Forklift Truck Selection by Using Multi-Criteria Decision-Making Techniques

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 2 - 27, 28.02.2021

Ayhan Demirci , Gökçe Manavgat

Öz

Each of the logistics functions in almost every phase of a product's components emerges as a separate cost element. Therefore, in order to make possible profitability and competitiveness, it would be appropriate for manufacturers to focus and to look for cost improvement areas especially in logistics functions. At this point, technical hardware investments, which cause high costs and require significant capital, are strategic decisions that require the right decision for the first time. The matter of forklift truck procurement can also be covered in this context. Because it requires high value investment and also is the main element of the handling activity that takes place in almost all stages of the production flow. In this study, a selection decision was made among alternative forklift trucks with similar features by using Data Envelopment Analysis, TOPSIS and VIKOR techniques, which are the multi-criteria decision-making techniques frequently used for similar strategic decisions. As a result of the analysis made with all three methods, it was determined that the best alternative forklift truck that would be optimal solution for the logistics process was the same.

Veri Zarflama Analizi, TOPSİS ve VIKOR Teknikleriyle Forklift Aracı Seçimi: Karma Model Önerisi

Öz

Bir ürüne ait bileşenlerin hemen hemen her safhasında yer alan lojistik fonksiyon sahalarının her biri ayrı bir maliyet unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla karlılık ve rekabet edebilirlik konumunun korunması için üreticilerin, bu fonksiyon sahalarına yönelmeleri ve özellikle lojistik fonksiyon sahalarında maliyet iyileştirme alanları aramaları yerinde olacaktır. Bu noktada özellikle yüksek maliyetlere sebep olan ve önemli ölçüde sermaye gerektiren teknik donanım yatırımları, ilk defada doğru karar verilmesini gerektiren stratejik önemi haiz kararlardandır. İstif aracı tedarik konusu da bu kapsamda ele alınabilir. Zira üretim akışının neredeyse tüm aşamalarında yer alan elleçleme faaliyetinin ana unsurudur. Lojistik ana fonksiyon sahaları arasında önemli bir yer tutan ve üretim akışı boyunca neredeyse her aşamada ihtiyaç duyulan elleçleme faaliyetlerinin vazgeçilmez ekipmanı olan forklift araçlarını bu kapsamda ele almak yanlış olmayacaktır. Bu noktada çalışmada, günümüzde benzer stratejik kararlar için sıklıkla başvurulan çok kriterli karar verme tekniklerinden Veri Zarflama Analizi, TOPSIS ve VIKOR teknikleri yardımıyla, benzer özelliklere sahip alternatifler arasından bir forklift aracı seçim kararı verilmiştir. Her üç yöntemle yapılan analizler sonucunda, lojistik süreci için optimal çözüm olabilecek, en iyi alternatif forklift aracının aynı olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Lojistik Maliyetler, Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri, Veri Zarflama Analizi, TOPSIS, VIKOR

Kaynakça

• Aktaş, R., Doğanay, M.M., Gökmen, Y., Gazibey, Y. ve Türen, U. (2015). Sayısal Karar Verme Yöntemleri, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
• Anbarcı, M, Öz, B. ve Giran, Ö. (2017). “İnşaat Yönetiminde Nakliye Aracı Seçiminde Moora Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemi ile Bir Uygulama”, Uluslararası Katılımlı 7. İnşaat Yönetimi Kongresi, Samsun.
• Arslan, H.M. (2017). “AHP-ARAS Hibrit Yöntemi ile Lojistik İşletmelerinin En Uygun Araç Seçimi”, The Journal of Operational Research, Statistics, Economerics and Management Infromation Systems (alphanumeric journal), Volume: 5, Issue: 2.
• Aydagün, A. (2003). “Veri Zarflama Analizi”, Hava Harp Okulu Havacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü, HUTEN Yıl Sonu Semineri, İstanbul.
• Ballı, S., Karasulu, B. ve Korukoğlu, S. (2007). “En Uygun Otomobil Seçimi Problemi İçin Bir Bulanık Promethee Yöntemi Uygulaması”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 22, Sayı: 1.
• Biesebroeck, J.V. (2007). “Robustness of Productivity Estimates”, The Journal of Industrial Economics, LV (3), September.
• Charnes, A., Cooper, W.W., Lewin, A.Y., Seiford, L.M. (1997). Data Envelopment Analysis: Theory, Methodology and Application, Kluwer Academic Publishers, USA.
• Çelikbilek, Y. (2018). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri – Açıklamalı ve Karşılaştırmalı Sağlık Bilimler Uygulamaları ile, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Demirci, A. (2019). Sağlık Kurumları Yönetimi. İçinde Demirci A. ve Manavgat G. (Eds.). Sağlık Kurumlarında Karar Verme Teknikleri (ss. 237-262). Gazi Kitabevi, Ankara.
• Dinçer, E. (2019). Çok Kriterli Karar Alma, Gece Akademi, Ankara.
• Fazlollahtabar, H., Smailbašić, A. ve Stević, Ž. (2019). “FUCOM Method In Group Decision-Making: Selection Of Forklift In A Warehouse”, Decision Making: Applications in Management and Engineering Vol. 2, Issue 1, 2019, pp. 49-65.
• Golany, B., Roll, Y. (1989). “An Aplication Procedure For DEA”, International Journal of Management Science, 17 (3).
• Hansson, H. (2007). “The Links Between Management’s Critical Success Factors and Farm Level Economic Performance on Dairy Farms in Sweden”, Food Economics, Acta Agriculturae Scandinavica Section C, 4.
• Kayalıdere, K., Kargın, S. (2004). “Çimento ve Tekstil Sektöründe Etkinlik Çalışması ve Veri Zarflama Analizi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (1).
• Kaini, A.K. (2008). “An Empirical Analysis of TFP Gains in The Agricultural Crop-Sub-Sector of Punjab: A Multi-Criteria Approach”, European Journal of Scientific Research, 24 (3).
• Keleş, M.K. (2019). “Entropi Temelli Electre Iıı Yöntemi İle B Segmenti Otomobil Markalarının Sıralanması”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (33).
• Kontodimopoulos, N., Moschovakis, G., Aletras, V., Niakas, D. (2007). “The Effect of Environmental Factors on Technical and Scale Efficiency of Primary Health Care Providers in Greece”, Cost Effectiveness and Resource Allocation, BioMed Central Publishes.
• Mardani A., Zavadskas E.K., Govindan K., Senin A.A. ve Jusoh A. (2016). “VIKOR Technique: A Systematic Review of the State of the Art Literature on Methodologies and Applications”, MDPI Sustainability.
• Mok, V., Yeung, G., Han, Z., Li, Z. (2007). “Leverage, Technical Efficiency and Profitability: An Application of DEA to Foreign-Invested Toy Manufactoring Firms in China”, Journal of Contemporary China, 16 (51).
• Opricovic, S. (2009). “Compromise in Cooperative Game and The VIKOR Method”, Yugoslav Journal of Operations Research, Vol.: 19, No.: 2.
• Opricovic, S. ve Tzeng, G.H. (2007). “Extended VIKOR Method in Comparison With Outranking Methods”, European Journal of Operational Research, 178, Elsevier.
• Opricovic, S. ve Tzeng, G.H. (2004). “Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS”, European Journal of Operational Research, 156, Elsevier.
• Özbek, A. (2017). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ve Excel ile Problem Çözümü, Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar, Ankara.
• Özçalıcı, M. (2017). MATLAB ile Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Özüdoğru, A.G. ve Görener, A. (2018). Sağlık Yönetiminde Karar Verme – I, Çok Kriterli Karar Verme Uygulamalarıyla. İçinde E. Önder ve B.F. Yıldırım (Eds.). Hastane Yeri Seçiminde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinin Kullanımı (ss. 63-84). Doya Basın Yayın Dağıtım, Bursa.
• Paksoy, S. (2017). Çok Kriterli Karar Vermede Güncel Yaklaşımlar, Karahan Kitabevi, Adana.
• Pasiouras, F., Liadaki, A., Zopounidis, C. (2008). “Bank Efficiency and Share Performance: Evidence From Greece”, Applied Financial Economics, 18.
• Pereira, A. (2006). Economies of Scale in Blood Banking: A Study Based on Data Envelopment Analysis, Vox Sanguinis, 90.
• Soba, M. (2012). “PROMETHEE Yöntemi Kullanarak En Uygun Panelvan Otomobil Seçimi ve Bir Uygulama”, Journal of Yaşar University, 28(7).
• Şevkli, M., Koh, S.C. Lenny, Zaim, S., Demirbağ, M., Tatoğlu, E. (2007). “An Application of Data Envelopment Analytic Hierarchy Process for Supplier Selection: A Case Study of BEKO in Turkey”, International Journal of Production Research, 45 (9).
• Ulutaş, A. ve Yürüyen, A.A. (2019). “Nakliye Aracı Seçimi İçin Karşılaştırmalı Çalışma”, İçinde Full Paper Proceeding, II. International Conference on Empirical Economics and Social Science (ICEESS’ 19).
• Voćkić, M., Stojić, G. ve Stević, B. (2018). “Integrated Rough SWARA-ARAS Model for Selection of Electric Forklift”, ICMNEE 2018 The 2nd International Conference on Management, Engineering and Environment, 216-227.
• Yaralıoğlu, K. (2010). Karar Verme Yöntemleri, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Yıldırım, B.F. ve Önder, E. (2015). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, Dora Basın Yayın Dağıtım, Bursa.
• Zzadeh, A., Ghaderi, S.F., Javaheri, Z., Saberi, M. (2008). “A Fuzzy Mathematical Programming Approach to DEA Models”, American Journal of Applied Sciences, 5 (10).