Hemşirelerin Tıbbi Hata Eğilimlerine Yönelik Bir Çalışma

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 1, 17 - 27, 13.04.2015

İşıl Işık Andsoy , Gülcan Kar Özlem Öztürk

https://doi.org/10.17681/hsp.06267

Cited By: 1

Öz

Amaç: Tıbbi hataların azaltılması veya tamamen ortadan kaldırılması hasta güvenliğinin temel hedefidir. Araştırma hemşirelerin tıbbi hatalara eğilimlerinin belirlenmesi amacı ile yapıldı

Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte bir çalışmadır. Araştırma, Nisan-Haziran 2013 tarihleri arasında Karabükte yer alan bir özel hastanenin kliniklerinde çalışan ve aydınlatılmış onam alınan toplam 125 hemşire ile yapıldı. Veriler, “Hemşirelikte Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeği” kullanılarak toplandı. Çalışmada ortalama, yüzdelik hesaplamalar, Kruskal Wallis Testi ile Mann-Whitney U Testi kullanıldı.

Bulgular: Hemşirelerin Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeğinden alınan toplam puan ortalamasının 4.80±0.21 ve tıbbi hata yapma eğilimlerinin düşük olduğu belirlendi. Hemşirelerin alt boyutlara ilişkin aldıkları en yüksek puan ortalamasının enfeksiyonun önlenmesi (=4.83±0.24) ve iletişim (=4.83±0.31), en düşük puan ortalamalarının ise hasta izlemi ve malzeme cihaz güvenliği (=4.72±0.31) olduğu saptandı. Hemşirelerin çalıştıkları klinik ile “ilaç ve transfüzyon uygulamaları” (p=0.017), eğitim alma durumu ile “enfeksiyonların önlenmesi” ve “hasta izlemi ve malzeme cihaz güvenliği” alt boyut puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark bulundu (p=0.043, p=0.031).  

Sonuç: Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin düşük olduğu görülmekle birlikte tıbbi hataların azaltılmasına yönelik eğitimlerin yapılması, hasta güvenliği bilincinin oluşturulmasına  katkı sağlayabilir. 

Anahtar Kelimeler

Tıbbi hata, eğilim, hasta güvenliği, hemşire.

Kaynakça

• Işık O, Akbolat M, Çetin M, Çimen M. Hemşirelerin bakışıyla tıbbi hataların değerlendirilmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2012;11(4):421-430.
• Kohn LT, Corrigan JM. To err is human: building a safer health system. Washington, DC: National Academy Press. 2000, 9-11.
• Beyea S. Wake-up-call-standardization Iscrucial to Eliminating Medication Errors. AORN J 2002:75(5); 1010-3.
• Preston RM. Drug Errors and Patient Safety: The Need for a Change in Practice. British Journal of Nursing 2004;13(2):72-8.
• Çırpı F, Doğan Merih Y, Yaşar Kocabay M. Hasta güvenliğine yönelik hemşirelik uygulamalarının ve hemşirelerin bu konudaki görüşlerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009;2(3):26-34.
• Gökdoğan F, Yorgun S. Sağlık hizmetlerinde hasta güvenliği ve hemşireler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2010;13(2):53-59.
• Özata M, Altunkan H. Hastanelerde tıbbi hata görülme sıklıkları, tıbbi hata türleri ve tıbbi hata nedenlerinin belirlenmesi: Konya Örneği. Tıp Araştırmaları Dergisi 2010;8(2):100- 11.
• Türkmen E, Baykal Ü, Seren Ş, Altuntaş S. Hasta Güvenliği Kültürü Ölçeği’nin Geliştirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2011; 14(4):38-46.
• Cebeci F, Gürsoy E, Tekingündüz S. Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;15(3):188-196.
• Weingart SN, Wilson RM, Harrison B. Epidemiology of Medical Error. British Medical Journal 2000; 320 (7237): 774-777.
• Menachemi N, Shewchuk RM, O’Connor SJ, Berner ES, Allison JJ. Perceptions of Medical Errors by Internal Medicine Residents: Development and Validation of a New Scale. Quality Management in Health Care 2005; 14 (3): 144-154.
• Polat O, Pakiş I. Tıbbi uygulama hatalarında hekim sorumluluğu. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2011;2(3):119-125.
• Esatoğlu E, Akbulut Y. Hasta güvenliğinde iş tasarımının önemi ve bir model önerisi. I. Uluslararası Hasta Güvenliği Kongre Kitabı, Antalya. 2007. 27-32.
• Dhillon BS. Human reliability and error in medical system. Series on industrial & system engineering 2003; 2: 10-18.
• Farquhar M, Sharp BAC, Clancy CM. Patient safety in nursing practice. AORN J 2007; 86:455-7.
• Aştı T, Acaroğlu R. Hemşirelikte Sık Karşılaşılan Hatalı Uygulamalar. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2000;4 (2): 22-27.
• Alemdar Küçük D, Yaman Aktaş Y. Türkiye'de Hemşirelik Hizmetlerinde Tıbbi Hata Türleri ve Nedenleri. TAF Prev Med Bull 2013; 12(3):307-314
• Brady AM, Malone AM, Flemıng S. A literature review of the individual and systems factors that contribute to medication errors in nursing practice. Journal of Nursing Management 2009;17(6):679 –97.
• Anderson B, Stumpf PG, Schulkin J. Medical error reporting, Patient Safety, and the Physician. Journal of Patient Safety 2009;5(3):176-9.
• Bodur S, Filiz E, Durduran Y. Sağlık personeli ve toplumun tıbbi hatalar ile ilgili görüşlerinin karşılaştırılması. Genel Tıp Derg 2011;21(4): 123-130.
• Anezz E. Clinical perspectives on patient safety. In:K Wals, R Boaden (Eds.), Patient Safety Research in to Practice. (1st ed.) London: McGraw Hill Education Open University Press; 2006. p.9-18.
• Karaca A, Arslan H. Hemşirelik hizmetlerinde hasta güvenliği kültürünün değerlendirilmesine yönelik bir çalışma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2014;1(1):9-18.
• International Council of Nurses (ICN). Why is safe staffing importent? Safe Staffing Saves Lives. International Nurses Day, Information and Action Tool Kit. 1st ed. Geneva: ICN International Council of Nurses; 2006.p.9-12.
• Olden PC, MCCaughrın WC. Designing Healthcare Organizations to Reduce Medical Errors and Enhance Patient Safety. Hospital Topics: Research and Perspectives on Healthcare 2007; 85(4):4-9.