BİST Şehir Endeksleri ile Döviz Kurları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Bir ARDL Sınır Testi Uygulaması

Yıl 2020, Kış, 272 - 284, 15.03.2020

İhsan Erdem Kayral

https://doi.org/10.21733/ibad.668915

Cited By: 12

Öz

Bu çalışmanın amacı, Borsa İstanbul (BİST) Şehir Endeksinde yer alan BİST İstanbul, BİST Ankara ve BİST İzmir Şehir Endeksi ile Dolar ve Euro arasında 01.07.2009 – 01.07.2019 döneminde kısa ve uzun dönemli ilişkilerin incelenmesidir. Çalışma kapsamındaki modellerde değişkenlerin kapanış fiyatlarının doğal logaritmaları kullanılmıştır. Şehir Endeksleri ile döviz kurları arasındaki ilişkiler ARDL modeli ile incelenmiştir. Ampirik çalışma sonuçlarına göre, tüm modellerde Şehir Endeksleri ile döviz kurları arasında (BİST Ankara ile Euro ilişkisi hariç) eşbütünleşme bir başka deyişle uzun dönemli ilişki bulunmuştur. Kısa dönemde ise gecikmesiz değerlerde yalnızca İzmir Şehir Endeksi ile Euro arasında pozitif yönlü ilişki tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

BİST Şehir Endeksleri, Döviz Kurları, Sınır Testi, ARDL Modeli, Eşbütünleşme

Examining the Relationships Between BIST City Indices and Exchange Rates: An ARDL Bound Testing Application

Öz

This study aims to examine the long-term and short-term relationships between BIST Istanbul, BIST Ankara and BIST Izmir City Indices in Borsa Istanbul (BIST) City Indices and Dollar and Euro for the period of 07.01.2009 - 07.01.2019. Models in the context of the study, natural logarithms of closing prices of the variables are used. Relations between City Indices and exchange rates are analyzed with the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) model. According to empirical analysis results, cointegrations, in other words, long-run relations are found between City Indices and exchange rates (except the relationships between BIST Ankara and Euro) in all models. A positive relationship is only determined between the Izmir City Indices and Euro in the short-term without any lags.

Anahtar Kelimeler

BIST City Indices, Exchange Rates, Bound Test, ARDL Model, Co-integration

Kaynakça

• Aggarwal, R. (1981). Exchange Rates and Stock Prices: A Study of U.S. Capital Market Under Floating Exchange Rates. Akron Business and Economic Review, 12, 7-12.
• Akel, V. ve Gazel, S. (2014). Döviz kurları ile BİST Sanayi Endeksi Arasındaki Eşbütünleşme İlişkisi: Bir ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44, 23-41.
• Akkum, T. ve Vuran, B. (2005). Türkiye Sermaye Piyasasındaki Hisse Senedi Getirilerini Etkileyen Makroekonomik Faktörlerin Arbitraj Fiyatlama Modeli ile Analizi. İktisat İşletme ve Finans, 20(233), 28-45.
• Aliyu, S.U.R. (2009). Stock Prices and Exchange Rate Interactions in Nigeria: A Maiden Intra-global Financial Crisis Investigation. IUP Journal of Financial Economics, 7(3/4), 7-23.
• Ayvaz, Ö. (2006). Döviz Kuru ve Hisse Senetleri Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 1-14.
• Bahmani-Oskooee, M. ve Sohrabian, A. (1992). Stock Prices and Effective Exchange Rate of Dolar. Applied Economics, 24(4), 459-464.
• Belen, M. ve Karamelikli, H. (2016). Türkiye’de Hisse Senedi Getirileri ile Döviz Kuru Arasındaki İlişkinin, İncelenmesi: ARDL Yaklaşımı. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 45(1), 34-42.
• Benli, Y. K. (2015). Döviz kuru ile Borsa İstanbul 100 ve Sektör Endeksleri Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi. Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, 4(12): 55-72.
• BİST. (2019, 24 Ekim). Şehir Endeksleri. Erişim adresi: https://www.borsaistanbul.com/endeksler/bist-pay-endeksleri/sehir-endeksleri
• Caporale, G.M., Hunter, J. ve Ali, F.M. (2014). On the Linkages Between Stock Prices and Exchange Rates: Evidence from The Banking Crisis of 2007-2010. International Review of Financial Analysis, 33, 87-103.
• Çukur, S. ve Y.V. Topuz, (2005). Döviz Kuru Riski: İMKB Tekstil Sektörü Üzerine Ampirik Bir Çalışma, İMKB Dergisi, 8(30), 19-32.
• Davaslıgil Atmaca, V. (2018). BİST Şehir Endeksleri Oynaklığının DCC-GARCH Model ile Analizi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 16(31), 287-308.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W.A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with A Unit Root. Econometrica, 49(4), 1057-1072.
• Doğru, B. ve Recepoğlu, M. (2013). Türkiye’de Hisse Senedi Fiyatları ve Döviz Kuru Arasında Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Eş Bütünleşme İlişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi EYİ Özel Sayısı, 17-34.
• Engle, R. F. ve Granger, C. W. (1987). Co-integration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 251-276.
• Eyüboğlu, E. ve Eyüboğlu, K. (2018). Borsa İstanbul Sektör Endeksleri İle Döviz Kurlari Arasindaki İlişkilerin İncelenmesi: ARDL Modeli. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 8-28.
• Ghazali, M. F.,Ismail, W., Yasoa, M.R. ve Lajuni N. (2008). Bivariate Causality Between Exchange Rates and Stock Prices in Malaysia. The International Journal of Business and Finance Research, 2(1), 53-59.
• Halaç, U. ve Kurt, G. (2010). Hisse Senedi Piyasası ve Döviz Kuru İlişkisinin Eşbütünleşme Analizi: Yapısal Kırılmaların Önemi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 47(548), 65-75.
• Johansen, S. (1988). Statistical Analysis of Cointegration Vectors. Journal of Economic Dynamics and Control, 12 (2-3), 231-254.
• Kapusuzoglu, A., Büyükkara, G. ve Tasdemir, A. (2014). Testing for Cointegration and Causality Between Sectoral Indices and Euro Exchange Rate in Turkey. Business Management Dynamics, 3(7), 1-13.
• Kapusuzoğlu, A. ve İbicioğlu, M. (2010). Döviz Kuru ile Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki İlişkinin Analizi: Türkiye Uygulaması. Muhasebe Bilimi Dünyası, 12(4), 135-153.
• Kasman, S. (2003). The Relationship Between Exchange Rates and Stock Prices: A Causality Analysis. Dokuz Eylul University Journal of Social Science Institution, 5(2), 70-79.
• Kaya, V., Çömlekçi, İ. ve Kara, O. (2013). Hisse Senedi Getirilerini Etkileyen Makroekonomik Değişkenler 2002-2012 Türkiye Örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35, 167-176.
• Kutty, G. (2010). The Relationship Between Exchange Rates and Stock Prices: The Case of Mexico. North American Journal of Finance and Banking Research, 4(4), 1-12.
• Mishra, A.K. (2004). Stock Market and Foreign Exchange Market in India: Are They Related? South Asia Economic Journal, 5(2), 209-232.
• Nieh, C. ve Lee, C. (2001). Dynamic Relationship Between Stock Prices and Exchange Rates for G-7 Countries. The Quarterly Review of Economics and Finance, 41(4), 477-490.
• Özmen, M. (2007). Farklı Döviz Kuru Rejimleri Altında Hisse Senetleri Fiyatları ile Döviz Kurları Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Analizi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 519-538.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326. Phillips, P. C. ve Perron, P. (1988). Testing for A Unit Root in Time Series Regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
• Ratner, M. (1993). A Cointegration Test of The Impact of Foreign Exchange Rates on U.S. Stock Market Prices. Global Finance Journal, 4, 93-101.
• Smyth, R. ve Nandha, M. (2003). Bivariate Causality Between Exchange Rates and Stock Prices in South Asia. Applied Economics Letters, 10, 699-704.
• Soenen, L.A. ve Hennigar, E.S. (1988). An Analysis of Exchange Rates and Stock Prices: The Us Experience between 1980 and 1986. Akron Business and Economic Review, 19(4), 71-76.
• Solnik, B. (1987). Using Financial Prices to Test Exchange Rate Models: A Note. The Journal of Finance, 42, 141-149.
• Soyaslan, E. (2019). Döviz Kuru ile BIST Turizm Endeksi Arasındaki İlişkinin Analizi. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 12(18. UİK Özel Sayı), 772-793.
• Tabak, B. M. (2006). The Dynamic Relationship Between Stock Prices and Exchange Rates: Evidence For Brazil. International Journal of Theoritical and Applied Finance, 9(8), 1377-1139.
• Zhao, H. (2010). Dynamic Relationship Between Exchange Rate and Stock Price: Evidence From China. Research in International Business and Finance, 24, 103-112.