K. S. Aksakov’un Slavofil Yanının ‘Konstantinopol Kapılarında Oleg’ Adlı Eserine Yansıması

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 22, 203 - 220, 15.10.2023

Tuğba Günör

https://doi.org/10.20304/humanitas.1259787

Öz

Rus edebiyatının önde gelen isimlerinden biri olan K. S. Aksakov, edebiyata düşkün bir babanın oğlu olarak hem sanatın hem de slavofil düşüncelerin hâkim olduğu bir evde büyür. Aksakov kadim Slav ruhunu Rusya’da ilk defa örgütleştiren kişidir. Sanatçı gençlik yıllarında sadece Slavofil düşüncelere değil aynı zamanda felsefeye de ilgi duyar. Özellikle de Hegel kaynaklı ‘felsefe tarihi’ içerikli incelemeler yaptığı da dikkat çeker. Bu çalışmamızda inceleyeceğimiz ‘Konstantinopol Kapılarında Oleg’ de işte bu incelemelerinden biridir. Aksakov’un bu eseri, 1830’lu yıllarda Moskova Üniversitesi’nde ders veren tarih profesörü ve aynı zamanda üniversitenin rektörü M. T. Kaçenovskiy’in verdiği bir derste Büyük Knyaz Oleg’in efsanevi bir kişilik olduğunu ve ayrıca Rus yazar, şair, tarihçi ve eleştirmen N. M. Karamzin’in on iki ciltlik eseri ‘Rus Devleti Tarihi’nde yanlı ve kesinlik taşımayan kaynaklar kullandığını iddia etmesi üzerine öfkelenerek yazar. Piyes tarzında kaleme alınan bu eserde baştan sona inanışları, giyimleri, yaşam şekilleri vs. kadim Slav ruhunu derinden hissettirir.

Anahtar Kelimeler

Konstantin Sergeyeviç Aksakov, slavofilizm, Knyaz Oleg, Çargrad

The Reflection of K. S. Aksakov’s Slavist Side in the Work of ‘Oleg near Constantinopol'

Öz

K. S. Aksakov, one of the leading figures of Russian literature, grew up in a house where both art and Slavophil thoughts were dominant. Aksakov was the first to organize the ancient Slavophil spirit in Russia. In his youth, the artist was not only interested in Slavophil ideas, but also in philosophy. It is noteworthy that he made studies with the content of 'philosophy history' especially from Hegel. Oleg near Constantinople is one of these studies. Aksakov wrote his work in an anger against a a lecture given by M. T. Kachenovskiy claming that Great Knyaz Oleg was a legendary personality, and, N. M. Karamzin had used biased and uncertain sources in his twelve volume work History of the Russian State. In this work, written in the style of a play, the ancient Slavophil spirit, their beliefs, clothing, lifestyles, etc. are deeply felt from the beginning to the very end.

Anahtar Kelimeler

Konstantin Sergeyevich Aksakov, slavophilism, Knyaz Oleg, Chargrad

Kaynakça

• Brink, S. ve Price, N. (Ed.). (2020). Viking dünyası (2. baskı). (E. Kılınç, Çev.). İstanbul: Alfa Yayınevi. (Orijinal çalışma basım tarihi 2011).
• Çalışkan Akçetin, N. (2016). Martin Heiddegger ve nasyonel sosyalizm: O bir Nazi miydi? Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(8), 47-64.
• Erdoğan, H. (2018). Rus tarih felsefesinde K. S. Aksakov. Z. B. Özer, F. Yapıcı ve Ş. Aktay (Ed). Bilim ve İnsan, Şahsiyetini İnşa Edenler (1. baskı) içinde (s. 39-58). Ankara: Gazi Kitap Evi.
• Günör, T. (2023). Stankeviç Topluluğu’na genel bir bakış. Söylem Filoloji Dergisi, 8(1), 56-67.
• Hegel, G. W. F. (1995). Tarihte akıl (3. baskı). (Ö. Sözer, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi. (Orijinal çalışma basım tarihi 1837).
• İnanır, E. (2013). Rusların gözünden İstanbul. İstanbul: Kitapevi.
• İnanır, E. (2008). I. Petro ve II. Katerina’nın kanatları altında XVIII. yüzyıl Rus edebiyatı. İstanbul: İskenderiye Yayınları.
• İnanır, E. (2022). XIX. yüzyılın ikinci yarısında Bulgar edebiyatında yeni arayışlar. TOBİDER. Uluslararası Toplumsal Bilimler Dergisi, 6(3), 314-329.
• Kandemir, H. (2008). Rus edebiyatında İstanbul. Selçuk Üniversitesi, Fen- Edebiyat Fakültesi Dergisi, 0(19), 153-163.
• Karamzin, N. M. (1989). İstoriya gosudarstva Rossiyckogo: v dvenadtsati tomax. Tom I. Moskva: İzdatelsvo ‘Nauka’.
• Kuleşov, A. S. (2009). Aksakovı. istoriya razbitıh sudeb. Moskva: İzdatelstvo ‘Territoriya’.
• Kuleşov, A. S. (2010). Aleksey Stanislavoviç, Romanovı, Aksakovı, Çebışyovı.
• https://tksu.ru/upload/medialibrary/ebc/Kuleshov-A.S.-Vystuplenie-_1_.pdf
• Kurat, A. N. (2014). Rusya tarihi (6. baskı). Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Maşinskiy, S. İ. (Ed.). (1964). Poetı krujka N. V. Stankyeviça: N. V. Stankyeviç, K. S. Aksakov, İ. P. Klyuşnikov. (2. izdaniye) Moskva-Leningrad: Sovestskiy pisatel.
• Nikolayeva P. A. (Ed.). (1990). Russkiye pisateli: biobibliografiçeskiy slovar. A-L Tom I. Moskva: Prosveşçeniye.
• Peçerskiy, N. (2012). Povest vremennıh let. (D. S. Lihaçyov, O. V. Tvorogov, Çev.). Sankt- Peterburg: Vita nova.
• Radionovna, E. S. (Ed.). (2005). Mir istorika: İstoriografiçeskiy sbornik I. Omsk: İzdatelsvo OmGU.
• Tınyanov, Yu. N. (1977). Poetika, istoriya literaturı, kino. Moskva: İzdatelstvo ‘Nauka’.
• Tsımbayev, N. İ. (1986). Slavyanofilstvo: İz istorii russkoy obşçestvenno politiçeskoy mısli XIX veka. Moskva: İzdatelstvo Moskovaskogo universiteta.
• Uzelli, G. (2016). Slav mitolojisi inanışlar ve söylenceler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Yalvaç, F. (2009). Hegel, dünya tarihi ve özgürlük mücadelesi olarak uluslararası ilişkiler. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 6(12), 3-37.