-test model. Fifteen adult participants received 8 sessions of EMDR therapy, each lasting 90 minutes. After the EMDR therapy sessions, the Liebowitz Social Anxiety Scale was re-administered to participants. Data analysis was carried out using Mann Whitney-U, Kruskal Wallis-H, and paired samples t-test methods. The results indicated a significant decrease in social anxiety levels following EMDR therapy. No significant differences were found between genders in terms of social anxiety levels. The findings suggest that EMDR therapy has positive effects on social anxiety. Given the limited research on social anxiety and EMDR therapy, this study is expected to serve as a valuable resource for researchers and clinicians in the field.

Anahtar Kelimeler

social anxiety, EMDR therapy, trauma

Sosyal Kaygı Düzeyi Üzerinde EMDR Terapisinin Uygulanması ve Etkisinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırma, EMDR terapisi uygulamasının sosyal kaygı düzeyi üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Tek gruplu yarı deneysel desen ile gerçekleştirilen bu çalışma, ön test-son test modeline dayanılarak yürütülmüştür. Araştırmaya 15 yetişkin birey katılmıştır ve her bir katılımcıya 90 dakika süren 8 seans EMDR terapisi uygulanmıştır. EMDR terapisi seanslarının ardından, katılımcılara yeniden Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizi Mann Whitney-U, Kruskal Wallis-H testi ve bağımlı gruplar t-testi yöntemleri ile gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, EMDR terapisi sonrasında sosyal kaygı düzeyinde anlamlı bir düşüş olduğunu göstermiştir. Cinsiyetler arasında sosyal kaygı düzeylerinde anlamlı bir fark bulunmamıştır. Araştırma sonucunda, EMDR terapisinin sosyal kaygı üzerinde olumlu etkilerinin olduğu belirlenmiştir. Sosyal kaygı ve EMDR terapisi ile ilgili çalışmaların sınırlı olması nedeniyle, bu araştırmanın alandaki araştırmacılar ve klinisyenler için önemli bir kaynak olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

sosyal kaygı, EMDR terapisi, travma

Kaynakça

• Ahmetoğlu, E., Görmez, V., Coşkun, M., Öztürk, M., & Ögeyik, M. C. (2017). Öğretmen adaylarında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ve sosyal kaygı bozukluğunun yaygınlığı ve komorbiditesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 96-103.
• American Psychiatric Association. (1980). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-III). American Psychiatric Association.
• American Psychiatric Association. (1994). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-IV). American Psychiatric Association.
• American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5) (E. Köroğlu, Çev.). Hekimler Yayın Birliği.
• Antony, M. M., & Swinson, R. P. (2000). The shyness & social anxiety workbook: Proven techniques for overcoming your fears. New Harbinger Publications.
• Asarlı, Z. (2022). Göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) yaklaşımı temelli müdahalenin lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısı üzerindeki etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Uludağ Üniversitesi.
• Bayraktutan, M. (2014). Sosyal anksiyete bozukluğu olan hastalarda empati becerisi, aleksitimi, depresyon, anksiyete düzeyleri ile sempatik deri yanıtı ilişkisi ve tıbbi tedavinin etkileri [Tıpta uzmanlık tezi]. Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi.
• Bayram, S., Duman, R. N., & Demirtaş, B. (2018). Üç insan, bir olay, üç farklı travmatik deneyim süreci. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 1(1), 165-182.
• Beard, G. M. (1879). Morbid fear as a symptom of nervous disease.
• Bilge, A. K., Özben, B., Demircan, S., Çınar, M., Yılmaz, E., & Adalet, K. (2006). Depression and anxiety status of patients with implantable cardioverter defibrillator and precipitating factors. Pacing and Clinical Electrophysiology, 29(6), 619-626. https://doi.org/10.1111/j.1540-8159.2006.00409.x
• Bruce, S. E., Yonkers, K. A., Otto, M. W., Eisen, J. L., Weisberg, R. B., Pagano, M., & Keller, M. B. (2005). Influence of psychiatric comorbidity on recovery and recurrence in generalized anxiety disorder, social phobia, and panic disorder: A 12-year prospective study. American Journal of Psychiatry, 162(6), 1179-1187. https://doi.org/10.1176/appi.ajp.162.6.1179
• Cebeci, S. (2021). Yetişkinlerde sosyal fobi ve umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Cengiz, S., & Peker, A. (2020). Obsesif kompulsif bozuklukta EMDR terapinin etkisi: Olgu sunumu. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(1), 201-217.
• Copeland, W. E., Keeler, G., Angold, A., & Costello, E. J. (2010). Posttraumatic stress without trauma in children. American Journal of Psychiatry, 167(9), 1059-1065. https://doi.org/10.1176/appi.ajp.2010.09020178
• De Jongh, A., & Ten Broeke, E. (2007). Treatment of specific phobias with EMDR. Journal of EMDR Practice and Research, 1(1), 46-55. https://doi.org/10.1891/1933-3196.1.1.46
• Delibaş, D. H., & Konuk, E. (2013). Panik bozukluğu ve EMDR: Bir olgu sunumu. EMDR Türkiye E-Bülteni, 5(1), 5-8.
• Dilbaz, N. (1997). Sosyal fobi. Psikiyatri Dünyası, 1(1), 18-24.
• Dilbaz, N., & Güz, H. (2002). Sosyal kaygı bozukluğunda cinsiyet farklılıkları. Nöropsikiyatri Arşivi, 39(3-4), 79-86.
• Duman, R. N., Bayram, S., & Demirtaş, B. (2018). EMDR: Olgu sunumları. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 1(1), 142-164.
• Erözkan, A. (2007). Üniversite öğrencilerinin reddedilme duyarlıkları ile sosyal kaygı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 225-240.
• Faretta, E., & Dal Farra, M. (2019). Efficacy of EMDR therapy for anxiety disorders. Journal of EMDR Practice and Research, 13(4), 325-332. https://doi.org/10.1891/1933-3196.13.4.325
• Felitti, V. (2013). The Adverse Childhood Experiences (ACE) Study. EMDR Kongre Sunumu, Austin.
• Gauvreau, P., & Bouchard, S. (2008). Preliminary evidence for the efficacy of EMDR in treating generalized anxiety disorder. Journal of EMDR Practice and Research, 2(1), 26-40.
• Gene-Cos, N. (2006). Post-traumatic stress disorder: The management of PTSD in adults and children in primary and secondary care. National Collaborating Centre for Mental Health. Gaskell & The British Psychological Society. https://doi.org/10.1192/pb.30.9.357-a
• Gök, B. G., & İnözü, M. (2023). Sosyal kaygı bozukluğu: Mevcut yaygınlık, eştanı ve bozulma durumu. Klinik Psikoloji Dergisi, 1(1).
• Hahs-Vaughn, D. L., & Lomax, R. G. (2020). An introduction to statistical concepts (4th ed.). Routledge.
• Herbert, C. (2018). Travma sonrası psikolojik tepkileri anlamak (N. Azizerli & R. Güneş, Çev.). Psikonet Yayınları.
• Herman, J. L. (2007). Travma ve iyileşme: Şiddetin sonuçları ev içi istismardan siyasi teröre (T. Tosun, Çev.). Literatür Yayınları.
• Howard, M. D., & Cox, R. P. (2006). Use of EMDR in the treatment of water phobia at Navy boot camp: A case study. Traumatology, 12(4), 302-313. https://doi.org/10.1177/1534765606297821
• Huang, H. H., & Pfuetze, M. (2021). Using EMDR to address social anxiety with clients who stutter: Treatment considerations. Journal of EMDR Practice and Research, 15(1), 60-72. https://doi.org/10.1891/EMDR-D-20-00035
• Karaosmanoğlu, H. A. (2016). Eyvah! Kötü bir şey olacak: Endişe kıskacı: Evham ve vicdan. Psikonet Yayınları.
• Kashdan, T. B. (2007). Social anxiety spectrum and diminished positive experiences: Theoretical synthesis and meta-analysis. Clinical Psychology Review, 27(3), 348-365. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2006.12.003
• Kavakçı, Ö. (2012). Ruhsal travma tedavisi için EMDR. HYB Yayıncılık.
• Khodaei Khiyavi, S., Hoseinian, S., & Yazdi, S. M. (2017). Comparing the effectiveness of schema therapy and eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) on reducing of social anxiety disorder: Paradigm presenting. Journal of Psychological Studies, 12(4), 101-120. https://doi.org/10.22051/psy.2017.2693
• Lapsekili, N., & Yelboğa, Z. (2014). Treatment of flight phobia (aviophobia) through the eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) method: A case report. Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 27(2), 168-172. https://doi.org/10.5350/Dajpn2014270211
• Leeds, A. M. (2015). Klinisyenler, süpervizörler ve danışmanlar için standart EMDR terapi protokolleri hakkında bir rehber. Universal Yayıncılık.
• Maxfield, L., & Melnyk, W. T. (2000). Single session treatment of test anxiety with eye movement desensitization and reprocessing (EMDR). International Journal of Stress Management, 7(2), 87-101. https://doi.org/10.1023/A:1009553522885
• Moghbeli, F., Bahrami, M., & Jafari, D. (2024). Comparison of the efficacy of cognitive behavioral therapy and eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) on the quality of life in adolescents with social anxiety disorder. Journal of Adolescent and Youth Psychological Studies (JAYPS), 5(4), 129-137.
• Morrison, A. S., & Heimberg, R. G. (2013). Social anxiety and social anxiety disorder. Annual Review of Clinical Psychology, 9, 249-274. https://doi.org/10.1146/annurev-clinpsy-050212-185631
• Neal, J. A., & Edelmann, R. J. (2003). The etiology of social phobia: Toward a developmental profile. Clinical Psychology Review, 23(6), 761-786. https://doi.org/10.1016/S0272-7358(03)00076-X
• Ocaktan, M. E., Keklik, A., & Çöl, M. (2002). Abidinpaşa Sağlık Grup Başkanlığı’na bağlı sağlık ocaklarında çalışan sağlık personelinde Spielberger durumluk ve sürekli kaygı düzeyi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 55(1), 21-28.
• Rose, G. M., & Tadi, P. (2022). Social anxiety disorder. In StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing.
• Sadock, B. J., Sadock, V. A., & Levin, Z. E. (Eds.). (2007). Kaplan and Sadock's study guide and self-examination review in psychiatry. Lippincott Williams & Wilkins.
• Saygılı, S., & Karamustafalıoğlu, O. (2010). Sociodemographic characteristics and comorbidity in panic disorder patients. Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 23, 32-37. https://doi.org/10.5350/DAJPN2010230105t
• Schneier, F. R., Johnson, J., Hornig, C. D., Liebowitz, M. R., & Weissman, M. M. (1992). Social phobia: Comorbidity and morbidity in an epidemiologic sample. Archives of General Psychiatry, 49(4), 282-288. https://doi.org/10.1001/archpsyc.1992.01820040034004
• Shapiro, F. (2016). EMDR: Göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işleme. Temel prensipler, protokoller ve prosedürler (3. baskı). Okuyanus Yayınları.
• Solmaz, D., Gökalp, P. G., & Babaoğlu, A. N. (1999). Sosyal fobide klinik özellikler ve eştanı. Türk Psikiyatri Dergisi, 10(3), 207-214.
• Soykan, C., Özgüven, H. D., & Gençöz, T. (2003). Liebowitz social anxiety scale: The Turkish version. Psychological Reports, 93(3_suppl), 1059-1069. https://doi.org/10.2466/pr0.2003.93.3f.1059
• Soyumtürk, İ. (2021). Yetişkin bireylerde algılanan ebeveyn tutumu ile çocukluk çağı travmalarının duygusal yeme üzerine etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Stein, D. J., Lim, C. C., Roest, A. M., De Jonge, P., Aguilar-Gaxiola, S., Al-Hamzawi, A., ... & Scott, K. M. (2017). The cross-national epidemiology of social anxiety disorder: Data from the World Mental Health Survey Initiative. BMC Medicine, 15(1), 1-21. https://doi.org/10.1186/s12916-017-0889-2
• Sübaşı, G. (2010). Üniversite öğrencilerinde sosyal kaygıyı yordayıcı bazı değişkenler. Eğitim ve Bilim, 32(144), 3-15.
• Van der Kolk, B. A. (2003). The neurobiology of childhood trauma and abuse. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 12(2), 293-317. https://doi.org/10.1016/S1056-4993(03)00003-8
• Walton, G. M., & Cohen, G. L. (2007). A question of belonging: race, social fit, and achievement. Journal of personality and social psychology, 92(1), 82.
• Weems, C. F., & Costa, N. M. (2005). Developmental differences in the expression of childhood anxiety symptoms and fears. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 44(7), 656-663. https://doi.org/10.1097/01.chi.0000162583.25829.4b
• Wittchen, H. U., Stein, M. B., & Kessler, R. C. (1999). Social fears and social phobia in a community sample of adolescents and young adults: Prevalence, risk factors and comorbidity. Psychological Medicine, 29(2), 309-323. https://doi.org/10.1017/s0033291798008174
• World Health Organization. (2014). Mental health action plan 2013-2020. World Health Organization.