Avrupa Birliği ve Türkiye’de Tarımsal Sürdürülebilirlik: Malmquist Endeksi Analizinden Çıkarımlar

Yıl 2024, Cilt: 42 Sayı: 1, 143 - 156, 30.03.2024

Onur Yeni , Özgür Teoman

https://doi.org/10.17065/huniibf.1336188

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın temel amacı, 2008-2019 dönemi için Türkiye tarım sektörünün sürdürülebilirliğinin AB üyesi ülkelerin tarım sektörleri ile karşılaştırmalı olarak incelenmesidir. Bu amaçla çalışmada Malmquist endeksi yönteminden yararlanılmaktadır. Söz konusu yöntem, çok girdili ve çok çıktılı bir üretim teknolojisinin modellenmesine olanak sağlamaktadır. Yapılan analizde altı adet girdi değişkeni (tarımsal arazi, emek, net sermaye stoku, tarım ilacı, kimyasal gübre, enerji) ve üç adet çıktı değişkeni (tarımsal katma değer, gıda güvenliği ve sera gazı salımı) kullanılmaktadır. Çalışmanın ana bulguları AB ülkeleri (ortalama) ve Türkiye’de 2008-2019 döneminde toplam faktör verimliliğinin (TFV) sırasıyla %1 ve %1.4 arttığını göstermektedir. Bu artış ise temel olarak teknolojik değişmeden kaynaklanmaktadır. Bu bulgular, ilgili dönemde tarımsal sürdürülebilirlik açısından Türkiye ile AB ülkeleri arasında bir yakınsamaya işaret etmektedir. Bununla birlikte, Avrupa çapında kuraklık yılı olarak belirtilen 2016 yılı dışarıda bırakıldığında Türkiye’de 2008-2011 dönemi ile 2013-2019 dönemi TFV ortalamaları karşılaştırıldığında Türkiye’nin anılan ikinci dönemde daha yüksek bir TFV artışı yaşadığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tarımsal sürdürülebilirlik, Sera gazı salımları, Türkiye, Avrupa Birliği, Malmquist endeksi

Teşekkür

Bu çalışmanın önceki bir sürümü Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi tarafından düzenlenen İnsan Çağında Tarım: Zorluklar ve Fırsatlar Konferansı'nda (AGROCONTURKEY 2022) sunulmuştur. Yazarlar, konferans düzenleme kuruluna ve konferans katılımcılarına teşekkürlerini sunar.

AAgricultural Sustainability in the European Union and Turkey: Implications from Malmquist Index Analysis

Öz

The main objective of this study is to comparatively analyze the sustainability of the Turkish agricultural sector with the agricultural sectors of the EU member countries for the period of 2008-2019. For this purpose, the Malmquist index method is used in the study. This method enables the modeling of a multi-input and multi-output production technology. We used six input variables (agricultural land, labor, net capital stock, agricultural pesticides, chemical fertilizers, and energy) and three output variables (agricultural value added, food security, and greenhouse gas emissions) in the analysis. Our main findings show that the total factor productivity (TFP) in the EU countries (on average) and in Turkey increased by 1% and 1.4%, respectively. This increase is mainly due to technological change. These findings indicate a convergence between Turkey and the EU countries in terms of agricultural sustainability. However, when the pan-European drought year 2016 is excluded, Turkey experienced a higher TFP increase in the 2013-2019 period compared to 2008-2011.

Anahtar Kelimeler

Agricultural sustainability, Greenhouse gas emissions, Turkey, European Union, Malmquist index

Kaynakça

• Banker R.D., Charnes A., & Cooper, W. W. (1984). Some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis. Management Science, 30(9), 1078–1092. https://doi.org/10.1287/mnsc.30.9.1078
• Bartolini, F., Coli, A., Magrini, A. & Pacini, B. (2016). Measuring environmental efficiency of agricultural sector: A comparison between EU countries [Bildiri sunumu]. 4th Annual Conference of the Italian Association of Environmental and Resource Economists (IAERE 2016), Bologna.
• Charnes, A., Cooper, W. W. & Rhodes, E., (1978), Measuring the efficiency of decision making units. European Journal of Operational Research. 2(6), 429-444. https://doi.org/10.1016/0377-2217(78)90138-8
• Dirik, C., Şahin, S., & Atıcı, K. B. (2023). Veri zarflama analizi ile etkinlik ölçümü ve parçalı elastiklik analizi: OECD ülkelerinin tarımsal performansları üzerine bir uygulama. Verimlilik Dergisi, 57(1), 1-22. https://doi.org/10.51551/verimlilik.1117805
• Domagała, J. (2021). Economic and environmental aspects of agriculture in the EU Countries. Energies, 14(22), 7826. http://dx.doi.org/10.3390/en14227826 Avrupa İstatistik Ofisi (EUROSTAT) (2022). NACE Rev. 2’ye göre Hava Salım Hesapları. 8.08.2022 tarihinde https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/env_ac_ainah_r2/default/table?lang=en adresinden alınmıştır
• Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü İstatistik Veritabanı (FAOSTAT) (2022). Gıda ve Tarım Verileri. 8.08.2022 tarihinde https://www.fao.org/faostat/en/#data adresinden alınmıştır.
• Färe, R., Grosskopf, S., Norris, M., & Zhang, Z. (1994). Productivity growth, technical progress, and efficiency change in ındustrialized countries. The American Economic Review, 84(1), 66–83.
• Hansen, J. W. (1996). Is agricultural sustainability a useful concept? Agricultural Systems, 50(2), 117-143. https://doi.org/10.1016/0308-521X(95)00011-S
• Ikerd, J. E. (1990). Agriculture's search for sustainability and profitability. Journal of Soil and Water Conservation, 45(1), 18-23.
• Kortelainen, M. (2008). Dynamic environmental performance analysis: A Malmquist index approach. Ecological Economics, 64(4), 701–715. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2007.08.001
• Kyrgiakos, L., Kleftodimos, G., Vlontzos, G., & Pardalos, P.M. (2023). A systematic literature review of data envelopment analysis implementation in agriculture under the prism of sustainability. Operational Research, 23(1). https://doi.org/10.1007/s12351-023-00741-5
• Mıhcı, H., & Mollavelioğlu, Ş. (2011). An assessment of sustainable agriculture in the OECD countries with special reference to Turkey. New Medit, 10(2), 4-17.
• Mollavelioğlu Ş., Mıhcı, H., Çağatay, S. & Ulucan, A. (2010). Assessment of sustainability of the European Union and Turkish Agricultural sectors. New Medit, 9(3), 13-21.
• Pishgar-Komleh, S.H., Čechura, L., & Kuzmenko, E. (2021). Investigating the dynamic eco-efficiency in agriculture sector of the European Union countries. Environmental Science and Pollution Research, 28(35), 48942-48954. https://doi.org/10.1007/s11356-021-13948-w
• Rybaczewska-Błażejowska, M., & Gierulski, W. (2018). Eco-Efficiency Evaluation of Agricultural Production in the EU-28. Sustainability, 10(12), 4544. http://dx.doi.org/10.3390/su10124544
• Serrão, A. (2008). Measuring eco-efficiency of agricultural activity in European countries: a Malmquist index approach [Bildiri sunumu]. American Agricultural Economics Association Annual Meeting, Orlando, Florida.
• Streimikis, J., & Saraji, M.K. (2022). Green productivity and undesirable outputs in agriculture: A systematic review of DEA approach and policy recommendations. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 35(1), 819-853. https://doi.org/10.1080/1331677X.2021.1942947
• Vlontzos, G., Niavis, S., & Pardalos, P. (2017). Testing for environmental Kuznets Curve in the EU agricultural sector through an eco-(in)efficiency Index. Energies, 10(12), 1992. http://dx.doi.org/10.3390/en10121992
• Dünya Bankası Dünya Kalkınma Göstergeleri Veri Bankası (WDI Databank) (2022). Tarım, ormancılık ve balıkçılık katma değer serileri. 8.08.2022 tarihinde https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators adresinden alınmıştır.
• Yeni, O. (2014). Sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir kalkınma: Bir yazın araması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3), 181-208.