Özne ve Öteki: Thomas Hettche’nin Tavus Kuşu Adası Adlı Romanına Postkolonyal Bir Okuma

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 20, 46 - 66, 15.10.2022

Onur Kemal Bazarkaya

https://doi.org/10.20304/humanitas.1156395

Öz

Thomas Hettche’nin 2014 yılında yayımlanan Tavus Kuşu Adası (“Pfaueninsel”) adlı romanı, 19. yüzyılda geçer ve Marie olarak bilinen, Maria Dorothea Strakon adlı kadın karakterin yaşam öyküsünü anlatır. Çocukluğunda öksüz olan Marie ve ağabeyi Christian, Berlin’in güneybatısında bulunan Tavus Kuşu Adası’na götürülüp kraliyet bakımına verilirler. Her ikisi de kısa boylu, görünürde yalnızca yetiştikleri adanın düzeninde var olabilen “cüceler”dir. Diğer insanlar, Marie ve Christian’a “canavar” gözüyle bakar ve onlarla aslında bir sömürge ilişkisi sürdürürler. Anlatıma böyle bakıldığında, hegemonyanın mikro düzeyine odaklandığı söylenebilir. Özneler arasında zorbaca davranışların nasıl ortaya çıktığını, nasıl geliştiğini ve en sonunda nasıl kurbanlara neden olduğunu resimlendirir. Bu doğrultuda makalede, roman, Homi K. Bhabha’nın postkolonyal kuramı temelinde incelenecek ve hegemonik bir ötekileştirme hikâyesi olarak okunacaktır.

Anahtar Kelimeler

Tavus Kuşu Adası, Homi K. Bhabha, postkolonyal kuram, hegemonya, özne, ötekileştirme

Kaynakça

• Bhabha, H. K. (2000). Die Verortung der Kultur. Tübingen: Stauffenburg.
• Bhabha, H. K. (1997). Editor’s introduction: Minority maneuvers and unsettled negotiations. Critical Inquiry, 23(3), 431-459.
• Bronner, K. ve Paulus, S. (2017). Intersektionalität: Geschichte, Theorie und Praxis. Opladen/Toronto: Verlag Barbara Budrich.
• Canetti, E. (2019). Prozesse: Über Franz Kafka. München: Hanser.
• Crenshaw, K. W. (1989). Demarginalizing the intersection of race and sex: A black feminist critique of antidiscrimination doctrine, feminist theory and antiracist politics. University of Chicago Legal Forum, 140(1), 139-167.
• Dreesbach, A. (2005). Gezähmte Wilde: Die Zurschaustellung „exotischer Menschen“ in Deutschland 1870-1940. Frankfurt a.M./New York: Campus.
• Dunker, A. (2017). Orientalismus. D. Göttsche, A. Dunker ve G. Dürbeck (Ed.), Handbuch Postkolonialismus und Literatur içinde (s. 200-205). Stuttgart: J.B. Metzler.
• Erhat, A. (1993). Mitoloji sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Foucault, M. (1973). Archäologie des Wissens. Frankfurt a.M.: Suhrkamp.
• Foucault, M. (1974). Die Ordnung des Diskurses. Frankfurt a.M.: Suhrkamp.
• Foucault, M. (2000). Dispositive der Macht: Über Sexualität, Wissen und Wahrheit. Berlin: Merve.
• Hettche, T. (20.11.1993). Rätselvolles Eiland in der Havel. Frankfurter Allgemeine Zeitung, Nr. 270, 6.
• Hettche, T. (2012). Die Liebe der Väter. München: btb.
• Hettche, T. (2014). Pfaueninsel. Köln: Kiepenheuer & Witsch.
• Hillgruber, K. (13.09.2014). Die Würde der Zwergin. Thomas Hettches Roman „Pfaueninsel“. Der Tagesspiegel. https://www.tagesspiegel.de/kultur/thomas-hettches-roman-pfaueninsel-die-wuerde-der-zwergin/10696804.html
• Lacan, J. (1973). Das Spiegelstadium als Bildner der Ichfunktion wie sie uns in der psychoanalytischen Erfahrung erscheint. Bericht für den 16. Internationalen Kongreß für Psychoanalyse in Zürich am 17. Juli 1949. N. Haas (Ed.), J.L.: Schriften I içinde (s. 61-70). Weinheim/Berlin: Quadriga.
• Mayer, H. (2007). Außenseiter. Frankfurt a.M.: Suhrkamp.
• Platthaus, A. (27.09.2014). „Es geht mir um Emphase“: Ein Gespräch mit Thomas Hettche über die Zeitlosigkeit seines neuen Romans. Frankfurter Allgemeine Zeitung, Nr. 225, 16.
• Said, E. W. (2012). Orientalismus (3. baskı). Frankfurt a.M.: S. Fischer.
• Struve, K. (2013). Zur Aktualität von Homi K. Bhabha: Einleitung in sein Werk. Wiesbaden: Springer VS.
• Wright, P. ve Bhabha, H. K. (1999). Radio 3 ‚night waves‘ discussion: Homi Bhabha, Susheila Nasta and Rasheed Araeen. Wasafiri 14 (29), 39-43.