COVİD-19 PANDEMİSİNİN BATI AKDENİZ BÖLGE EKONOMİSİNE ETKİLERİNİN BÖLGESEL GİRDİ-ÇIKTI TABLOSU İLE ANALİZİ
Yıl 2021,
Cilt: 39 Sayı: 4, 537 - 559, 29.12.2021
Şebnem Arık
,
Zafer Barış Gül
,
Mehmet Kula
Şükrü Erdem
,
Selim Çağatay
Öz
Covid-19 pandemisi, tüm dünyada ekonomileri farklı şekilde etkilemiştir. Enfeksiyonun yayılma hızında, pandemi kaynaklı kısıtlamalarda ve uygulanan politikalardaki farklılıklar, daha da önemlisi her bir bölgenin ekonomik yapısındaki farklılıklar sektörlerin, bölgelerin ve ülkelerin yaşadığı ekonomik krizin boyutlarını değiştirmektedir. Bu çalışmanın amacı Covid-19 pandemisi sonucu ortaya çıkan talep şoklarının Batı Akdeniz Bölgesinde yarattığı ekonomik etkileri ortaya koymaktır. Ekonomik olarak kısıtlamalardan en çok etkilenen sektörlerden biri olan turizm sektörüne önemli derecede bağımlı durumdaki bölgede beklenen ekonomik kaybın belirlenmesi önem arz etmektedir. Bu bağlamda çalışmada, pandemi sürecinde ortaya çıkan talep şoklarının bölgesel hasıla, sektörel hasıla ve illerin GSYH’sı üzerindeki olası etkileri, bölge için özel olarak oluşturulan Girdi-Çıktı tablosu yardımıyla senaryo analizleri çerçevesinde incelenmektedir. Pandemi döneminde hanehalkı talebi, yatırım talebi ve bölge dışına ve yurtdışına ihracat gibi nihai talep unsurlarında meydana gelen değişiklikler gerçekleşmiş veriler ve geleceğe ilişkin varsayımlar yardımıyla hesaplanarak talep şoklarına ilişkin senaryolar oluşturulmuştur. Talep şoklarına ilişkin öngörülerde bulunurken bölge ekonomisinin yapısı dikkate alınmıştır. Sonuçlar, başta turizm olmak üzere hizmet sektörlerinin ekonomik olarak pandemiden en çok etkilenen sektörler olduğunu göstermektedir. Turizm sektörüne olan bağımlılığı nedeniyle Batı Akdeniz Bölge ekonomisinin Covid-19 pandemisinden ciddi şekilde etkilendiği tespit edilmiştir.
Destekleyen Kurum
T.C. Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı
Teşekkür
Bu çalışma T.C. Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen “Covid-19 Pandemisinin Batı Akdeniz Bölge Ekonomisine Etkileri- TR61 Girdi-Çıktı Tablosu ve Sosyal Hesaplar Matrisi ile Senaryo Analizleri” başlıklı projenin bir ürünüdür. Verilen destek için BAKA’ya teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Akçiğit, U. ve Y. E., Akgündüz (2020), Türkiye'de Covid-19 Odaklı Talep Şoklarının Coğrafi ve Sektörel Yayılımı, https://static1.squarespace.com/static/5ea248ab088c8a2eba15d2d1/t/5ec375af9a04bf2fff61c09c/1589867957715/Covid_Turkiye_19Mayis.pdf, E.T.: 20.06.2020.
- Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (2020), Sektörel İhracat Raporu, https://www.baib.gov.tr/tr/online-islemler-istatistikler-urun-grubu-bazinda-rapor.html, E.T.: 15.10.2020.
- Ceylan, R. F., B. Özkan (2020), “Assessing Impacts of COVID-19 on Agricultural Production and Food Systems in the World and in Turkey”, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 2020 Special Issue, 472-485.
- Çakmaklı, C., S. Demiralp, Ş., Kalemli Özcan, S. Yeşiltaş ve M.A. Yıldırım (2020), “Covid-19 and Emerging Markets: An Epidemiological Model with International Production Networks and Capital Flows”, IMF Working Paper, WP/20/133.
- Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (2020), Havalimanı İstatistikleri, https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201120/konaklama-istatistikleri.html, E.T.: 15.11.2021.
- Dünya Sağlık Örgütü (2021), WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard, https://covid19.who.int/, ET:21.03.2021.
- Eurocontrol (2020), Covid-19 Impact on the European Air Traffic Network, https://www.eurocontrol.int/covid19, ET: 15.07.2020.
- Günay, F., E. Bayraktaroğlu, K. Özkul (2020), “Assessing the Short-term Impacts of COVID-19 Pandemic on Foreign Visitor’s Demand for Turkey: A Scenario Analysis”, Journal of Ekonomi, 04(2020), 80-85.
- Koyuncu, T., O. Meçik (2020), “Covı̇d-19 Pandemı̇sı̇nı̇n Türkı̇ye'de Ekonomı̇k Büyümeye Sektörel ve Sektörler Arası Etkı̇lerı̇”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(4), 112-131.
- Meinen, P., R. Serafini, O. Papagalli (2021), “Regional Economic Impact of Covid-19: the Role of Sectoral Structure and Trade Linkages”, European Central Bank Working Paper Series, No 2528/ February 2021, 1-22.
- Miller, R. E., D. P. Blair (2009), Input-Output Analysis: Foundations and Extensions, Second Edition, New York: Cambridge University Press.
- Taymaz E. (2020), Covid-19 Tedbirlerinin Türkiye Ekonomisine Etkisi ve Çözüm Önerileri, https://sarkac.org/2020/04/covid19-tedbirlerinin-turkiye-ekonomisine-etkisi-cozum-onerileri/, E.T.: 23.04.2020.
- The Organisation for Economic Co-operation and Development (2020), Tourism Policy Responses to the Coronavirus (COVID-19), https://www.oecd.org/coronavirus/policy-responses/tourism-policy-responses-to-the-coronavirus-covid-19-6466aa20/#boxsection-d1e417, E.T.: 05.06.2020.
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2020a), Enflasyon Raporu 2020 II, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/530bcf58-def9-43d2-a8be-ff9d4dee70da/enfnisan2020_ii_tam.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-530bcf58-def9-43d2-a8be-ff9d4dee70da-n7cKPHd, E.T.: 26.03.2021.
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2020b), Finansal İstatistikler – Banka Kartı ve Kredi Kartı Harcama Tutarı Verisi, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket, E.T.: 13.10.2020.
- T.C. Enerji Piyasası ve Düzenleme Kurumu (2021), Yıllık Resmi İstatistikler, https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-0-167/resmi-istatistikler, E.T: 16.11.2021.
- T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2021), Konaklama İstatistikleri, https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201120/konaklama-istatistikleri.html, E.T.: 15.11.2021
- Türkiye İstatistik Kurumu (2017), Yıllık Sanayi Hizmet İstatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=129&locale=tr, E.T.: 15.06.2020.
- Türkiye İstatistik Kurumu (2016), Ulusal Hesaplar- Girdi-Çıktı ve Arz ve Kullanım Tabloları, 2012, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113&dil=1, E.T.: 15.06.2020.
- Türkiye İstatistik Kurumu (2020), Ulusal Hesaplar- Bölgesel GSYH Veritabanı, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=116&locale=tr, E.T.: 27.10.2020.
- The World Tourism Organization (2020), World Tourism Barometer May 2020, Special Focus on the Impact of COVID-19, https://webunwto.s3.eu-west-1.amazonaws.com/s3fs-public/2020-05/Barometer_May2020_full.pdf, E.T.: 25.06.2020.
- Voyvoda E., E. Yeldan (2020), COVİD-19 Salgının Türkiye Ekonomisi Üzerine Etkileri ve Politika Alternatiflerinin Makroekonomik Genel Denge Analizi, https://yeldane.files.wordpress.com/2020/05/covid_voyvodayeldan_v2_31mayis.pdf, E.T.: 06.06.2020.
THE EFFECTS OF COVİD-19 PANDEMIC ON THE WESTERN MEDITERRANEAN REGION ECONOMY WITH REGIONAL INPUT-OUTPUT TABLE
Yıl 2021,
Cilt: 39 Sayı: 4, 537 - 559, 29.12.2021
Şebnem Arık
,
Zafer Barış Gül
,
Mehmet Kula
Şükrü Erdem
,
Selim Çağatay
Kaynakça
- Akçiğit, U. ve Y. E., Akgündüz (2020), Türkiye'de Covid-19 Odaklı Talep Şoklarının Coğrafi ve Sektörel Yayılımı, https://static1.squarespace.com/static/5ea248ab088c8a2eba15d2d1/t/5ec375af9a04bf2fff61c09c/1589867957715/Covid_Turkiye_19Mayis.pdf, E.T.: 20.06.2020.
- Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (2020), Sektörel İhracat Raporu, https://www.baib.gov.tr/tr/online-islemler-istatistikler-urun-grubu-bazinda-rapor.html, E.T.: 15.10.2020.
- Ceylan, R. F., B. Özkan (2020), “Assessing Impacts of COVID-19 on Agricultural Production and Food Systems in the World and in Turkey”, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 2020 Special Issue, 472-485.
- Çakmaklı, C., S. Demiralp, Ş., Kalemli Özcan, S. Yeşiltaş ve M.A. Yıldırım (2020), “Covid-19 and Emerging Markets: An Epidemiological Model with International Production Networks and Capital Flows”, IMF Working Paper, WP/20/133.
- Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (2020), Havalimanı İstatistikleri, https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201120/konaklama-istatistikleri.html, E.T.: 15.11.2021.
- Dünya Sağlık Örgütü (2021), WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard, https://covid19.who.int/, ET:21.03.2021.
- Eurocontrol (2020), Covid-19 Impact on the European Air Traffic Network, https://www.eurocontrol.int/covid19, ET: 15.07.2020.
- Günay, F., E. Bayraktaroğlu, K. Özkul (2020), “Assessing the Short-term Impacts of COVID-19 Pandemic on Foreign Visitor’s Demand for Turkey: A Scenario Analysis”, Journal of Ekonomi, 04(2020), 80-85.
- Koyuncu, T., O. Meçik (2020), “Covı̇d-19 Pandemı̇sı̇nı̇n Türkı̇ye'de Ekonomı̇k Büyümeye Sektörel ve Sektörler Arası Etkı̇lerı̇”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(4), 112-131.
- Meinen, P., R. Serafini, O. Papagalli (2021), “Regional Economic Impact of Covid-19: the Role of Sectoral Structure and Trade Linkages”, European Central Bank Working Paper Series, No 2528/ February 2021, 1-22.
- Miller, R. E., D. P. Blair (2009), Input-Output Analysis: Foundations and Extensions, Second Edition, New York: Cambridge University Press.
- Taymaz E. (2020), Covid-19 Tedbirlerinin Türkiye Ekonomisine Etkisi ve Çözüm Önerileri, https://sarkac.org/2020/04/covid19-tedbirlerinin-turkiye-ekonomisine-etkisi-cozum-onerileri/, E.T.: 23.04.2020.
- The Organisation for Economic Co-operation and Development (2020), Tourism Policy Responses to the Coronavirus (COVID-19), https://www.oecd.org/coronavirus/policy-responses/tourism-policy-responses-to-the-coronavirus-covid-19-6466aa20/#boxsection-d1e417, E.T.: 05.06.2020.
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2020a), Enflasyon Raporu 2020 II, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/530bcf58-def9-43d2-a8be-ff9d4dee70da/enfnisan2020_ii_tam.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-530bcf58-def9-43d2-a8be-ff9d4dee70da-n7cKPHd, E.T.: 26.03.2021.
- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (2020b), Finansal İstatistikler – Banka Kartı ve Kredi Kartı Harcama Tutarı Verisi, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket, E.T.: 13.10.2020.
- T.C. Enerji Piyasası ve Düzenleme Kurumu (2021), Yıllık Resmi İstatistikler, https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-0-167/resmi-istatistikler, E.T: 16.11.2021.
- T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2021), Konaklama İstatistikleri, https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201120/konaklama-istatistikleri.html, E.T.: 15.11.2021
- Türkiye İstatistik Kurumu (2017), Yıllık Sanayi Hizmet İstatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=129&locale=tr, E.T.: 15.06.2020.
- Türkiye İstatistik Kurumu (2016), Ulusal Hesaplar- Girdi-Çıktı ve Arz ve Kullanım Tabloları, 2012, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113&dil=1, E.T.: 15.06.2020.
- Türkiye İstatistik Kurumu (2020), Ulusal Hesaplar- Bölgesel GSYH Veritabanı, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=116&locale=tr, E.T.: 27.10.2020.
- The World Tourism Organization (2020), World Tourism Barometer May 2020, Special Focus on the Impact of COVID-19, https://webunwto.s3.eu-west-1.amazonaws.com/s3fs-public/2020-05/Barometer_May2020_full.pdf, E.T.: 25.06.2020.
- Voyvoda E., E. Yeldan (2020), COVİD-19 Salgının Türkiye Ekonomisi Üzerine Etkileri ve Politika Alternatiflerinin Makroekonomik Genel Denge Analizi, https://yeldane.files.wordpress.com/2020/05/covid_voyvodayeldan_v2_31mayis.pdf, E.T.: 06.06.2020.