COVID-19 Salgını Döneminde Üniversite Çalışanlarının Yaşam Kalitesi ve Algılanan Stres Düzeyi ile Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişki

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 4 - 18, 09.02.2024

Nurda Ulugöl , Çiğdem Yıldırım Maviş

https://doi.org/10.48124/husagbilder.1339411

Öz

Yeni bir koronavirüs hastalığının (COVID-19) 30 Ocak 2020'de dünya çapında yayılması nedeniyle, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) COVID-19'u küresel bir salgın olarak ilan etmiştir. Bu salgının bireylerin günlük yaşantısındaki tüm düzeni ve alışkanlıklarını tamamen değiştirebileceği görülmüştür. Bu araştırmanın amacı COVID-19 sürecinde üniversitede çalışan bireylerin beslenme alışkanlıklarının, yaşam kaliteleri ve algıladıkları stresle ilişkisini incelemektir. Araştırmaya, Ocak 2021-Mart 2021 tarihleri arasında, online anket yöntemiyle Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi akademik ve idari kadrosundan 172 kişi dahil edildi. Katılımcılara demografik özellikleri ve pandemi sürecindeki alışkanlıklarıyla ilgili soruları içeren form, Akdeniz Diyeti Bağlılık Ölçeği (MEDAS), SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ) uygulandı. Verilerin analizinde Bağımsız Örneklem T Testi, Tek Yönlü ANOVA Testi, Tukey-HSD çoklu karşılaştırma testi kullanıldı. Katılımcıların pandemi süreci vücut ağırlığının artma durumları ile SF-36 puanları arasında fiziksel rol güçlüğü ve genel sağlık algısı alt boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu saptandı (p<0,05). Katılımcıların pandemi süreci vücut ağırlığının artma durumları ile ASÖ puanları arasında yetersiz özyeterlik algısı, stres/rahatsızlık algısı alt boyutlarında ve ASÖ toplam puanında istatiksel olarak anlamlı bir fark olduğu (p<0,05) görüldü. Katılımcıların pandemi süreci beslenme alışkanlığı değişim durumları ve SF-36 puanlarına göre fiziksel rol güçlüğü, emosyonel rol güçlüğü, enerji/canlılık/vitalite, ruhsal sağlık, ağrı ve genel sağlık algısı alt boyutlarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu belirlendi (p<0,05). COVID-19’un getirdiği pandemi süreci bireylerin yaşam kalitesini birçok açıdan etkilemiştir. Bu süreçten daha az etkilenmek adına diyetisyen gibi sağlık profesyonellerinden yardım alınması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Beslenme Alışkanlıkları, COVID-19, Yaşam Kalitesi

The Relationship Between Quality of Life and Perceived Stress Level of University Staff and Nutritional Habits During the COVID-19 Epidemic Period

Öz

Due to the worldwide spread of a new coronavirus disease (COVID-19) on January 30, 2020, the World Health Organization (WHO) declared COVID-19 a global epidemic. It has been seen that this epidemic can completely change the whole order and habits of individuals in their daily lives. The aim of this research is to examine the relationship between the nutritional habits of individuals working at the university during the COVID-19 process, their quality of life and the stress they perceive. Between January 2021 and March 2021, 172 people from the academic and administrative staff of Bilecik Şeyh Edebali University were included with the online survey method. A form containing questions about demographic characteristics and habits during the pandemic process, Mediterranean Diet Adherence Scale (MEDAS), SF-36 Quality of Life Scale and Perceived Stress Scale (PSS) were administered to the participants. Independent Sample T Test, One Way ANOVA Test, Tukey-HSD multiple comparison test were used in the analysis of the data. It was determined that there was a statistically significant difference between the participants' weight gain during the pandemic process and their SF-36 scores in the sub-dimensions of physical role difficulty and general health perception (p<0.05). It was observed that there was a statistically significant difference (p<0.05) in the sub-dimensions of perception of insufficient self-efficacy, perception of stress/discomfort, and the total score of PSS between the participants' increase in body weight during the pandemic process and their PSS scores. It was determined that there was a statistically significant difference in the sub-dimensions of physical role difficulty, emotional role difficulty, energy /vitality, mental health, pain and general health perception according to the participants' nutritional habits change status and SF-36 scores during the pandemic process (p<0.05). The pandemic process brought by COVID-19 has affected the quality of life of individuals in many ways. In order to be less affected by this process, it may be recommended to seek help from health professionals such as a dietitian.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Eating Habits, Quality of Life

Kaynakça

• 1. Górnicka, M., Drywień, M. E., Zielinska, M. A., & Hamułka. J.Dietary and Lifestyle Changes During COVID-19 and the Subsequent Lockdowns among Polish Adults: A Cross-Sectional Online Survey PLifeCOVID-19 Study. 2020, Nutrients, 12(8), 2324.
• 2. Oraby, T., Tyshenko, M. G., Maldonado, J. C., Vatcheva, K., Elsaadany, S., Alali, W. Q., Longenecker, J. C., & Al-Zoughool, M. Modeling the effect of lockdown timing as a COVID-19 control measure in countries with differing social contacts. 2021, Scientific reports, 11(1), 3354.
• 3. Ammar, A., Brach, M., Trabelsi, K., Chtourou, H., Boukhris, O., Masmoudi, L., Bouaziz, B., Bentlage, E., How, D., Ahmed, et al. Effects of COVID-19 Home Confinement on Eating Behaviour and Physical Activity: Results of the ECLB-COVID19 International Online Survey. Nutrients, 2020;12(6), 1583.
• 4. Zhang, Y., Zhang, H., Ma, X., Di, Q. Mental Health Problems during the COVID-19 Pandemics and the Mitigation Effects of Exercise: A Longitudinal Study of College Students in China. International journal of environmental research and public 2020; 17(10), 3722.
• 5. Chen, P., Mao, L., Nassis, G., Harmer, P., Ainsworth, B., Li, F.Coronavirus disease (COVID-19): The needto maintain regular physical activity while taking precautions. J Sport Health Sci., 2020; 103–104.
• 6. Di Renzo, L., Gualtieri, P., Pivari, F., Soldati, L., Attinà, A., Cinelli, G., Leggeri, C., Caparello, G., Barrea, L., Scerbo, F., Esposito, E., & De Lorenzo, A.Eating habits and lifestyle changes during COVID-19 lockdown: an Italian survey. Journal of translational medicine, 2020; 18(1), 229.
• 7. Laviano A, Koverech A, Zanetti M. Nutrition support in the time of SARS-CoV-2 (COVID-19). Nutrition. 2020;74:110834.
• 8. Yang, G.Y., Lin, X.L., Fang, A.P., Zhu, H.L. Eating Habits and Lifestyles during the Initial Stage of the COVID-19 Lockdown in China: A Cross-Sectional Study. Nutrients. 2021;13(3):970.
• 9. Gasmi, A., Tippairote, T., Mujawdiya, P. K., Peana, M., Menzel, A., Dadar, M., Gasmi Benahmed, A., & Bjørklund, G. Micronutrients as immunomodulatory tools for COVID-19 management. Clinical immunology (Orlando, Fla.),2020; 220, 108545.
• 10. Gombart, A.F., Pierre, A., Maggini, S. A review of micronutrients and the immune system working in harmony to reduce the risk of infection. Nutrients, 2020; s. 12:236.
• 11. Ruiz Roso, M. B., Knott Torcal, C., Matilla Escalante, D. C., Garcimartín, A., Sampedro Nuñez, M. A., Dávalos, A., & Marazuela, M. COVID-19 Lockdown and Changes of the Dietary Pattern and Physical Activity Habits in a Cohort of Patients with Type 2 Diabetes Mellitus. Nutrients, 2020; 12(8), 2327.
• 12. Muscogiuri, G., Barrea, L., Savastano, S., & Colao, A. Nutritional recommendations for CoVID-19 quarantine. European Journal of Clinical Nutrition. Springer Nature 2020.
• 13. van Strien, T. Causes of emotional eating and matched treatment of obesity. Current diabetes reports, 2018; 18(6), 35.
• 14. Sidor, A., Rzymski, P. Dietary Choices and Habits during COVID-19 Lockdown: Experience from Poland. Nutrients, 2020; 12(6), 1657.
• 15. Eurofound, & the International Labour Office. Working anytime, anywhere: The effects on the world of work. 2017 [Erişim Tarihi 01.01.2022]. Erişim adresi: https:// www.eurofound.europa.eu/publications/report/2017/working-anytime-anywhere-theeffects-on-the-world-of-work
• 16. Scarmozzino, F., Visioli, F. Covid-19 and the subsequent lockdown modified dietary habits of almost half the population in an Italian sample. Foods, 2020; 9(5), s. 675.
• 17. Rodríguez-Pérez, C., Molina-Montes, E., Verardo, V., Artacho, R., García-Villanova, B., Guerra-Hernández, E. J. et al. Changes in Dietary Behaviours during the COVID-19 Outbreak Confinement in the Spanish COVIDiet Study. Nutrients, 2020; 12(6), 1730.
• 18. Pieh, C., Budimir, S., Delgadillo, J., Barkham, M., Fontaine, J. R. J., Probst, T. Mental health during COVID-19 lockdown in the United Kingdom. Psychosomatic Medicine, 2020.
• 19. Arocha Rodulfo JI. Sedentary lifestyle a disease from xxi century. Clin Investig Arterioscler. 2019;31(5):233-240.
• 20. Ingram, J., Maciejewski, G., Hand, C. J.Changes in Diet, Sleep, and Physical Activity Are Associated With Differences in Negative Mood During COVID-19 Lockdown. Frontiers in psychology, 2020; 11, 588604..
• 21. Pehlivanoglu Ozkan, E.F. Balcioglu, H., Unluoglu, I.Turkish Validation and Reliability of Mediterranean Diet Adherence Screener. Osmangazi Journal of Medicine, 2020; 42(2):, s. 160-164.
• 22. Koçyiğit, H., A ydemir, Ö., Fişek, G., Ölmez, N., Memiş, A. K. Form-36 (KF- 36)’nın Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği. Ilaç ve tedavi dergisi 1999; 12(2), 102-6.