Türkiye’de 2000-2012 Yılları Arasında Engeller Ölçeği Kullanılarak Yapılmış Araştırma Sonuçları : Sistematik Bir Derleme *

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 1, 125 - 137, 11.06.2015

Fatma Ay , Nuran Gençtürk

https://doi.org/10.17681/hsp.69674

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu sistematik derlemenin amacı “Engeller” ölçeği kullanımından kaynaklanan bilginin durumunu incelemek ve temel engelleri belirlemektir.  Gereç ve Yöntem: Türkiye Atıf İndeksi, Medline and CINHAL (Ekim 2000’den Ekim 2012’ye kadar) basılmış araştırmalar araştırıldı. Araştırma anahtar kelimeler (Engeller Ölçeği, araştırma kullanım ölçeği, Türkiye vb.) kullanılarak gerçekleştirildi. Araştırmaya alınma ölçütleri: 2000-2012 yılları arasında Engeller ölçeği kullanılarak hemşireler ile yapılmış araştırmalar. Bulgular: Araştırmada incelediğimiz makalelerde hemşirelerin en sık karşılaştıkları engel “Uygulamalar için koşullar yetersiz” dir. Tüm araştırmalar tanımlayıcı ve kesitsel çalışmadır. Funk’s Engeller Ölçeği’nin kullanıldığı 7 araştırmada ölçek Türk hemşireleri için geçerli ve güvenilir bulunmuştur Araştırmaların büyük çoğunluğu akademisyenler tarafından yapılmıştır. 

Sonuç: Hemşireler, araştırma sonuçlarının hasta bakımında değişim yaratmak için kendilerini yeterli görmemeleri, iş ortamında araştırma yapma ve sonuçlarını kullanma ile ilgili desteklenmemeleri araştırma sonuçlarının kullanımını engelleyen faktörler olarak belirtmektedir. Hemşirelerin araştırma sonuçlarını kullanmama nedenleri ve bu durumu etkileyen faktörlerin belirlenmesi, bilimsel araştırma sonuçlarının uygulamaya aktarılmasını kolaylaştırır, bakım kalitesini arttırır, hasta memnuniyeti de olumlu yönde etkilenir.   

 

Anahtar Kelimeler

Hemşireler; hemşirelik; klinik hemşirelik araştırmaları; araştırmaların değerlendirilmesi

Türkiye’de 2000-2012 Yılları Arasında Engeller Ölçeği Kullanılarak Yapılmış Araştırma Sonuçları: Sistematik Bir Derleme

Öz

Amaç: Bu sistematik derlemenin amacı “Engeller” ölçeği kullanımından kaynaklanan bilgi durumunu incelemek ve temel engelleri belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Türkiye Atıf İndeksi, Medline and CINHAL (Ekim 2000’den Ekim 2012’ye kadar) basılmış araştırmalar araştırıldı. Araştırma anahtar kelimeler (Engeller Ölçeği, araştırma kullanım ölçeği, Türkiye vb.) kullanılarak gerçekleştirildi. Araştırmaya alınma ölçütleri: 2000-2012 yılları arasında Engeller ölçeği kullanılarak hemşireler ile yapılmış araştırmalardır. Bulgular: Araştırmada incelediğimiz makalelerde hemşirelerin en sık karşılaştıkları engel “Uygulamalar için koşullar yetersiz” dir. Tüm araştırmalar tanımlayıcı ve kesitsel çalışmadır. Funk’s Engeller Ölçeği’nin kullanıldığı 7 araştırmada ölçek Türk hemşireleri için geçerli ve güvenilir bulunmuştur Araştırmaların büyük çoğunluğu akademisyenler tarafından yapılmıştı. Sonuç: Hemşireler, araştırma sonuçlarının hasta bakımında değişim yaratmak için kendilerini yeterli görmemeleri, iş ortamında araştırma yapma ve sonuçlarını kullanma ile ilgili desteklenmemeleri araştırma sonuçlarının kullanımını engelleyen faktörler olarak belirtmektedir. Hemşirelerin araştırma sonuçlarını kullanmama nedenleri ve bu durumu etkileyen faktörlerin belirlenmesi, bilimsel araştırma sonuçlarının uygulamaya aktarılmasını kolaylaştırır, bakım kalitesini arttırır, hasta memnuniyeti de olumlu yönde etkilenir

Anahtar Kelimeler

Hemşireler, klinik hemşirelik araştırmaları, araştırmaların değerlendirilmesi

Kaynakça

• References
• Öztürk A, Kaya N, Ayık S, Uygur E, Cengiz A. Hemşirelik uygulamalarında araştırma sonuçlarının kullanımında engeller [Barriers to research utilization in nursing practice]. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi [Florence Nightingale Journal of Nursing] 2010; 18(3):144-155.
• Sarı D, Turgay AS, Genc RE, Bozkurt Ö. Research activities and perceptions of barriers to research utilization among Turkish Nurses. Journal of Continuing Education Nursing 2012; 43(6): 251-258.
• doi: 10.3928/00220124-20111115-05
• Yava A, Tosun N, Çiçek H, Yavan T, Terakye G, Hatipoğlu S. Hemşirelerin araştırma sonuçlarını kullanımında Engeller Ölçeği'nin geçerlilik ve güvenirliliği [Validity and reliability of "Barriers Scale" in utilization of research results by nurses]. Gülhane Tıp Dergisi [Gulhane Medical Journal] 2007; 49:72-80.
• Kelleci M, Gölbaşı Z, Yılmaz M, Doğan S. Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin araştırma yapma ve araştırma sonuçlarını bakımda kullanma ile ilgili görüşlerinin incelenmesi [The views of nurses, about carrying out research and utilization of research results in nursing care in a universıty hospital]. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2008; 10(2):3-16.
• Yürümezoğlu HA, Kocaman G. Hemşirelikte araştırma kullanımı ve PARIHS kavramsal çerçevesi [Research utilization in nursing and PARIHS framework]. Cumhuriyet Universitesi Hemsirelik Yüksekokulu Dergisi 2008, 12(3):36-42.
• Platin N. Kanıta dayalı hemşirelik ülkemizde uygulanamaz neden? [Evidence-based nursing is not applicable in our country. Why?]. 1. Uluslar arası ve 8. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kongre Kitabı, 22 Ekim-2 Kasım 2000, Antalya, Türkiye .s.18.
• Yava A, Çiçek H, Tosun N, Yanmış N, Koyuncu A, Güler A. et al. Kardiyoloji ve kalp damar cerrahisi hemşirelerinin araştırma sonuçlarını kullanmalarını etkileyenf faktörler [Factors influencing use of research results by cardiology and cardiovascular surgery nurses]. Anadolu Tıbbi Araştırmalar Dergisi [Anatolia Journal of Clinical Investigation] 2008; 2(4):160-166.
• Demir Y, Ak B, Çıtak Bilgin N, Efe H, Albayrak E, Çelikpençe Z. et al. Hemşirelik Uygulamalarında Araştırma Sonuçlarının Kullanımındaki Engeller ve Kolaylaştırıcı Faktörler [Barriers and facilitating factors to research utilization in nursing practice]. Çağdaş Tıp Dergisi [Journal of Contemporary Medicine] 2012; 2(2): 94-101.
• Kocaman G, Seren S, Lash AA, Kurt S, Bengu N, Yürümezoğlu HA. Barriers to research utilisation by staff nurses in a university hospital. Journal of Clinical Nursing 2010; 19(13-14): 1908-1918.
• DOI: 10.1111/j.1365-2702.2009.03032.x
• Hutchinson AM, Johnston L. Beyond the BARRIERS Scale commonly reported barriers to research use. The Journal of Nursing Administration 2006; 36(4):189–199.
• Retsas A. Barriers to using research evidence in nursing practice. Journal of Advanced Nursing 2000; 31(3): 599-606.
• DOI: 10.1046/j.1365-2648.2000.01315.x
• Emiroglu ON, Ünlü H, Terzioglu F, Bulut H. Hemşire¬lerin araştırmalara katılma durumları, araştırmaya ilişkin görüşleri ve bilgi gereksinimleri [Nurses’ views on their research activities and their views towards research and nurses’ needs of knowledge]. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2005; 7(1-2): 64-85.
• Estabrooks CA, Scott S, Squires J, Stevens B, O’Brien-Pallas L, Watt-Watson J. et al. Patterns of research utilization on patient care units. Implementation Science 2008; 3(31): 1–16.
• DOI: 10.1186/1748-5908-3-31
• Hinds PS, Gattuso J, Morrell A. Creating a hospital-based nursing research fellowship program for staff nurses. The Journal of Nursing Administration 2000; 30(6): 317-324.
• Temel BA, Uysal A, Ardahan M, Özkahraman Ş. Barriers to research utilization scale: psychometric properties of the Turkish version. Journal of Advanced Nursing 2010; 66(2): 456–464.
• DOI: 10.1111/j.1365-2648.2009.05162.x
• Kajermo KN, Boström AM, Thompson DS, Hutchinson AM, Estabrooks CA, Wallin L. The BARRIERS Scale—the barriers to research utilization scale: A systematic review. Imple¬mentation Science 2010; 26(5):32.
• DOI: 10.1186/1748-5908-5-32
• Tan M, Akgün Şahin Z, Kardaş Özdemir F. Barriers of research utilization from the perspective of nurses in Eastern Turkey. Nursing Outlook 2012; 60(1):44-50.
• DOI: 10.1016/j.outlook.2011.07.002
• Uysal A, Temel AB, Ardahan M, Özkahraman Ş. Barri¬ers to research utilization among nurses in Turkey. Journal of Clini¬cal Nursing 2010; 19(23-24): 3443-3452. DOI: 10.1111/j.1365-2702.2010.03318.x
• Yılmaz FA, Tel H. Hemşirelerin araştırmaya ve araştırma sonuçlarının uygulama alanında kullanılmasına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi [Determination of the nurses’ views of the research and the use of research results in practical field]. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi [Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences] 2010; 13 (1): 15-23.
• Bayık TA, Uysal A, Ardahan M, Özkahraman Ş. Barriers to Research Utilization Scale: psychometric properties of the Turkish version. Journal of Advanced Nursing 2009; 66(2): 456-464.
• DOI: 10.1111/j.1365-2648.2009.05162.x
• Ozsoy SA, Ardahan M. Research on knowledge sources used in nursing practices. Nurse Education Today 2008; 28(5):602-609.
• Kajermo KN, Unden M, Gardulf A, Eriksson LE, Orton ML, Arnetz BB. et al. Predictors of nurses perceptions of barriers to research utilization. Journal of Nursing Management 2008; 16(3): 305–314.
• DOI: 10.1111/j.1365-2834.2007.00770.x
• Erdoğan V, Kocaman G. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Devlet Hastaneleri’nde çalışan hemşirelerin araştırma kullanım engelleri [Barriers to research utilization among nurses at the Public Hospitals in Turkish Republic of Northern Cyprus]. Florence Nighingale Hemşirelik Dergisi [Florence Nighingale Journal of Nursing] 2011; 19 (1): 29-36.
• French B. Evaluating research for use in practice: what criteria do specialist nurses use? Journal of Advanced Nursing 2005; 50 (3): 235–243.
• DOI: 10.1111/j.1365-2648.2005.03386.x
• Holleman G, Eliens AG, Van Vliet M, Van Achterberg T. Promotion of evidence-based practice by professional nursing associations: literature Review. Journal of Advanced Nursing 2006; 53(6): 702–709.
• DOI: 10.1111/j.1365-2648.2006.03776.x
• Glacken M, Chaney D. Perceived barries and facilitators to implementing research findings in the Irish practice setting. Journal of Clinical Nursing 2004; 13(6):731-740.
• DOI: 10.1111/j.1365-2702.2004.00941.x
• Eller SL, Kleber E, Wang SL. Research knowledge, attitudes and practices of health professionals. Nursing Outlook 2003; 51(4): 165–170.
• DOI: http://dx.doi.org/10.1016/S0029-6554(03)00112-X
• Parahoo K. Barriers to, and facilitators of, research utilization among nurses in Northern Ireland. Journal of Advanced Nursing 2000; 31(1): 89-98.
• DOI: 10.1046/j.1365-2648.2000.01256.x
• Olade RA. Attitudes and factors affecting research utilization. Nursing Forum 2003; 38(4):5-15.
• DOI: 10.1111/j.0029-6473.2003.00005.x
• Closs SJ, Baum G, Bryar RM, Griffiths J, Knight S. Barriers to research implementation in two Yorkshire hospitals. Clinical Effectiveness in Nursing 2000; 4(1): 3-10.
• Bryar RM, Closs SJ, Baum G, Cooke J, Griffiths J, Hostick T. et al. The Yorkshire BARRIERS project: diagnostic analysis of barriers to research utilisation. International Journal of Nursing Studies 2003; 40(1): 73-84.
• DOI: http://dx.doi.org/10.1016/S0020-7489(02)00039-1
• Hutchinson AM, Johnston L. Bridging the divide: a survey of nurses' opinions regarding barriers to, and facilitators of, research utilization in the practice setting. Journal of Clinical Nursing 2004;13(3):304-315.
• DOI: 10.1046/j.1365-2702.2003.00865.x
• Micevski V, Sarkissian S, Byrne J, Smirnis J. Identification of barriers of facilitators to utilizing research in nursing practice. Worldviews on Evidence-Based Nursing 2004; 1: 229–239.
• DOI: 10.1111/j.1524-475X.2004.04070.x
• Özdemir L, Akdemir N. Turkish nurses' utilization of research evidence in clinical practice and influencing factors. International Nursing Review 2009; 56(3):319-325.
• DOI: 10.1111/j.1466-7657.2009.00707.x
• Winch S, Henderson A, Creedy D. Read, Think, Do!: a method for fitting research evidence into practice. Journal of Advanced Nursing 2005; 50(1): 20-26.
• DOI: 10.1111/j.1365-2648.2004.03345.x
• French B. Contextual factors influencing research use in nursing. Worldviews on Evidence-Based Nursing 2005; 2(4):172-183.
• DOI: 10.1111/j.1741-6787.2005.00034.x
• Adi Hajbaghery M, Salsali M. A model for empowerment of nursing in Iran. BMC Health Services Research 2005; 5(24): 1-11.
• DOI:10.1186/1472-6963-5-24
• Björkström ME, Hamrin EKF. Swedish nurses' attitudes towards research and development within nursing. Journal of Advanced Nursing 2001; 34(5): 706-714.
• DOI: 10.1046/j.1365-2648.2001.01800.x
• French P. Evidence-based nursing: a change dynamic in a managed care system. Journal of Nursing Management 2000; 8(3):141-147.
• DOI: 10.1046/j.1365-2834.2000.00173.x
• Meijers JMM, Janssen MAP, Cummings GG, Wallin L, Estabrooks CA, Halfens RYG. Assessing the relationships between contextual factors and research utilization in nursing: systematic literature review. Journal of Advanced Nursing 2006; 55(5):622-635.
• DOI: 10.1111/j.1365-2648.2006.03954.x
• Rodgers SE. The extent of nursing research utilization in general medical and surgical wards. Journal of Advanced Nursing 2000; 32 (1):182-193.
• DOI: 10.1046/j.1365-2648.2000.01416.x
• Veeramah V. Utilization of research findings by graduate nurses and midwives. Journal of Advanced Nursing 2004;47 (2):183-191.
• DOI: 10.1111/j.1365-2648.2004.03077.x
• Kuuppelomäki M, Tuomi J. Finnish nurses’ views on their research activities. Journal of Clinical Nursing 2003; 12(4):589–600.
• DOI: 10.1046/j.1365-2702.2003.00756.x
• Estabrooks CA, Floyd JA, Scott-Findlay S, O’Leary KA, Gushta M. Individual determinants of research utilization: a systematic review. Journal of Advanced Nursing 2003: 43(5): 506–520.
• DOI: 10.1046/j.1365-2648.2003.02748.x
• Rycroft-Malone J. The PARIHS framework- aframework for guiding the implementation of evidence of evidence-based practise. Journal of Nursing Care Quality 2004; 19(4):297-304.
• Oranta O, Routasalo P, Hupli M. Barriers to and facilitators of research utilization among Finnish Registered Nurses. Journal of Clinical Nursing 2002; 11(2):205-213.
• DOI: 10.1046/j.1365-2702.2002.00587.x
• Parahoo K, Mccaughan EM. Research utilization among medical and surgical nurses: a comparison of their self reports and perceptions of barriers and facilitators. Journal of Nursing Management 2001; 9(1): 21–30.
• DOI: 10.1111/j.1365-2834.2001.00237.x
• Bayık A. [Nursing Discipline and Research]. Ed. Erefe İ. Hemşirelikte Araştırma İlke, Süreç ve Yöntemleri [The Principles and Methods of Researching in Nursing], Odak Ofset [Odak Edition], Ankara, 2002; 13–26.
• Kocaman G. Hemşirelik araştırmalarının değerlendirmesi ve kullanımı [Research of nursing evaluation and use]. Ed. Erefe İ. Hemşirelikte Araştırma İlke, Süreç ve Yöntemleri [The Principles and Methods of Researching in Nursing], Odak Ofset [Odak Edition], Ankara, 2002; 280-287.