HASILATIN TFRS 15 MÜŞTERİ SÖZLEŞMELERİNDEN HASILAT STANDARDI, BOBİ FRS BÖLÜM 5 VE VERGİ KANUNLARINA GÖRE KARŞILAŞTIRMALI İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 11 Sayı: 4, 355 - 377, 01.10.2019

Yıldırım Ercan Çalış , Burcu Hışman

Öz

Hasılat; mal ve hizmet satışı, faiz, temettü, komisyon gibi işletmenin olağan
faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan gelirlerinden oluşmaktadır. Hasılat
kavramının uluslararası ve ulusal düzenlemelerde farklı şekillerde tanımlanması,
hasılata ilişkin yapılacak işlemlerde bazı farklılıkların ortaya çıkmasına neden
olmaktadır. Bu çalışmada, TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat Standardı
ve BOBİ FRS Bölüm 5’de yer alan hasılata ilişkin düzenlemeler ile Vergi Usul
Kanunu hükümleri karşılaştırarak, benzerlikler ve farklılıklar ortaya konulmaya
çalışılmış olup, konu bir uygulama ile karşılaştırmalı şekilde incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat, BOBİ FRS Bölüm 5, Hasılat, Hasılatın Muhasebeleştirilmesi

Kaynakça

• Akdoğan, N. Maliyet Muhasebesi Uygulamaları. Gazi Kitabevi, Ankara, 2015. Aktaş, R., Varol, İ.D. Yeni Hasılat Standardı UFRS 15’e Göre Hasılatın Muhasebeleştirilmesi: Çok Unsurlu Sözleşmeler ve Sözleşme Değişiklikleri. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (73): 28-50, 2017. Ataman, B., Cavlak, H. TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat: Temel İlkelerin İncelenmesi ve Bir Uygulama. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 39(2): 403-430, 2017. Ataman, B., Cavlak, H. Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS) ile Tam Set Türkiye Muhasebe ve Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının (TMS/TFRS) Karşılaştırılması. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(3): 153-168, 2017. Calayoğlu, İ., Yılmaz, R. TFRS-15’e Göre Yazılım Sektöründeki Sözleşmelerin Hasılatının Hesaplanması ve Tanınması. PESA International Journal of Social Studies, 2(2): 18-42, 2016. Ciesielski, J.T., Weirich, T. R. Revenue Recognition: How It Will Impact Three Key Sectors. The Journal of Corporate Accounting & Finance, 26(3): 31-39. doi:10.1002/jcaf.22037, 2015. Demirkol, Ö.F. TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat Standardı: 5 Aşamalı Model. AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(15): 415-434, 2018. Doğan, A. Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı ile VUK/MSUGT Karşılaştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (80): 115-132, 2018. Gençoğlu, Ü.G. Temel Konularda BOBİ FRS ve TMS/TFRS Karşılaştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (76): 1-23, 2017. Gökçen, G., Öztürk, E., Güleç, Ö. F. BOBİ FRS ve TFRS’nin Finansal Raporlara Etkileri Açsından Karşılaştırılması. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2): 437-457, 2018. Keskin, A.İ., Dinçer, B. UFRS 15-Müşteri Sözleşmelerinden Elde Edilen Hasılat Standardının İncelenmesi ve Telekomünikasyon Sektörüne İlişkin Bir Uygulama. Maliye ve Finans Yazıları, 1(103), 219-246, 2015. Kıllı, M., Işık, Y. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşlerinin TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat Standardı ve BOBİ FRS Kapsamında İncelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(6): 1093-1104, 2018. Mert, H., Ece, B. TMS 18 Hasılat ve UFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat Standartlarının Faktoring İşletmeleri Açısından Değerlendirilmesi. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 17(52): 35-56, 2017. Özyürek, H. TMS 18’e Göre Hasılatın Muhasebeleştirilmesi. Yönetim ve Organizasyon Bilimleri Dergisi, 4(1): 131-141, 2012. Rutledge, R.W., Karim, K.E., Kim, T. The FASB’s and IASB’s New Revenue Recognition Standard: What Will Be the Effects on Earnings Quality, Defferred Taxes, Management Compensation, and on Indwtry-Specific Reporting?. The Journal of Corporate Accounting & Finance, 27(6): 43-48, 2016. doi:10.1002/ jcaf.22188. Saban, M., Gürkan, S., Vargün, H. TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat Standardı: İnşaat Sözleşmeleri Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 12(1): 43-64, 2019. Sabuncu, B. Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı ve Tekdüzen Muhasebe Sistemi Açısından Hasılatın Ölçüm ve Muhasebeleştirilmesinin İncelenmesi. Muhasebe ve Bilim Dünyası Dergisi, 20(4): 738-760, 2018. Selvi, Y., Yılmaz, F., Sarıoğlu, K. Kredili Satışların Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanmasının UFRS ve VUK Açısından Karşılaştırılması. Mali Çözüm Dergisi, İSMMMO Yayın Organı, (80): 25-42, 2007. Sevilengül, O. Genel Muhasebe. Gazi Kitabevi, Ankara, 2016. Şavlı, T. UFRS 15 Kapsamında Açıklama ve Örneklerle Hasılatın Raporlanması, İSMMMO Yayınları, İstanbul, 2016. Şen, İ. K., Özbirecikli, M. BOBİ FRS’nin Muhasebe Uygulamalarına Getirdiği Değişiklikler: BOBİ FRS, TMS/TFRS, ve Mevcut Muhasebe Sistemi Çerçevesinde Bir İnceleme. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 462-484, 2018. Thornton, G. IFRS News Special Edition on Revenue. http://www.gtrus.com/doc/ public/gti/gti_ifrs_news_15.pdf, 2014. Ünkaya, G., Dabbağoğlu, K. Yerel Finansal Raporlama Çerçevesi Taslağında Önerilen Satış Geliri ve Ticari Alacak Muhasebesi Üzerine Bir Eleştiri. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 12(4): 121-136, 2016. Yeaton, K. A New World of Revenue Recognition: Revenue from Contracts with Customers. The CPA Journal; New York, 85(7): 50-54, 2015. Yıkılmaz, S., Deran, A., Erdudu, İ. Hasılat Yaratan İşlemlerin Muhasebeleştirilme İlkelerinin Türk Vergi Mevzuatı ve Türkiye Muhasebe Standartları Kapsamında İncelenmesi: Muhasebe Meslek Mensupları Üzerine Bir Araştırma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İİBF Dergisi, 9(4): 143-164, 2016. KGK. TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat, TMS/TFRS Tam Seti, http:// www.kgk.gov.tr (Erişim tarihi: 06 Ocak 2019). KGK. Bölüm 5 Hasılat, BOBİ FRS, http://www.kgk.gov.tr (Erişim tarihi: 06 Ocak 2019)