Öz
Çocuk işçiliği, dünya genelinde yürütülen çocuk işçiliğini azaltma ve önleme çalışmalarına karşın önemli bir sosyal ve ekonomik sorun olarak varlığını sürdürmeye devam etmektedir. Türkiye’de çocuk işçiliği oranı, dünya ortalamasının altında olmasına rağmen Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerine göre neredeyse iki kat daha fazladır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de çocuk işçiliği üzerinde etkili olan faktörleri ulusal düzey mikro veride mevcut olabilecek asimetrik yapıyı dikkate alarak analiz etmektir. Bu amaçla, 2019 yılına ait Çocuk İşgücü Araştırması verilerinden yararlanılmıştır. Bilgimiz dahilinde bu çalışma çocuk işçiliğini araştırmalarda sıklıkla kullanılan simetrik logit ve probit modellerinin yanı sıra asimetrik log-log ve tamamlayıcı log-log modelleri ile analiz eden ilk çalışmadır. Bulgular, çocuk işçiliği verisinde asimetrik yapı olduğuna dair kanıtlar sunmaktadır. Çocuk işçiliğinin modellenmesinde, Gumbel dağılımından hareketle tahmin yapan log-log modelinin daha uygun olduğu belirlenmiştir. Analizler ışığında, çocuğun, ebeveynin ve hanehalkının sosyal, ekonomik ve demografik özelliklerinin çocuk işçiliği üzerinde önemli etkilere sahip olduğu bulunmuştur. Sonuçlar, çocuk işçiliğini önlemeye yönelik program, politika ve kanun önerilerinin, 15-17 yaş aralığında, özellikle kendinden küçük kardeşi bulunan ve kalabalık hanelerde ikamet eden erkek çocukları hedef alması gerektiğini ifade etmektedir.