İPLİK SANATI: SANAT ALANINA KABUL EDİLME MÜCADELESİ VE ÇAĞDAŞ BİR SANAT DALI OLARAK YÜKSELİŞİ (FIBER ART: THE STRUGGLE FOR ITS CONSIDERATION AS ART AND ITS RISE AS A CONTEMPORARY FIELD OF ART)

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 8, 165 - 180, 09.11.2016

Nimet Keser

https://doi.org/10.20304/humanitas.277544

Cited By: 1

Öz

Öz: İlk uygarlıkların erken dönemlerinde yaratıcı alanlar olarak kabul edilen sanat ve zanaat alanları giderek bir değer kaybına uğradı ve zamanla basit el işleri olarak kabul edildi. Bu kabul, Ortaçağ boyunca hâkim oldu. Rönesans’la birlikte ise sanat ve zanaat arasında sanatların lehine bir gelişme, bir statü farklılığı gerçekleşti. Bu statü farklılığı, 19. yüzyılın ortasında Art and Craft Hareketi’nin günlük yaşamda tasarımın önemini vurgulamaya başlamasının ardından, 20. yüzyılın başlarında da Bauhaus’un benzer iddiaları sürdürmesiyle ortadan kalkmaya başladı. 1960’lı yıllardan itibaren de feministlerin iplik, dikiş ve iğne işi ile kadın tarihi ve hakları açısından ilgilenmeye başlamasının ardından domestik zanaatlar olarak kabul edilen iplik ve kumaşa dayalı alanların statüsündeki yükselme ivme kazandı. Böylece tarihi Üst Paleolitik Çağ’a kadar götürülebilecek iplik, bazı çağdaş sanatçılar tarafından kendi deneysel yaklaşımlarının bir parçası olarak kullanıldı. Sanat ve zanaat, kadın sanatçılar ve erkek sanatçılar, boya ve iplik arasındaki mücadele; ipliğin, sürekli genişleyen sanat alanına yeni bir çağdaş sanat formu olarak dâhil olmasına olanak sağladı. Böylece, goblen ya da nakış olarak adlandırılan zanaat alanları iplik sanatı olarak yeniden kavramsallaştırıldı. Literatür taramasına ve doküman incelemesine dayalı olarak gerçekleştirilen bu çalışmada, geleneksel sanat tarihi perspektifi içinde ‘zanaat’a karşı ‘sanat’ biçiminde atanan değer yargılarındaki kırılmaların nasıl gerçekleştiğinin, ardından da yüksek sanat olarak kabul edilegen boya resmi ile mücadelesinin incelenmesi amaçlandı. Lenore Tawney, Sheila Hicks, Claire Zeisler, Louise Bourgeois ve Orly Cogan gibi çağdaş sanatçıların, bu mücadelede ipliği nasıl yorumladığı da araştırmanın önemli problemlerinden biri oldu. 

Abstract: Arts and crafts were accepted as creative and divine fields during first civilisations. But by experiencing a loss of value they were considered as simple crafts from the classical period until Renaissance. The status differences between arts and crafts, which emerged with the Renaissance, began to disappear with the Art and Craft Movement which emphasized the importance of design in everyday life in the middle of nineteenth century. Since 1960’s the feminist artists interested with yarn, fiber, sewing and needlework on account of women's history and rights. So, the important changes were realised in the status of fiber and fabric based arts which were regarded as domestic crafts. Thus, the contemporary artists embraced the use of fiber, needle work which can be traced until upper Palaeolithic age. The struggle between art and craft, men and women, paint and fiber provided fiber to be considered as a contemporary art form into over-expanding field of art. Thus, craft area, called tapestry or embroidery is reconceptualised as fiber art. This article is based on literature research and aimed to study, how the breakage occurred in the value judgements assigned as ‘art’ versus ‘craft’ which are shaped in the traditional art history perspective. And this paper studied the struggle of fiber and fabric based arts against paint based arts and sculpture which have been regarded as high arts for centuries. One of the most important problems of this article is how contemporary artists, such as Lenore Tawney, Sheila Hicks, Claire Zeisler, Louise Bourgeois, and Orly Cogan used the fiber during this process.

Anahtar Kelimeler

Nakış, Sanat, İplik Sanatı, Zanaat, Kadın Sanatçı. (Art, Craft, Women Artist, Embroidery, Fiber Art.)

Kaynakça

• Alexander, E. (1973). Mathew Arnold, John Ruskin, and the Modern Temper. USA: Ohio State University Press.
• Amoroso Leslie, C. (2007). Needlework Through History: An Encyclopedia. London: Greenwood Publishing Group.
• Barrett, A. (2008). A Stitch in Time: New Embroidery, Old Fabric, Changing Values, The Art Institute of Portland: Textile Society of America Symposium Proceedings. Erişim tarihi: 20 Aralık 2015, http://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1079& context= tsaconf.
• Brennan-Smith, S. (2009). Knight and Lady as One: The Reclamation of the “Feminine” in William Morris’s Decorative Art Designs, Nineteenth-Century Gender Studies, 5(1). Erişim tarihi: 19 Kasım 2015, http://www.ncgsjournal.com/issue51/issue51.htm.
• Cahill, S. E. (2007). Crafting Culture, Fabricating Identity: Gender and Textiles in Limerick Lace, Clare Embroidery and the Deerfield Society of Blue and White Needlework. (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi). Canada: Queen’s University.
• Chicago, J. (1985). Projects: Birth Project. Erişim tarihi: 25 Kasım 2015, http://www.throughtheflower.org/ projects/birth_project.
• Cluckie, L. (2008). The Rise and Fall of Art Needleworks: Its Socio-economic and Cultural Aspects. St. Edmunds: Arena Books.
• Dickerson, M. (2013). The Handy Art History Answer Book. Mishigan: Visible Ink Press.
• Fowler, C. (2014). Shelia Hicks, the Fiber Arts Movement, and the Language of Liberation. The Journal of Modern Craft, 7 (1), 33-52.
• Heller, J. ve Heller, N. G. (2013). North American Women Artist of the Twentieth Century: A Biographical Dictionary. London: Routledge.
• Hughes, J. (2008). The End of Work: Theological Critiques of Capitalism. Oxford: Blackwell Publishing.
• Inglot, J. (2004). The Figurative Sculpture of Magdelana Abakanowicz: Bodies, Environments, and Miths. California: University of California Press.
• Jakubowska, A. (2012). The ‘Abakans’ and the Feminist Revolution. Sascha Bru, Laurence Nujs ve diğerleri (Ed.) Regarding the Popular: Modernism, the Avant-Garde and High and Low Culture. Göttingen: Hubert and Co.
• Koplos, J., ve Metcalf, B. (2010). Makers: A History of American Studio Craft. University of North Carolina Press.
• Lenman, R. (1997). Artist and Society in Germany, 1850-1914. Manchester University Press.
• Lunin, L. F. (1990). The Descriptive Challenges of Fiber Art. Library Trends. 38 (4), 697-716.
• Morris, W., ve Kelvin, N. (1999). William Morris on Art and Socialism. New York: Courier Corporation.
• Parker, R. (2010). The Subversive Stitch: Embroidery and the Making of the Feminine. New York: I. B. Tauris.
• Sharp, S. G. (2008). Oral History Interwiev with Elaine Reichek. 12 Şubat 2008. Erişim tarihi: 5 Ocak 2016, http://www.aaa.si.edu/collections/interviews/oral-history-interview-elaine-reichek-13692.
• Shiner, L. (2004). Sanatın İcadı: Bir Kültür Tarihi. (Çev. İsmail Türkmen). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Stritzler-Levine, Nina (2006). Introduction. Danto, Arthur C., Simon, Joan ve Stritzler-Levine (Ed.). Sheila Hicks Weaving as Metaphor. London: Yale University Press.
• Szabo, J. F. ve Kuefler, N. E. (2015). The Bayeux Tapestry: A Critical Annotated Bibliography. New York: Rowman and Littlefield.
• Torrigiani, M. G. V. (2014). Using Contents From A Sewing Box: Some Aspects of the Artwork of Sonia Delaunay and Louise Bourgeois, Laura Tognoli Pasquali ve Frances Thomson-Salo (Ed.). Women and Creativity: A Psychoanalytic Glimpse Through Art, Literature, and Social Structure. London: Karnac Books.