Girişimcilikten Girişimci Liderliğe

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 80 - 89, 26.06.2020

Meltem Akca

Öz

Girişimci, insan ihtiyaçlarını karşılamak üzere üretim faktörlerini bir araya getirerek kar elde etmek amacıyla bir ürün ya da hizmet sunan kişidir. Girişimci, insan ihtiyacını giderecek girişimcilik niyetinin yanı sıra, değer yaratma ve kar elde etme sürecindeki tüm faaliyetleri, planlayan, örgütleyen ve yöneten bireydir. Rekabetin hâkim olduğu günümüz iş dünyasında girişimcilik ise her geçen gün daha önemli hale gelmektedir. 21. yüzyıl ana akımlarından değişim ve dönüşüm, girişimciliğin toplumsal ve örgütsel gelişim için gerekli bir unsur olduğunu ortaya çıkarmaktadır. Dijitalleşme, Endüstri 4.0 uygulamaları, belirsizlik, konjonktürel dalgalanmalar girişimcilik faaliyetlerinin sürdürülebilir rekabet avantajı sağlama sürecindeki önemini etkileyen faktörlerdir. Çağın gerektirdiği çevresel faktörleri göz önünde bulundurarak örgütleri yönlendiren, çalışanları örgütsel amaçlar etrafında birleştirerek yenilikçi faaliyetleri teşvik eden liderlik ise girişimci liderlik olarak tanımlanmaktadır. Bu kapsamda girişimci liderlik, günümüzün yenilik, dijitalleşme, dönüşüm odaklı rekabet ortamında sürdürülebilir olmak isteyen girişimler için vazgeçilmez bir unsurdur. Girişimci liderler, hem yeni kurulacak örgütlerin hem de mevcut olan kurumların girişimcilik temelli gelişimlerinde faaliyetleri hayata geçiren kişilerdir. Bu çalışmada ise literatür doğrultusunda girişimcilik kavramından yola çıkılmış, girişimci ve özellikleri ele alınmış ve girişimci liderlik tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

girişimcilik, girişimci, girişimci liderlik

Kaynakça

• Akkoç, İ., Çalışkan, A., & Turunç, Ö. (2019). Girişimci Davranış: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 14(1), 1-10.
• Al Mamun, A., & Fazal, S. A. (2018). Effect of entrepreneurial orientation on competency and micro-enterprise performance. Asia Pacific Journal of Innovation and Entrepreneurship, 12(3), 379-398.
• Anju, E. N., & Mathew, A. (2017). Entrepreneurial leadership: A new managerial chore in the era of rampant changes. International Journal of Applied Research, 3 (7), 744–746.
• Arthur, S. J., & Hisrich, R. D. (2011). Entrepreneurship through the ages: Lessons learned. Journal of Enterprising Culture, 19(01), 1-40.
• Aydınlık-Ülgen, A.(2015) Girişimcilik, İstanbul Üniversitesi AUZEF Yayınları, İstanbul.
• Bagheri, A. (2017). The impact of entrepreneurial leadership on innovation work behavior and opportunity recognition in high-technology SMEs. The Journal of High Technology Management Research, 28(2), 159-166.
• Bagheri, A., & Akbari, M. (2018). The impact of entrepreneurial leadership on nurses’ innovation behavior. Journal of Nursing Scholarship, 50(1), 28-35.
• Ballein, K. M. (1998). Entrepreneurial leadership characteristics of SNEs emerge as their role develops. Nursing administration quarterly, 22(2), 60-69.
• Birkinshaw, J. (1997). Entrepreneurship in multinational corporations: The characteristics of subsidiary initiatives. Strategic management journal, 18(3), 207-229.
• Bozkurt, Ö. Ç., & Alparslan, A. M. (2013). Girişimcilerde bulunması gereken özellikler ile girişimcilik eğitimi: girişimci ve öğrenci görüşleri. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 8 (1),7-28.
• Bygrave, W. D., & Hofer, C. W. (1992). Theorizing about entrepreneurship. Entrepreneurship theory and Practice, 16(2), 13-22.
• Cardon, M. S., Wincent, J., Singh, J., & Drnovsek, M. (2009). The nature and experience of entrepreneurial passion. Academy of management Review, 34(3), 511-532.
• Chen, M. H. (2007). Entrepreneurial leadership and new ventures: Creativity in entrepreneurial teams. Creativity and Innovation Management, 16(3), 239-249.
• Cogliser, C. C., & Brigham, K. H. (2004). The intersection of leadership and entrepreneurship: Mutual lessons to be learned. The Leadership Quarterly, 15(6), 771-799.
• Covin, J. G., & Slevin, D. P. (1991). A conceptual model of entrepreneurship as firm behavior. Entrepreneurship theory and practice, 16(1), 7-26.
• Cunningham, J. B., & Lischeron, J. (1991). Defining entrepreneurship. Journal of small business management, 29(1), 45-61.
• Demirdöğen, O.(2014) Girişimcilikte Temel Kavramlar , Girişimcilik ve Küçük İşletmeler (içinde:4-23), Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Erzurum.
• Den Hartog, D. N., House, R. J., Hanges, P. J., Ruiz-Quintanilla, S. A., Dorfman, P. W., Abdalla, I. A., ... & Akande, B. E. (1999). Culture specific and cross-culturally generalizable implicit leadership theories: Are attributes of charismatic/transformational leadership universally endorsed?. The leadership quarterly, 10(2), 219-256.
• Durukan, T. (2007), Dünden Bugüne Girişimcilik ve 21. Yüzyılda Girişimciliğin Önemi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1(2), 25-37.
• Erboy, N. (2013). E-Dış Ticaret ve Girişimcilik Üzerine Etkileri. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(8), 50-61. Eren, E. (1998). Örgütsel Davranıs ve Yönetim Psikolojisi, 5. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul.
• Esmer, Y., & Dayı, F. (2019). Girişimci Liderlik: Teorik Bir Çerçeve. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 112-124.
• Fernald, L. W., Solomon, G. T., & Tarabishy, A. (2005). A new paradigm: Entrepreneurial leadership. Southern business review, 30(2), 1-10.
• Frederick, H., O'Connor, A., & Kuratko, D. F. (2018). Entrepreneurship. Cengage AU.
• Greenleaf, R. K. (2002). Essentials of servant-leadership. Focus on leadership: Servant-leadership for the twenty-first century, 19-26.
• Gupta V, MacMillan IC & Surie G.(2004). Entrepreneurial leadership: Developing and measuring a cross-cultural construct. Journal of Business Venturing, 19(2):241-260.
• Huang, S., Ding, D., & Chen, Z. (2014). Entrepreneurial Leadership and Performance in Chinese New Ventures: A Moderated Mediation Model of Exploratory Innovation, Exploitative Innovation and Environmental Dynamism. Creativity and Innovation Management, 23(4), 453-471.
• Ireland, R. D., Covin, J. G., & Kuratko, D. F. (2009). Conceptualizing corporate entrepreneurship strategy. Entrepreneurship theory and practice, 33(1), 19-46.
• Ireland, R. D., Hitt, M. A., & Sirmon, D. G. (2003). A model of strategic entrepreneurship: The construct and its dimensions. Journal of management, 29(6), 963-989.
• Jagdale, D., & Bhola, S. S. (2014). Entrepreneurial leadership and organizational performance with reference to rural small scale engineering industry in Pune district. Golden Research Thoughts, 4(2).
• Kitapcı, İ. (2019).Joseph Schumpeter’in Girişimcilik ve İnovasyon Anlayışı: Yaratıcı Yıkım Kavramı ve Geçmişten Günümüze Yansımaları. Uygulamalı Ekonomi ve Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 54-74.
• Kosa, G. (2019). Yöneticilerinin Girişimcilik ve İnovasyon Algılarının İncelenmesi: Kobi Yöneticileri Üzerine Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1792-1806.
• Krausz, R. R. (1986). Power and leadership in organizations. Transactional Analysis Journal, 16(2), 85-94.
• Kuratko, D. F. (2007). Entrepreneurial leadership in the 21st century: Guest editor's perspective. Journal of Leadership & Organizational Studies, 13(4), 1-11.
• Kuratko, D. F., & Hodgetts, R. M. (2007). Entrepreneurship: Theory, Process, Practice . Mason, OH: Thomson.
• Kuratko, D. F., & Hornsby, J. S. (1999). Corporate entrepreneurial leadership for the 21st century. Journal of Leadership Studies, 5(2), 27-39.
• Kuratko, D. F., Ireland, R. D., & Hornsby, J. S. (2001). Improving firm performance through entrepreneurial actions: Acordia's corporate entrepreneurship strategy. Academy of Management Perspectives, 15(4), 60-71.
• Kuratko, D. F., & Morris, M. H. (2018). Examining the future trajectory of entrepreneurship. Journal of Small Business Management, 56(1), 11-23. Küçükoğlu, M. T., Baynazoğlu, M. E., & Berber, Ş. (2020). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Kariyer ve Girişimcilik Yönelimleri. Yonetim ve Ekonomi, 27(1), 91-108.
• Leitch, C. M., & Volery, T. (2017). Entrepreneurial leadership: Insights and directions. International Small Business Journal, 35(2), 147-156.
• Lichtenstein, B. B., Dooley, K. J., & Lumpkin, G. T. (2006). Measuring emergence in the dynamics of new venture creation. Journal of business Venturing, 21(2), 153-175.
• Lockett, A., Hayton, J., Ucbasaran, D., Mole, K., & Hodgkinson, G. (2013). Entrepreneurial leadership, capabilities and growth. Enterprise Research Centre and Warwick Business School, University of Warwick, Coventry.
• Long, W. (1983). The meaning of entrepreneurship. American Journal of small business, 8(2), 47-59.
• McGee, J. E., Peterson, M., Mueller, S. L., & Sequeira, J. M. (2009). Entrepreneurial self‐efficacy: refining the measure. Entrepreneurship theory and Practice, 33(4), 965-988.
• McGrath, R. G., & MacMillan, I. C. (2000). The entrepreneurial mindset: Strategies for continuously creating opportunity in an age of uncertainty. 284, Harvard Business Press.
• Merrifield, D. B. (1993). Intrapreneurial corporate renewal. Journal of Business Venturing, 8(5), 383-389.
• Morris, M. H., Kuratko, D. F., & Covin, J. G. (2008). Corporate Entrepreneurship and Innovation. Mason, OH: Thomson/South Western Publishers.
• Newman, A., Herman, H. M., Schwarz, G., & Nielsen, I. (2018). The effects of employees' creative self-efficacy on innovative behavior: The role of entrepreneurial leadership. Journal of Business Research, 89, 1-9.
• Pehlivanoğlu, F., & Kayan, K. (2019). Türkiye’de Girişimcilik: Mevcut Durum Analizi ve Çözüm Önerileri. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 58-78.
• Pérez-Luño, A., Wiklund, J., & Cabrera, R. V. (2011). The dual nature of innovative activity: How entrepreneurial orientation influences innovation generation and adoption. Journal of Business Venturing, 26(5), 555-571.
• Price, C. (2000). The internet entrepreneurs: business rules are good: break them. FT Press.
• Rahim, N. A., Mohamed, Z. B., & Amrin, A. (2015). Commercialization of emerging technology: the role of academic entrepreneur. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 169, 53-60.
• Renko, M., El Tarabishy, A., Carsrud, A. L., & Brannback, M. (2015). Understanding and measuring entrepreneurial leadership style. Journal of Small Business Management, 53, 54–74.
• Roesminingsih, E., & Suyanto, T. (2019). School Entrepreneurship Extracurricular Management. In 3rd International Conference on Education Innovation (ICEI 2019). Atlantis Press.
• Sarabi, A., Froese, F. J., Chng, D. H., & Meyer, K. E. (2020). Entrepreneurial leadership and MNE subsidiary performance: The moderating role of subsidiary context. International Business Review, 101672, 1-12.
• Schermerhorn, J.R., & Chappell, D.S.(2004). Core concepts of management. New York, NY: Wiley.
• Schumpeter, J. A. (1934). Change and the Entrepreneur. Essays of JA Schumpeter, 4(23), 45-91.
• Shane, S., & Venkataraman, S. (2000). The promise of entrepreneurship as a field of research. Academy of management review, 25(1), 217-226.
• Surie, G., & A. Ashley (2008). Integrating Pragmatism and Ethics in Entrepreneurial Leadership for Sustainable Value Creation. Journal of Business Ethics, 81(1), 235–246.
• Thornberry, N. (2006). Lead Like an Entrepreneur: Keeping the Entrepreneurial Spirit Alive within the Corporation. Fairfield, PA: McGraw Hill Tlaiss, H. A., & Kauser, S. (2019). Entrepreneurial leadership, patriarchy, gender, and identity in the Arab world: Lebanon in focus. Journal of Small Business Management, 57(2), 517-537.
• Tutar, H., & Altınkaynak, F. (2013). Girişimcilik, Detay YayıncılıkÜrper, Y., Tosunoğlu, B.T., Kağnıcıoğlu, C.H., Başar, M., Demirci A.E. ve Sağlam, N.(2018). Girişimcilik ve İş Kurma, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Ximenes, M., Supartha, W. G., Dewi, I. G. A.M, & Sintaasih, D. K. (2019). Entrepreneurial Leadership Moderating High Performance Work System and Employee Creativity on Employee Performance. Cogent Business & Management, 6,1-12.
• Yolcu-Uncuoğlu, İ. (2017). Girişimcilik ve Liderliğe Farklı Bir Bakış: Girişimci Liderlik. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (60), 182-195.
• Yoshida, D. T., Sendjaya, S., Hirst, G., & Cooper, B. (2014). Does servant leadership foster creativity and innovation? A multi-level mediation study of identification and prototypicality. Journal of Business Research, 67(7), 1395-1404.
• Yukl, G., Gordon, A., & Taber, T. (2002). A hierarchical taxonomy of leadership behavior: Integrating a half century of behavior research. Journal of leadership & organizational studies, 9(1), 15-32.
• Zijlstra, P. H. (2014). When is entrepreneurial leadership most effective. University of Twente Master's thesis, Enschede.
• Zimmerer, T. W., Scarborough, N. M., & Wilson, D. (2008). Entrepreneurship and small business management. Jakarta: Salemba Empat. Pg.
• Zorlu, K., & Tetik, F. (2018). Girişimci Liderlik Davranışının Çalışan Yaratıcılığına Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (39), 297-307.
• Zulvia, Y., & Adrian, A. (2018). The Role of Core Value, Character and Entrepreneur Leadership towards Successful Entrepreneur. In First Padang International Conference On Economics Education, Economics, Business and Management, Accounting and Entrepreneurship (PICEEBA 2018). Atlantis Press.