The Factors Affecting Reasonable and Equitable Utilization of Euphrates and Tigris Rivers

Yıl 2006, Cilt: 24 Sayı: 2, 297 - 334, 31.12.2006

Mehmet Dalar

Öz

Originating in the mountains of eastern Turkey and flowing into Syria and Iraq Euphrates and Tigris Rivers are the most important fresh water resources in the region. Before joining the sea at the head of the Persian Gulf, these rivers unite in Southern Iraq, and combined flow called Shatt al-Arab empties into the Gulf. The study researches how much the co-riparian States utilize waters of these rivers and how much they contribute waters to the rivers altogether with their projects. Under the factors set forth in the documents of international water law economic, social and agricultural needs of each country to water are analysed respectively. Using and sharing waters of these rivers in the context of principle of equitable and reasonable utilization require coordination and sustainable water management among co-riparian countries. The factors affecting equitable and reasonable utilization of water are researched in the study so as to be took into consideration by region States to base their water policies on the criteria of international water law.

Anahtar Kelimeler

Keywords: Co-riparian, water supply, water demand and irrigatiable lands.

FIRAT VE DİCLE NEHİRLERİNİN ADİL VE MAKUL KULLANIMINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Öz

Türkiye’nin doğu bölgesinden kaynaklanarak Suriye ve Irak’a akan Fırat ve Dicle Nehirleri, bölgenin en önemli tatlı su kaynaklarını teşkil etmektedir. Bu iki nehir, Irak’ın güneyinde Şattularap adıyla birleşerek Basra Körfezine dökülmektedir. Bu çalışma, kıyıdaş devletlerin yaptıkları su katkıları ve projeleriyle birlikte bu nehirlerden ne kadar faydalandıklarını inceleyerek, uluslararası su hukukuyla ilgili belgelerde geçen faktörler bakımından her devletin nehir sularına olan ekonomik, sosyal ve tarımsal ihtiyaçlarını ayrı ayrı analiz etmektedir. Bu nehirlerin adil ve makul kullanım ilkeleri bağlamında kullanımı ve paylaşımı, kıyıdaş devletlerin koordineli bir şekilde sürdürülebilir su kullanım rejimini oluşturmalarını gerektirmektedir. Bölge devletlerinin uluslararası su hukuku kriterlerinin gerektirdiği esaslar çerçevesinde politikalarını oluşturup uyumlaştırmaları için bu çalışmada suların adil ve makul kullanımını etkileyen faktörler araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Anahtar Sözcükller: Kıyıdaş, su arzı (miktarı), su talebi ve sulanabilir topraklar.