Sosyal Medya Kullanımının Tüketici Davranışları Üzerindeki Etkisi: Bilecik Bursa Eskişehir Örneği

Yıl 2021, Kış, 415 - 446, 30.03.2021

İbrahim Alkara

https://doi.org/10.21733/ibad.836638

Cited By: 3

Öz

Günümüzde sosyal medya platformları toplumun her kesimi tarafından çeşitli amaçlarla kullanılmaktadır. Özellikle İnternet ağının yaygınlaşması ve İnternet’in dijital pazarlama aracı olarak öne çıkmasıyla birçok işletme ürünlerini elektronik ortamda son kullanıcıya sunmaktadır. Bu süreçte sosyal medya kullanıcıları satın aldıkları ürünlerle ilgili olumlu ya da olumsuz deneyim ve fikirlerini sosyal medya kanallarında paylaşmaktadır. Bu bağlamda çalışmada sosyal medya araçlarının -özellikle alışveriş yapmadan önce- tüketici tercihlerini etkilemedeki rolü araştırılmıştır.

Araştırma, Bilecik, Bursa ve Eskişehir illerinde gerçekleştirilmiştir. Tesadüfi örneklem yoluyla 450 kişiye anket uygulanmış ve verilerin analizinde SPSS 17.0 programından faydalanılmıştır. Verilerin analizi için t test ve One Way Anova analizlerinden yararlanılmıştır. Yapılan t testi sonuçlarında alışveriş yapmadan önce sosyal medya kullanımında kadınların erkeklere oranla daha fazla araştırma yaptıkları ve satın almayı istedikleri ürünler hakkında yapılan olumsuz yorumlardan daha fazla etkilendikleri görülmüştür. Yapılan One Way Anova analizi sonuçlarında yaş guruplarından 25-34 yaş gurubunun diğer tüm yaş guruplarına göre alışveriş yapmadan önce alacağı ürünle ilgili yapılan yorumlardan çok daha fazla etkilendiği anlaşılmıştır. Coğrafi açıdan bakıldığında Bilecik’teki katılımcıların Bursa’daki ve Eskişehir’deki katılımcılara göre sosyal medyadaki olumlu yorumlardan daha az etkilendikleri gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

sosyal medya, tüketici davranışı, satın alma, pazarlama

The Impact of Social Media Usage on Consumer Behavior: Bilecik Bursa Eskisehir Example

Öz

Nowadays, social media platforms are used for various purposes by every segment of the society. Especially with the proliferation of the internet network and the prominence of the internet as a digital marketing tool, many businesses offer their products to the end user in electronic environment. In this process, social media users share their positive or negative experiences and ideas about the products they purchase on social media channels. In this context, the role of social media tools in influencing consumer preferences, especially before shopping, was investigated.

The research was carried out in Bursa Bilecik and Eskişehir provinces. A questionnaire was applied to 450 individuals through random sampling. In the analysis of the data, SPSS 17.0 program was used. The t-test and Anova Analysis were used for the analysis of the data. It has been observed that women use social media more than men before shopping in the t test results and that their desire to buy is also more negatively affected by negative comments about products than men. In the One Way ANOVA analysis results, it was seen that the age group of 25-34 age group was much more influenced by the interpretations made about the product that would be obtained before shopping than all the other age groups. From a geographical point of view, participants in Bilecik were less affected by the positive comments in social media than participants in Eskisehir and Bursa.

Anahtar Kelimeler

Social media, consumer behaviour, buying, marketing

Kaynakça

• Akar, E. (2010). Sosyal medya pazarlaması. Ankara: Efil.
• Akturan, U. (2007) Tüketici davranışlarına yönelik araştırmalarda alternatif bir teknik: Etnografik araştırma, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 237-252.
• Alagöz, S. B., ve İşlek, S. M. (2011). Sosyal medyada kriz ve kriz iletişimi. Uluslararası 9. Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildirileri (931-942). Saraybosna, Bosna Hersek.
• Altınay, M., Güçer, E. ve Bağ, C. (2017). Consumer behavior in the process of purchasing tourism product in social media. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(1). Altunışık, R., Özdemir, Ş. & Torlak, Ö. (2006). Modern Pazarlama. Değişim Yayınevi.
• Arıcı, A. (2020). Dijital dönüşüm ve halkla ilişkiler. Dijitalleşen evrenden değişen dünyaya (Ed: R. Koç). Konya: Eğitim Yayınevi, ss. 121-142.
• Barnhart, B. (2019). How to find a social media marketing agency. https://sproutsocial.com/insights/social-media-marketing-agency/ Erişim Tarihi: 15.05.2020.
• BFM, (2019). 10 Advantages of Social Media Marketing for Your Business. https://www.bluefountainmedia.com/blog/advantages-of-social-media-marketing Erişim Tarihi: 22.04.2020.
• Cialdini, R. (2006). The psychology of persuasion. Harper Collins e-books.
• Constantinides, E., & Fountain, S. (2008). Web 2.0: Conceptual foundations and marketing issues. Journal of Direct, Data and Digital Marketing Practice, 9 (3), 231-244.
• Constantinides, E. & Stagno, M. Z. (2011). Potential of the social media as instruments of higher education marketing: A segmentation study. Journal of Marketing for Higher Education, 21(1), 7-24.
• Çabuk, S. & Yağcı, M.İ. (2003). Pazarlamaya çağdaş yaklaşım. İstanbul: Nobel.
• Erdem, A. (2006). Tüketici odaklı bütünleşik pazarlama iletişimi. Ankara: Nobel.
• Erdoğan, K. (2015). Tüketici davranışı ve pazarlama stratejileri. Ankara: Seçkin.
• Foreman, C. (2017). 10 Types of Social Media and How Each Can Benefit Your Business. https://blog.hootsuite.com/types-of-social-media/ Erişim Tarihi: 18.03.2020.
• İslamoğlu, H. (2013). Pazarlama yönetimi. İstanbul: Beta.
• İslamoğlu, A. H. & Altunışık, R. (2008). Tüketici davranışları. İstanbul: Beta.
• İşlek, M. S. (2012). Sosyal medyanın tüketici davranışlarına etkileri: Türkiye’deki sosyal medya kullanıcıları üzerine bir araştırma (YL Tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sos. Bil. Ens.
• Kaplan, A. M. ve Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of social media. Business Horizons, 53, 2010.
• Keskin, S. ve Baş, M. (2015). Sosyal medyanın tüketici davranışları üzerine etkisinin belirlenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(3).
• Ketizmen, M. (2012). Mahremiyetten ödün verilmek istenmiyorsa, sosyal ağlardan kaçınılmalı. Bilişim Dergisi, 40(146).
• Koç, E. (2015). Tüketici davranışı ve pazarlama stratejileri. Ankara: Seçkin.
• Kietzmann, J.H., Hermkens, K., McCarthy, I.P. & Silvestre, B.S. (2011). Social media? Get serious! Understanding the functional building blocks of social media. Business Horizons, 54.
• O’Reilly, T. (2005). What is Web 2.0. https://www.oreilly.com/pub/a/web2/archive/what-is-web-20.html Erişim Tarihi: 05.04.2020.
• Odabaşı, Y. ve Barış, G. (2002). Tüketici davranışı. İstanbul: MediaCat.
• Olgun, B. (2015). Sosyal medyanın tüketici satın alma davranışları üzerindeki etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 12.
• OPS, (2018). Online Productivity Solutions, Why you should invest more on Social Media Marketing. https://opspl.com/infographic/why-you-should-invest-more-on-social-media-marketing/ Erişim Tarihi: 16.03.2020.
• Özdemir, Ş. (2013). Tüketici Davranışlarının Analizi (Pazarlama İlkeleri, Ed. Ö. Torlak ve M. Özmen). Eskişehir: A.Ü.
• Prasath, P. ve Yoganathen, A. (2018). Influence of social media marketing on consumer buying decision making process. SLIS Student Research Journal.
• Pütter, M. (2017). The Impact of Social Media on Consumer Buying Intention. Journal of International Business Research and Marketing, 3(1).
• Sangurde, R. B. (2019). Impact of social media on buying behaviour of consumer. https://www.researchgate.net/publication/330618244_impact_of_social_media_on_buying_behaviour_of_consumer Erişim Tarihi: 12.05.2020.
• Smith, K. (2019). 15 Reasons Why Marketing Through Social Media is a Must For Every Small Business. https://www.lyfemarketing.com/blog/marketing-through-social-media/ Erişim Tarihi: 10.05.2020.
• SproutSocial, (2019). Index Edition XVI: Above & beyond. https://sproutsocial.com/insights/data/index/ Erişim Tarihi: 11.05.2020.
• Telli, A. (2012). Mısır Devrimi’nde sosyal medyanın rolü. Bilge Strateji, 4(7).
• Tuncer, A. S. (2013). Sosyal medya (Ed. F. Z. Özata). Eskişehir: A.Ü. AÖF Yayınları.
• Tuten, T. L. & Solomon, M. R. (2017). Social Media Marketing. London: SAGE.
• Voramontri, D. ve Klieb, L. (2018). Impact of social media on consumer behaviour. Int. J. Information and Decision Sciences, 11(3).
• Wang, X., Yu, C. & Wei, Y. (2012). Social Media Peer Communication and Impacts on Purchase Intentions: A Consumer Socialization Framework. Journal of Interactive Marketing 26 (4), 198-208.
• Yağcı, M. İ. & İlarslan, N. (2010). Reklamların ve cinsiyet kimliği rolünün tüketicilerin satın alma davranışları üzerindeki etkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11 (1), 138-155.