Play-Off Müsabakalarında Yer Alan Kadın Voleybolcuların Zihinsel Antrenman Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 35 - 42, 31.12.2019

Öznur Kara , Pelin Ustaoğlu Hoşver

Öz

Bu çalışmanın amacı play-off müsabakalarında yer alan kadın voleybolcuların zihinsel antrenman düzeylerini yaş, voleybol oynama süresi, görev aldıkları mevki, play-off’a katılma deneyimleri değişkenlerine göre incelemektir. Araştırmaya 2018-2019 yılı Türkiye Kadınlar 2. Lig play-off müsabakalarında mücadele etmiş sekiz farklı takımda yer alan 106 kadın voleybolcu araştırmaya gönüllü olarak katılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu ve Behnke ve arkadaşları (2017) tarafından geliştirilen Türkçe uyarlaması Yarayan ve İlhan (2018) tarafından yapılmış olan Sporda Zihinsel Antrenman Envanteri (SZAE) kullanılmıştır. Verilerin analizi için SPSS 22.00 paket programından yararlanılmıştır. Veriler normal dağılım göstermediğinden dolayı Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis testi kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda sporcuların zihinsel antrenman düzeylerinin yaş, voleybol oynama süresi ve play-off’a katılma deneyimleri değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde farklılık gösterdiği (p<0,05); görev aldıkları mevkiye göre anlamlı bir farklılık göstermediği (p>0,05) bulunmuştur. Sonuç olarak yaşın, voleybol oynama süresinin ve play-off’da yer alma deneyiminin artmasının zihinsel antrenman seviyesi üzerinde olumlu etkileri olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

zihinsel antrenman, sporcu, voleybol

Kaynakça

• Akandere, Mehibe & Aktaş, Samet & Er, Yusuf. (2018). Zihinsel Antrenman ve Spor. Türkiye Barolar Birliği, 60-74.
• Aktepe, K. (2006). Sporda zihinsel antrenmanın önemi ve ferdi milli sporcuların zihinsel antrenman bilgi ve uygulama düzeylerinin tespiti (Yüksek Lisans Tezi). Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde, Türkiye.
• Aktop, A. (2008). Biyoloik geribildirimle zihinsel antrenman yönteminin dart performansına etkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi), Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Aslan, Ö. (2015). Golfe yeni başlayanlarda (13-15 yaş), zihinsel antrenman uygulamalarının pata vuruş becerisini öğrenme sürecine etkisi (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Bayköse, N. (2014). Sporcularda kendinle konuşma ve imgeleme düzeyinin optimal performans duygu durumunu belirlemedeki rolü (Yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Bayraktar, B., & Kurtoğlu, M. (2009). Sporda performans, etkili faktörler, değerlendirilmesi ve artırılması. Klinik Gelişim Dergisi, 22(1), 16-24.
• Beşiktaş, M. Y. (2013). Elit sporcular için zihinde canlandırma antrenman programı uygulaması ve ölçmesi (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Cocks, M., Moulton, C. A., Luu, S., & Cil, T. (2014). What surgeons can learn from athletes: mental practice in sports and surgery. Journal of Surgical Education, 71(2), 262-269. https://doi.org/10.1016/j.jsurg.2013.07.002.
• Curlik D. M., & Shors, T. J. (2013). Training your brain: do mental and physical (MAP) training enhance cognition through the process of neurogenesis in the hippocampus?. Neuropharmacology, 64, 506-514. https://doi.org/10.1016/j.neuropharm.2012.07.027.
• Erdoğan, N., Zekioğlu, A., & Dorak, F. (2014). Hentbol antrenörlerine göre, sporcuların performansını psikolojik yönden etkileyen faktörler nelerdir? Nitel çalışma. International Journal of Sport Culture and Science, 2(Special Issue 1), 194-207. https://doi.org/10.14486/IJSCS89.
• Güler, M. Ş. (2015). Farklı branşlarda spor yapan bireylerin mental yeteneklerinin değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Erzurum.
• Kahrovic, I., Radenković, O., Mavrić, F., & Murić, B. (2014). Effects of self-talk strategy in mental training of athletes. Facta Universitatis, Series: Physical Education and Sport, 12(1), 51-58.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel.
• Kolayiş, H., Sarı, İ., & Köle, Ö. (2015). Takım sporlarıyla uğraşan kadın sporcuların imgeleme, güdülenme ve kaygı puanları arasındaki ilişkinin incelenmesi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(2), 129-136. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000277.
• Koruç, Z., & Bayar, P. (1990). Kitle sporu ve spor psikolojisi. Spor ahlaki ve spor felsefesine yeni yaklaşımlar sempozyumu, İstanbul Üniversitesi, 115-118.
• Kulak, A. (2011). Zihinsel antrenman yönteminin 10-12 yaş futbolcularda teknik beceri performansına etkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Harran Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa.
• Mamassis , G., & Doganis, G. (2004). The effects of a mental training program on juniors pre-competitive anxiety, self-confidence, and tennis performance. Journal of Applıed Sport Psychology, 16(2), 118-137, doi: 10.1080/10413200490437903
• Patrick, D. P. (1995). Effects of a mental training package on an endurance performance (Master of Science).
• Tuna, N. (2018). Biyolojik geri bildirimle zihinsel antrenman programının sporcuların performansına etkisi (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yazıcılar Özçelik, İ. (2012). Elit bayan hentbolcularda zihinsel antrenmanın yarışma kaygısı ve maç performansına etkisi (Yüksek lisans tezi). Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun, Türkiye.
• Zekioğlu, A., Tatar, A., Bahadır, E., & Afacan, E. (2017). Zihinsel hazır oluşun ölçülmesi: ölçek geliştirme çalışması. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(2), 57-64. DOI: 10.1501/Sporm_0000000308