Araştırma Makalesi
Yıl 2023,
Cilt: 22 Sayı: 2, 233 - 263, 31.12.2023
Öz
Cinselliğin ruhsal, sosyal ve eğitimle ilgili yansımalarını anlamak için onun doğasına inmek gerekmektedir. Cinselliğin doğasına indiğimizde görsel ve fiilî/yaşanan cinsellik olmak üzere iki boyutunu görürüz. Bu çalışma Hz. Peygamber’in öğrettiği cinsellikte, bu iki boyutun da vakıaya mutabık biçimde dikkate alındığını ortaya koymuştur. Çalışmamızda görsel cinselli-ğin oluşturduğu yanılsamalarla ilgili tartışma da yer almıştır. Genç nesillerin cinsellikle ilgili eğitilmesinde, yaklaşım biçimi de doğru olmalıdır. Ruh ve beden sağılığı ile ilgili sorun çıktı-ğında başa çıkma odaklı değil, hakikati anlama odaklı olmalıdır. Cinselliğin hakikatine gerçek-ten inen çalışmalar ne yazık ki çok azdır. Cinselliği anlamak belki de Allah’ı anlamaktır. Cin-sellik, varlık ve varoluşla ilgili bir hakikat penceresidir. Hz. Muhammed cinselliği, insanın doğası ile bütünleşmiş şekilde anlatmıştır. Hz. Peygamber’in en yakın takipçileri olan sahabe nesli onun bütün hayatını büyüteç altına aldıkları gibi cinsel hayatını da gözetim altına almış-lardır. Cinsellikle ilgili meseleleri rahatça sormakla kalmamışlar onun cinsel hayatını meşru dairede takip etmişlerdir. Bu çalışmanın cinsellikle ilgili İlahiyat temel alanından yapılan ça-lışmalardan farkı, hadisler ışında cinselliğin doğasına yaptığı vurgudur. Fiili cinsellik konu-sunda farkındalık oluşturmak da bu çalışmanın hedefleri arasındadır. Dinin oluşturduğu meşruiyet alanının içinde yer alan cinsellik görsellik üretmez ve en önemli özelliği "fiilî/yaşanmış" oluşudur. Gençlere verilecek cinsel eğitimde dinin ve cinselliğin doğasında müşterek olarak var olan tanrısallık irdelenmelidir. Kıyafette ilahi ölçülerin dikkate alınma-dığı karma sosyalleşmenin istikrarlı cinsellik sunduğu şüphelidir. Doğal cinsellik, çoğalma duygusunu veren yaratıcının sınırları içinde “yaşanan” cinselliktir. Arkadaşlıkta gerçekleşen total ve tatmin edici cinselliğin evlilik içinde gerçekleşen total ve tatmin edici cinsellikten fazla olduğu, gerçek dışı bir algıdır.
Anahtar Kelimeler
Hz. Peygamber Hadis Cinsellik Görsel Cinsellik Fiilî Cinsellik Cinsel Eğitim.
Kaynakça
- Ahmed b. Alî b. el-Müsennâ et-Temîmî, Ebû Ya‘lâ el-Mevsılî - thk. Huseyn Selim Esed ed-Dârânî. Müsnedü Ebû Ya’lâ. 13 Cilt. Dımaşk: Dâru’l-me’mûn li’t-türâs, 1984.
- Ahmed b. Hanbel. el-Müsned. 50 Cilt. Beyrut: Muessesetu’r- risâle, 2. Basım, 1999.
- Aynî, Ebû Muhammed (Ebü’s-Senâ) Bedrüddîn Mahmûd b. Ahmed b. Mûsâ b. Ahmed el-. Umdetu’l-kârî şerhu sahîhi’l-Buhârî. 25 Cilt. Beyrut: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-arabbiy, 2006.
- Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyn b. Alî el-. es-Sunenu’l-kübrâ ve fî zeylihî el-Cevheru’n-nakıyy. Haydarabad: Meclisu dâireti’l-meârif, 1926.
- Bezzâr, Ebû Bekr Ahmed b. Amr b. Abdilhâliḳ el-Basrî - thk. Mahfûzu’r-rahmân Zeynullah. Müsned (el-Baḥrü’z-zeḫḫâr). 18 Cilt. Medîne: Mektebetü’l-ulûmi ve’l-hıkem, 2009.
- Bostancı, Ertuğrul. “Suç ve Ceza” ile ‘Takva’da Çevre, Suç ve Suçluluk”. Kayseri Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2/2 (2020), 150-165.
- Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu‘fî - thk. Mustafa Dîb el-Büğâ. el-Câmiu’s-sahîh. 6 Cilt. Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 1987.
- Bursevî, İsmail Hakkı. Rûhu’l-beyân. 10 Cilt. Dâru ihyâi türâsi’l-arabbiy, ts.
- Ebû Avâne Ya‘kūb b. İshâk b. İbrâhîm, el-İsferâyînî - thk. Eymen b. Ârif ed-Dımeşkî. Müsnedü Ebî Avâne. Beyrut: Dâru’l-ma’rife, 1998.
- Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş‘as b. İshâk es-Sicistânî el-Ezdî. es-Sünen. 4 Cilt. Beyrut, El-Mektebetu’l-Asriyye., t.s.
- Ebû Hilâl Askerî, el-Hasen b. Abdillâh b. Sehl - thk. Muhammed Osman. el-Vücûh ve’n-nezâir. Kâhire: Mektebetü’s-sekâfeti’d-dîniyye, 2007.
- Ezherî, Ebû Mansûr Muhammed b. Ahmed b. Ezher el-Herevî el- - thk. Muhammed Avd Mür’ıb. Tehzîbü’l-lüğa. 15 Cilt. Beyrut: Dâru ihyâi türâsi’l-arabî, 2001.
- Hâkim en-Nîsâbûrî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Abdillâh b. Muhammed - thk. Mustafâ Abdülkâdir Atâ. el-Müstedrek ale’s-sahîhayn. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l- kutubi’l- ılmiyye, 1990.
- Hatiboğlu, İbrahim. “Sa‘d b. Ebî Vakkās”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 35/372-474. İstanbul: TDV Yayınları, 2008.
- İbn Adî, Ebû Ahmed Abdullāh b. Adî b. Abdillâh el-Cürcânî vd. el-Kâmil fî duafâi’r-ricâl. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ılmiyye, 1997.
- İbn Asâkir, Ebü’l-Kāsım Alî b. el-Hasen b. Hibetillâh b. Abdillâh b. Hüseyn ed-Dımaşkī eş-Şâfiî - thk. Amr b. Garâme el-Umerî. Târîhu Medîneti Dımaşk. 80 Cilt. Beyrut: Dâru’l-fikr li’t-tıbâati ve’n-neşri ve’t-tevzî’, 1995.
- İbn Atıyye el-Endelüsî, Ebû Muhammed Abdülhak b. Gālib b. Abdirrahmân b. Gālib el-Muhâribî el-Gırnâtî - thk. Abdüsselâm Abdüşşâfî Muhammed. el-Muharraru’l-vecîz fî tefsîri’l-kitâbi’l-azîz. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l- kütübi’l- ılmiyye, 1422.
- İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr Abdullāh b. Muhammed b. Ebî Şeybe İbrâhîm el-Absî el-Kûfî - thk. Kemal Yusuf el-Hût. el-Musannef fi’l-ehâdîs ve’l-âsâr. Riyâd: Mektebetü’r-ruşd, 1409.
- İbn Hacer el-Askalânî, Ebü’l-Fazl Şihâbüddîn Ahmed b. Alî b. Muhammed - Muhammed Fuâd Abdulbâkî. Fethu’l-bârî şerhu sahîhi’l-Buhârî. 13 Cilt. Beyrut: Dâru’l-ma’rife, 1379.
- İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd Mâce el-Kazvînî. es-Sünen. 5 Cilt. Beyrut: Dâru’r-risâleti’l-âlemiyye, 2009.
- İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem b. Alî b. Ahmed el-Ensârî er-Rüveyfiî. Lisânu’l-arab. 15 Cilt. Beyrut: Dâru sâdir, 3. Basım, 1993.
- İbn Şâhîn, Ebû Hafs Ömer b. Ahmed b. Osmân el-Bağdâdî (ö. 385/996). Fethu’l-mün’ım şerhu Sahîh-i Müslim. 10 Cilt. Dâru’ş-şurûk, 2002.
- İbnü’l-Ca’d, Ebü’l-Hasen Alî b. el-Ca‘d el-Cevherî (ö. 230/844-45) - thk. Âmir Ahmed Haydar. Müsnedü İbn Ca’d. Beyrut: Müessesetü Nâdir, 1990.
- Kādî İyâz, Ebü’l-Fazl İyâz b. Mûsâ b. İyâz el-Yahsubî. Meşâriku’l-envâr alâ sıhâhı’l-âsâr. 2 Cilt. Kâhire: Dâru’t-türâs, 1333.
- Komisyon. Kur’an Yolu Meâli. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2017.
- Mecdu’d-dîn İbnu’l-esîr el- Cezerî(ö.606/1210), Ebü’s-Seâdât Mecdüddîn el-Mübârek b. Esîrüddîn Muhammed b. Muhammed eş-Şeybânî. en-Nihâye fî ğarîbi’l-hadîsi ve’l-eser. Beyrut: el-Mektebetu’l-ılmiyye, 1979.
- Medkûr, İbrâhim. Mu‘cemü elfâzi’l-Kur’âni’l-kerîm. 2 Cilt. Kâhire: Mecmeu’l-lüğati’l-arabiyye, 1990. 1 Mizzî, Ebü’l-Haccâc Cemâlüddîn Yûsuf b. Abdirrahmân b. Yûsuf el-. Tehzîbü’l-kemâl. 35 Cilt. Beyrut: Muessesetu’r- risâle, 1. Basım, 1980.
- Müslim b. Haccâc, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc b. Müslim el-Kuşeyrî. el-Câmiu’s-sahîh. 5 Cilt. Beyrut: Dâru ihyâi türâsi’l-arabbiy, t.s.
- Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb b. Alî en- - thk. Abdulfettâh Ebû Gudde. el-Müctebâ mine’s-sünen (Sünenü’n- Nesâî). 8 Cilt. Haleb: Mektebetu’l-matbûâti’l-İslâmiyye, 1986.
- Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref b. Mürî en-. el-Minhâc şerhu sahîhi Müslim b. Haccâc. 18 Cilt. Beyrut: Dâru ihyâi türâsi’l-arabbiy, 1392.
- Taberânî, Ebü’l-Kāsım Müsnidü’d-dünyâ Süleymân b. Ahmed b. Eyyûb et-Taberânî. Mu’cemü’l-kebîr. 25 Cilt. Kâhire: Mektebetü İbn Teymiyye, 2. Basım, 1994.
- Taberî, İbn Cerîr et-. Câmiu’l-beyân fî te’vîli’l-Kur’ân. 24 Cilt. Beyrut: Muessesetu’r- risâle, 2000.
- Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre et-. el-Câmiu’s-sahîh. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-ğarbi’l-İslâmî, 1998.
- Turhan, Muharrem Turhan. Cinsel Sosyalizasyon Süreci ve Din. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2009.
- Vellevî, Muhammed b. Ali b. Âdem el-İsyûbî el-. Zehîratü’l-ukbâ fî şerhi’l-Müctebâ. 42 Cilt. Mekke: Dâru’l-mi’râci’d-devliyye, 2003.
- Zebîdî, Ebü’l-Feyz Muhammed el-Murtazâ b. Muhammed b. Muhammed b. Abdirrezzâk el-Bilgrâmî el-Hüseynî ez-. Tâcu’l- arûs min cevâhiri’l- kâmûs. 40 Cilt. Beyrut: Dâru’l-hidâye, ts.
- “MEB İstatistikleri”. Erişim 02 Eylül 2023. https://istatistik.meb.gov.tr/OgrenciSayisi/Arsiv
- “Takva”. haz. Özer Kızıltan. Yeni Sinemacılar. Yayın Tarihi 2006. https://web.archive.org/web/20060916033101/http://www.takva.com.tr/indexTR.html
- “TÜİK Evlenme Boşanma İstatistikleri”. Erişim 02 Eylül 2023. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bo%C5%9Fanma-%C4%B0statistikleri-2022-
- 49437&dil=1#:~:text=Bin%20n%C3%BCfus%20ba%C5%9F%C4%B1na%20d%C3%BC%C5%9Fen%20evlenme,binde%206%2C76%20olarak%20ger%C3%A7ekle%C5%9Fti.&text=Bo%C5%9Fanan%
- 20%C3%A7iftlerin%20say%C4%B1s%C4%B1%202021%20y%C4%B1l%C4%B1nda,y%C4%B1l%C4%B1nda%20180%20bin%20954%20oldu.
- “Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi”. Erişim 02 Eylül 2023. https://istatistik.yok.gov.tr/
Toplam 42 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hadis |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 22 Sayı: 2 |
Kaynak Göster
İlmî Tedrîsâtın Tertîbi Üzerine…
Her düşünce ve tasavvur, kendi iç bütünlüğü içerisinde bir ilim telâkkîsine sahiptir. İslâmî ilim geleneği de kendi bütünlüğü içerisinde bu telâkkîyi önce inşâ sonra ikmâl etmiştir. Hayatın tabi akışı içerisinde ihtiyaçlar zuhûr ettikçe önce ilmî geleneğinin alt yapısını teşkil edecek ve istidlâle medâr olacak davranış ve deliller cem‘ ve tasnif edilmiş, sonra bunlar konularına göre taksime tabi tutulmuştur. İslâmî ilimlerin teşekkülünün ilk merhalesini teşkil eden cem‘ dönemi diyebileceğimiz bu sürecin ardından yeni bir telif sürecine intikâl edilmiştir.
İlim dallarının birbirinden ayrışmaya başladığı, konularının kendine haslığı göz önünde bulundurularak hususî eserlerde toplanmaya başlandığı birkaç yüzyıl devam eden bir sürecin ardından, özellikle farklı medeniyetlere ve dinlere mensup kişilerin Müslüman olmaları ile birlikte, onların sahip olduğu birikim ile İslâmî ilimlerin her birinin sahip olduğu kazanımlar mezcedilmeye başlandı. Dolayısıyla tasnif dönemi diyebileceğimiz bu süreci ikinci bir adım, imtizâcın hâsıl ettiği müktesebâtı ise tefekküre doğru atılan ilk adım olarak değerlendirmek mümkündür.
İlim dallarının, malumâta dayalı inşâdan tefekküre dayalı tasavvura geçişinde söz konusu ara merhale çok önemli bir tesir icra etmiştir. Bugün İslâmî düşüncenin tefekkür temellerinin sağlamlaştırıldığı merhale ve her türlü adımın atıldığ süreç ‘öteki ile karşılaşmanın kazanımlarının’ bize ait tasavvura uygun bir dönüşüme tabi tutulmasından sonra kurgulanmıştır. Öteki ile karşılaşma dönemi diyebileceğimiz bu merhalede mevcut kazanımları edinip üstlenmek, bir ilmi ilim yapan cihet-i vahdesini tespit, konu ve mesâilindeki farklılaşma dolayısıyla yeni ilim dallarının teşekkülü ve küllî tefekkür geleneğinin vazgeçilmez bir parçası olması şeklinde tezâhür etmiştir.
Tefekkür geleneğimizin içinde yer alan ilim ehlinin, bu küllî tasavvuru idrâk etmesi ve tasavvuru teşkil eden bir duruşa sahip olması, mensuplarından söz konusu tasavvuru üstlenecek insanları/ilim ehlini yetiştirmesine bağlıdır. Bu da, içinde doğulan tasavvurun, hâli hazırda ve gelecekte üstlenilip sürdürülmesi için atılması gereken doğru adımları tespit ve tatbik ile mümkündür.
Geleceği kurgulayacak ilim ehlinin, içinden geldiği toplumdan edindiği ortalama müktesebâtla yetinmeksizin, tedrîs ve ta‘lîm sürecinde işaret edilen ilim dallarından her birinin ‘içselleştirerek’ elde edilmesi umulan kazanımlarını ikmâl etmesi gerekir. Dil, mantık ve irfân birlikteliğinin hâsıl ettiği usûlün kazanımlarının özümsemesi, kendisinde bir küllî tasavvur ve duruşun zâtında vücut bulması bize ait tasavvurun hâsıl olmasının vazgeçilmez yoludur.
Bütünüyle Batı esaslı eğitim-öğretim değerler manzûmesinin kurgulayıp kontrol ettiği dinî eğitim; her şeyden önce bize ait tasavvuru terk etmeyi öncelemiş, ikinci olarak bidâyetten itibaren tedrîs sürecini izleyip kâmil manada içselleştirerek bir tasavvur oluşumunu imkânsız hâle getirmiştir. Bugün, gerek yaygın gerekse örgün din tasavvurunun teşekkülünü sağlayan diyanet, ilâhiyat ve kendine ait tasavvuru keşfedip sürdürememiş medrese-dergâh camiası, farkında olmadan Batı değerler manzûmesi üzerinden ve müsaade edilen sınırlar içerisinde kalan bir tasavvur üretmektedir. Üretilen ‘yeni tasavvurun’ i‘tikâdî, amelî ve zihnî anlamda ilim geleneğimize aykırı bir mahiyet arz etmesi, ötekine ait değerleri destekleyici vasfından kaynaklanmaktadır.
İşaret edilen hususların farkında olarak yayın faaliyetlerini sürdüren Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD) aracılığı ile kendi duruşumuzu ve müşterek tasavvurumuzu keşfe gayret gösteren arayışlara imkân sunmayı önemsiyoruz. Bir başka deyişle, tereddüt ve sapmaların farkına vararak seyrimize devam etmenin mutlak ihtiyacımız olduğunun idrâki içerisindeyiz. Dolayısıyla aklî, kalbî ve zihnî tekâmülü hâsıl eden usûl tasavvurumuzun öncelenmesi, malûmâtın bu tasavvura göre yorumlanması gerektiğini müdrikiz.
Yayın hayatımızın ikinci yirmi yılı içerisinde, faaliyetlerimizi kesintisiz sürdürerek geride bıraktığımız yirmi iki yılın ardından, Hadis Tetkikleri Dergisi’nin bu sayısında; hadis ilimlerinin muhtelif alanlarında ilmî, irfânî ve nazarî alanlara ta‘alluk eden ilginizi çekecek tetkiklere yer verdik. Araştırmacı ve akademisyenlerimizin müktesebâtını yansıtan tetkikler, araştırma notları, bilimsel etkinlik ve kitap tanıtımları bu sayımızda sizlerin ilgisine arz ettiğimiz içeriğimizdir.
Makaleleriniz ve araştırmalarınızla sağladığınız destekleriniz sayesinde muhteviyâtı daha da zenginleşecek olan Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD) kendini keşif gayreti içerisinde olan ilim ehlince bize iletilen her türlü talebe açık olup bütün imkânlarımızı kullanarak talepte bulunanları desteklemeye çalışacağımızın bilinmesini isteriz.
Geride bıraktığımız kesintisiz yirmi iki yıl ve kırk üç sayı boyunca Hadis Tetkikleri Dergisi’ne (HTD) destek olan, sahip çıkan, bizleri cesaretlendiren, yazılarıyla bizi onurlandıran bütün hoca ve kardeşlerimize şükranlarımızı sunarken bundan sonra da HTD’nin imkânlarının, araştırmacılarımızın hizmetinde olduğunu te’yîden ifade istiyoruz.
Gelecek sayılarımızda görüşmek dileğiyle...
Saygılarımızla...
İbrahim HATİBOĞLU
Her düşünce ve tasavvur, kendi iç bütünlüğü içerisinde bir ilim telâkkîsine sahiptir. İslâmî ilim geleneği de kendi bütünlüğü içerisinde bu telâkkîyi önce inşâ sonra ikmâl etmiştir. Hayatın tabi akışı içerisinde ihtiyaçlar zuhûr ettikçe önce ilmî geleneğinin alt yapısını teşkil edecek ve istidlâle medâr olacak davranış ve deliller cem‘ ve tasnif edilmiş, sonra bunlar konularına göre taksime tabi tutulmuştur. İslâmî ilimlerin teşekkülünün ilk merhalesini teşkil eden cem‘ dönemi diyebileceğimiz bu sürecin ardından yeni bir telif sürecine intikâl edilmiştir.
İlim dallarının birbirinden ayrışmaya başladığı, konularının kendine haslığı göz önünde bulundurularak hususî eserlerde toplanmaya başlandığı birkaç yüzyıl devam eden bir sürecin ardından, özellikle farklı medeniyetlere ve dinlere mensup kişilerin Müslüman olmaları ile birlikte, onların sahip olduğu birikim ile İslâmî ilimlerin her birinin sahip olduğu kazanımlar mezcedilmeye başlandı. Dolayısıyla tasnif dönemi diyebileceğimiz bu süreci ikinci bir adım, imtizâcın hâsıl ettiği müktesebâtı ise tefekküre doğru atılan ilk adım olarak değerlendirmek mümkündür.
İlim dallarının, malumâta dayalı inşâdan tefekküre dayalı tasavvura geçişinde söz konusu ara merhale çok önemli bir tesir icra etmiştir. Bugün İslâmî düşüncenin tefekkür temellerinin sağlamlaştırıldığı merhale ve her türlü adımın atıldığ süreç ‘öteki ile karşılaşmanın kazanımlarının’ bize ait tasavvura uygun bir dönüşüme tabi tutulmasından sonra kurgulanmıştır. Öteki ile karşılaşma dönemi diyebileceğimiz bu merhalede mevcut kazanımları edinip üstlenmek, bir ilmi ilim yapan cihet-i vahdesini tespit, konu ve mesâilindeki farklılaşma dolayısıyla yeni ilim dallarının teşekkülü ve küllî tefekkür geleneğinin vazgeçilmez bir parçası olması şeklinde tezâhür etmiştir.
Tefekkür geleneğimizin içinde yer alan ilim ehlinin, bu küllî tasavvuru idrâk etmesi ve tasavvuru teşkil eden bir duruşa sahip olması, mensuplarından söz konusu tasavvuru üstlenecek insanları/ilim ehlini yetiştirmesine bağlıdır. Bu da, içinde doğulan tasavvurun, hâli hazırda ve gelecekte üstlenilip sürdürülmesi için atılması gereken doğru adımları tespit ve tatbik ile mümkündür.
Geleceği kurgulayacak ilim ehlinin, içinden geldiği toplumdan edindiği ortalama müktesebâtla yetinmeksizin, tedrîs ve ta‘lîm sürecinde işaret edilen ilim dallarından her birinin ‘içselleştirerek’ elde edilmesi umulan kazanımlarını ikmâl etmesi gerekir. Dil, mantık ve irfân birlikteliğinin hâsıl ettiği usûlün kazanımlarının özümsemesi, kendisinde bir küllî tasavvur ve duruşun zâtında vücut bulması bize ait tasavvurun hâsıl olmasının vazgeçilmez yoludur.
Bütünüyle Batı esaslı eğitim-öğretim değerler manzûmesinin kurgulayıp kontrol ettiği dinî eğitim; her şeyden önce bize ait tasavvuru terk etmeyi öncelemiş, ikinci olarak bidâyetten itibaren tedrîs sürecini izleyip kâmil manada içselleştirerek bir tasavvur oluşumunu imkânsız hâle getirmiştir. Bugün, gerek yaygın gerekse örgün din tasavvurunun teşekkülünü sağlayan diyanet, ilâhiyat ve kendine ait tasavvuru keşfedip sürdürememiş medrese-dergâh camiası, farkında olmadan Batı değerler manzûmesi üzerinden ve müsaade edilen sınırlar içerisinde kalan bir tasavvur üretmektedir. Üretilen ‘yeni tasavvurun’ i‘tikâdî, amelî ve zihnî anlamda ilim geleneğimize aykırı bir mahiyet arz etmesi, ötekine ait değerleri destekleyici vasfından kaynaklanmaktadır.
İşaret edilen hususların farkında olarak yayın faaliyetlerini sürdüren Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD) aracılığı ile kendi duruşumuzu ve müşterek tasavvurumuzu keşfe gayret gösteren arayışlara imkân sunmayı önemsiyoruz. Bir başka deyişle, tereddüt ve sapmaların farkına vararak seyrimize devam etmenin mutlak ihtiyacımız olduğunun idrâki içerisindeyiz. Dolayısıyla aklî, kalbî ve zihnî tekâmülü hâsıl eden usûl tasavvurumuzun öncelenmesi, malûmâtın bu tasavvura göre yorumlanması gerektiğini müdrikiz.
Yayın hayatımızın ikinci yirmi yılı içerisinde, faaliyetlerimizi kesintisiz sürdürerek geride bıraktığımız yirmi iki yılın ardından, Hadis Tetkikleri Dergisi’nin bu sayısında; hadis ilimlerinin muhtelif alanlarında ilmî, irfânî ve nazarî alanlara ta‘alluk eden ilginizi çekecek tetkiklere yer verdik. Araştırmacı ve akademisyenlerimizin müktesebâtını yansıtan tetkikler, araştırma notları, bilimsel etkinlik ve kitap tanıtımları bu sayımızda sizlerin ilgisine arz ettiğimiz içeriğimizdir.
Makaleleriniz ve araştırmalarınızla sağladığınız destekleriniz sayesinde muhteviyâtı daha da zenginleşecek olan Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD) kendini keşif gayreti içerisinde olan ilim ehlince bize iletilen her türlü talebe açık olup bütün imkânlarımızı kullanarak talepte bulunanları desteklemeye çalışacağımızın bilinmesini isteriz.
Geride bıraktığımız kesintisiz yirmi iki yıl ve kırk üç sayı boyunca Hadis Tetkikleri Dergisi’ne (HTD) destek olan, sahip çıkan, bizleri cesaretlendiren, yazılarıyla bizi onurlandıran bütün hoca ve kardeşlerimize şükranlarımızı sunarken bundan sonra da HTD’nin imkânlarının, araştırmacılarımızın hizmetinde olduğunu te’yîden ifade istiyoruz.
Gelecek sayılarımızda görüşmek dileğiyle...
Saygılarımızla...
İbrahim HATİBOĞLU