Aktif Yurttaşlık İle Dindarlık Durumu Arasındaki İlişkinin Sosyolojik Açıdan İncelenmesi

Yıl 2019, Ekim 2019 Özel Sayısı, 172 - 184, 30.10.2019

Ensar Çetin , Kemal Dil Sedat Yazıcı Hakan Arslan

https://doi.org/10.21733/ibad.610828

Cited By: 2

Öz

Gündelik hayat
pratiklerinin önemli bir bölümünü yurttaşlık ilişkileri oluşturur. İnsanların
yurttaşlık ilişkilerini sürdürürken ortaya koyduğu gündelik hayat pratikleri
ile zihniyet yapılarından dolayısıyla da inanç dünyaları ve dindarlık
durumlarından bağımsız değildir. Türkiye’de, Cumhuriyet dönemiyle birlikte
somutlaşan ve hız kazanan demokratikleşme sürecinde aktif  yurttaşlık her zamankinden daha fazla önemli
hale gelmiştir.

Bu çalışmanın genel amacı
yetişkin bireylerin aktif yurttaşlık nitelik ve davranışları ile dindarlık
düzeyli arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Bu kapsamda, katılımcıların
yurttaşlık ilgileri, yurttaşlık katılım düzeyleri, karar verme süreçleri, bilgi
kaynakları, yurttaşlıkla ilgili hak ve sorumluluk farkındalıkları, yurttaşlık öz-yeterlilikleri
ile etkin yurttaşlık katılımcılığının önündeki sosyo-kültürel engelleri
dindarlık durumu değişkeni açısından incelenmiştir.

Çalışmada, nicel veri toplama tekniği
kullanılmıştır. Araştırmada, nicel veri toplama aracı olarak enlemesine tarama
deseni kapsamında anket tekniği kullanılmıştır. Anket sorularının araştırma
durumunu ve soruların açıklığa kavuşturulmasını sağlayıp sağlamadığını test
etmek amacıyla araştırmanın hedef katılımcıları üzerinde bir pilot çalışma
yapılmıştır.       

Anahtar Kelimeler

Yurttaşlık/ vatandaşlık, aktif yurttaşlık, dindarlık, din algısı, demokratik katılım

Destekleyen Kurum

Çankırı Karatekin Üniversitesi BAP

Sociological Analysis of the Relationship between Active Citizenship and Religiosity

Öz

Religious means being affiliated to and connected with
a religion and adopting that particular religion. In this respect, anyone who
accept the requirements of religion and who is affiliated to a specific
religion can be considered as a religious person. However, when we speak of a
“religious person” in daily life, what is meant or understood is usually not
this, but relatively, a person more devoted to a religion. And, when we speak of
the religious status of a person, how much that person internalizes the tenets
of the religion s/he is affiliated to and the level of his/her devotion with
respect to fulfilling the religious deeds. Mindset plays a determining role in
the formation of daily life practices of people, whereas beliefs play a
determining role in the formation of the mindset. Upon analyzing the role of
religion in the formation of social consciousness, collective moral conscious
and social awareness, Emile Durkheim stated that there is no religion which
does not involve judgments on the world and humans. In her opinion, religion is
the origin of not only philosophy and science, but also all social
institutions. As a consequence of such characteristic of religion, it would not
be wrong to say that there is a direct or indirect relationship between the
beliefs of people and their behavioral practices in their daily lives.
Citizenship relations constitute an important part of daily life practices.
Daily life practices displayed by people while maintaining their citizenship
relations are not independent from their mindsets, therefore, their world of
belief and religiousness status. In Turkey, diversification, differentiation
and complexification of the democratic decision-making mechanisms in the
process of democratization, which took a more concrete form and gained momentum
with the Republican period, has made citizenship participation much more
important than ever. Today, almost every democratic segment frequently
expresses how significant an effective and participatory citizenship is. The
concept of “citizenship” is a word that refers to the space and group, both
etymologically and conceptually. Expansion of citizenship in terms of space and
differentiation of the same in terms of participation has now raised
expectations with regards to citizenship qualifications. Such diversification
of citizenship relations in the modern world created the concept of “active
citizenship”. The relationship between the “active citizenship”, which involves
democratic and participatory citizenship, and the “religiousness status” is
addressed in this study from the point of knowledge, skills, values and
participation aspects of active citizenship and the point of belief, emotions,
behaviors and knowledge aspects of religiousness. The general purpose of this
study is to research the relationship between the active citizenship
qualifications and behaviors of adult individuals and their level of
religiousness. In this context, citizenship interests, citizenship
participation levels, decision-making processes, information resources,
awareness of citizenship rights and responsibilities, citizenship
self-sufficiencies, and socio-cultural obstacles before effective citizenship
participation have been researched with regards to religiousness status
variable. Quantitative data collection method is used in the study. The
questionnaire technique within the framework of cross-sectional scanning
pattern has been used as a quantitative data collection tool for the research.

Anahtar Kelimeler

Citizenship / citizenship, active citizenship, religiousness, religious perception, democratic participation

Kaynakça

• ARSLAN, H.; YAZICI, S. vd. (2016). “ Kırsal Alanda Aktif Yurttaşlık: Sosyolojik Bir Alan Araştırması”. ÇAKÜ. Tamamlanmış BAP. Çankırı.ARSLAN, H. vd. (2017) Aktif Yurttaşlık Öz-Yeterlik Ölçeği: Bir Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. International Journal of Human Sciences ISSN:2458-9489 Volume 14 Issue 3.
• YAZICI, S.; ARSLAN, H.; ÇETİN, E.; DİL, K.(2017). Aktif Yurttaşlık Ölçme Aracının Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Turkish Studies, 12(12), 251-272. DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11645 ARSLAN, M.(2003) Popüler Dindarlık Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Din bilimleri Akademik Araştırma Dergisi III, Sayı: 1 97
• ARSLANTÜRK, Z.(2004) “Dindarlığın Bağımsız Değişkenleri”, Dindarlık Olgusu (Sempozyum Tebliği ve Müzakereleri), Kurav Yayınları: İstanbul.
• ÇAPÇIOĞLU, İ.(2013). “Dini Tecrübenin İfade Biçimleri” , Ana Başlıklarıyla Din Sosyolojisi (ed. Niyazi Akyüz& İhsan Çapçıoğlu). Grafiker Yayınları: Ankara.
• ÇETİN, E.; YAZICI, S.; ARSLAN, H.; DİL, K. (2017) Dindarlık İle Aktif Yurttaşlık Arasındaki İlişkinin Sosyolojik Açıdan İncelenmesi. Uluslararası Eğitim Yönetimi Formu(EYFOR8). Ankara
• GEDDES, M. J. (2000). “Tackling Social Exclusion in the European Union? The Limits To The New Orthotoxy Of Local Partnership”, International Journal of Urban and Regional Research, 24 (4), 782-800.
• KURT, A.(2009). Dindarlığı Etkileyen Faktörler, Bursa: Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi. Cilt: 18, sayi: 2.
• HERBERT- CHESHİRE, L. & HİGGİNS, V. (2004). “From Risky To Responsible: Expert Knowledge and Governing Of Community-Led Rural Development”, Journal of Rural Studies, 19, 283-302.HOSKİNS, B., Jesinghaus, J., MASCHERİNİ, M., MUNDA, G., NARDO,M., SAİSANA, M., NİJLEN, D. V., VİDONİ, D. & VİLLALBA, E. (2006).
• MORELL, I. A. & Bock, B. B. (2008). “Dynamics Of Change And Reconstitution in Hegemonic And Rural Gender Regimes”. Gender Regimes, Citizen Participation and Rural Restructuring. Editors: Morell, I. A. & Bock, B. Oxford:Elsevier.
• NCSS (2001). Creating effective citizens. NCSS position statement, http://www. socialstudies.org/positions/effectivecitizens.
• NEUMAN, W.L. (2007). Toplumsal araştırma yöntemleri: Nitel ve nicel yaklaşımlar (2. cilt). 2. bs. (Çev. Sedef Özge). Yayınodası: İstanbul.
• YILDIZ, M. (2001). “Dindarlığın Tanımı ve Boyutları Üzerine Psikolojik Bir Çalışma”, Tabula Rasa, Sayı: 1 (Ocak-Nisan).