Adölesanlarda Beslenme Eğitiminin Akdeniz Diyeti Kalite İndeksi (KIDMED) Üzerine Etkisi

Yıl 2024, , 43 - 57, 04.06.2024

Cem Zeybek , Binnur Okan Bakır

https://doi.org/10.48124/husagbilder.1340135

Öz

Bu çalışma, teori temelli beslenme eğitiminin adölesanların Akdeniz diyetine uyumuna etkisini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya Balıkesir’de bir ortaokuldan yaşları 11 ila 14 yaş arası (ortalama yaş 12.5 yıl) 40 gönüllü adölesan katılmıştır. Çalışma 19 Şubat 2020 ile 22 Mayıs 2020 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların Akdeniz diyetine olan uyumlarını değerlendirmek için Akdeniz Diyeti Kalite İndeksi (KIDMED) kullanılmıştır. Beslenme eğitimi Türkiye Beslenme Rehberi 2015 esas alınarak hazırlanmıştır ve katılımcılara sunulmuştur. Kullanılan müdahalenin temelinde sosyal bilişsel kuram yer almaktadır. Eğitim bilgisayar üzerinden sunum şeklinde verilmiştir. Bulgular: Müdahale sonrasında katılımcıların KIDMED skorlarında anlamlı bir artış saptanmıştır (p<0.05). Müdahale, katılımcıların kahvaltı yapma alışkanlığı üzerinde anlamlı değişiklik sağlamayı başarmıştır (p<0.05). Teori temelli beslenme eğitimi müdahalesinin adölesan katılımcıların Akdeniz diyetine olan uyumlarını arttırmada olumlu yönde bir potansiyeli olduğu düşünülmektedir. Bu potansiyelin, müdahale sıklığının arttırılması, sürece sağlık çalışanlarının ve ebeveynlerin dahil edilmesi ve çalışma kapsamının genişletilmesi ile daha güçlü hale gelebileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Adölesan, Beslenme Eğitimi Müdehalesi, KIDMED

Teşekkür

Araştırmanın gerçekleştirilmesine sunduğu katkılardan dolayı Sayın Handan KAPLAN’a teşekkürlerimizi sunarız.

The Effect of Nutrition Education on Mediterranean Diet Quality Index (KIDMED) Among Adolescents

Öz

This study was conducted to evaluate the effect of a theory-based nutrition education on adolescents’ Mediterranean diet (MeD) adherence. Study was conducted with 40 voluntary adolescents aged between 11 to 14 years (mean age 12.5 years) in a middle school in Balıkesir, Turkey. Mediterranean Diet Quality Index (KIDMED) was used to evaluate adolescent’s MeD adherence. A nutrition education program was prepared based on Turkey Nutrition Guidelines 2015. Social Cognitive Theory was the theoretical framework of the intervention. The intervention has been given via a computer-based presentation assistance. There was an increase in KIDMED scores after intervention which was statistically significant (p<0.05). The intervention achieved a significant improvement in the regular breakfast habits (p<0.05). Theory-based nutrition education interventions for adolescents have a potential for increasing the MeD adherence. This potential may be strengthened with repetition (frequency) of the education; family participation; health professionals’ involvement; an enhanced scope.

Anahtar Kelimeler

Adolescence, KIDMED, Nutrition Education Intervention

Kaynakça

• 1. Esteban-Cornejo I, Tejero-Gonzalez CM, Castro-Pinero J, Conde-Caveda J, Cabanas-Sanchez V, Sallis JF, et al. Independent and combined influence of neonatal and current body composition on academic performance in youth: The UP & DOWN Study. Pediatr Obes. 2015 Jun;10(3):157–64.
• 2. Waters E, de Silva-Sanigorski A, Hall BJ, Brown T, Campbell KJ, Gao Y, et al. Interventions for preventing obesity in children. Cochrane database Syst Rev. 2011 Dec;(12):CD001871.
• 3. Aridi YS, Walker JL, Wright ORL. The Association between the Mediterranean Dietary Pattern and Cognitive Health: A Systematic Review. Nutrients. 2017 Jun;9(7).
• 4. Bhushan A, Fondell E, Ascherio A, Yuan C, Grodstein F, Willett W. Adherence to Mediterranean diet and subjective cognitive function in men. Eur J Epidemiol. 2018 Feb;33(2):223–34.
• 5. Foscolou A, D’Cunha NM, Naumovski N, Tyrovolas S, Chrysohoou C, Rallidis L, et al. The association between the level of adherence to the Mediterranean diet and successful aging: An analysis of the ATTICA and MEDIS (MEDiterranean Islands Study) epidemiological studies. Arch Gerontol Geriatr. 2020 Mar;89:104044.
• 6. Delgado-Lista J, Alcala-Diaz JF, Torres-Peña JD, Quintana-Navarro GM, Fuentes F, Garcia-Rios A, Ortiz-Morales AM, Gonzalez-Requero AI, Perez-Caballero AI, Yubero-Serrano EM, Rangel-Zuñiga OA, Camargo A, Rodriguez-Cantalejo F, Lopez-Segura F, Badimon L, Ordovas JM, Perez-Jimenez F, PerezMartinez P, Lopez-Miranda J; CORDIOPREV Investigators. Long-term secondary prevention of cardiovascular disease with a Mediterranean diet and a low-fat diet (CORDIOPREV): a randomised controlled trial. Lancet. 2022 May 14;399(10338):1876-1885. doi: 10.1016/S0140-6736(22)00122-2. Epub 2022 May 4. PMID: 35525255.
• 7. Guasch-Ferré M, Willett WC. The Mediterranean diet and health: a comprehensive overview. J Intern Med. 2021 Sep;290(3):549-566. doi: 10.1111/joim.13333. Epub 2021 Aug 23. PMID: 34423871.
• 8. McCourt HJ, Draffin CR, Woodside J V, Cardwell CR, Young IS, Hunter SJ, et al. Dietary patterns and cardiovascular risk factors in adolescents and young adults: the Northern Ireland Young Hearts Project. Br J Nutr. 2014 Nov;112(10):1685–98.
• 9. Sofi F, Macchi C, Abbate R, Gensini GF, Casini A. Mediterranean diet and health status: an updated meta-analysis and a proposal for a literature-based adherence score. Public Health Nutr. 2014 Dec;17(12):2769–82.
• 10. D’Alessandro A, De Pergola G, Silvestris F. Mediterranean Diet and cancer risk: an open issue. Int J Food Sci Nutr. 2016 Sep;67(6):593–605